Punjab AAP Govt economic crisis: પંજાબની આમ આદમી પાર્ટી (AAP) સરકારે ઘણા કઠિન નાણાકીય નિર્ણયો લીધા છે. વાસ્તવમાં સરકાર આર્થિક સંકટનો સામનો કરી રહી છે. સરકારના નિર્ણયોમાં વીજળી સબસિડી આંશિક પાછી ખેંચવી, પેટ્રોલ અને ડીઝલ પર વેટમાં વધારો અને બસ ભાડામાં પ્રતિ કિલોમીટર 23 પૈસાનો વધારો સામેલ છે. આ કારણે તે વિપક્ષના હુમલામાં પણ આવી છે. સરકાર તેના નવા નિર્ણયોથી વધારાના રૂ. 2,500 કરોડ એકત્ર કરવાની આશા રાખી રહી છે.
પાવર સબસિડી બહાર
તમામ ગ્રાહકોને દર મહિને 300 યુનિટ મફત વીજળી આપવાનું આમ આદમી પાર્ટી દ્વારા ચૂંટણી વચનોમાંનું એક હતું. જો કે, વીજળી સબસિડી પર પાછા ફરવું એ AAP માટે ખાસ કરીને કાંટાળું પગલું છે. AAP સરકારે 2022 માં સત્તામાં આવ્યા પછી અગાઉના કોંગ્રેસ શાસન દ્વારા રજૂ કરાયેલા 7KW લોડ સુધી યુનિટ દીઠ રૂ. 3 નો નિયમ પણ ચાલુ રાખ્યો હતો.
સબસિડી પાછી ખેંચી લેવાથી ઉનાળાના મહિનામાં ઓછામાં ઓછા 12 લાખ અને શિયાળાના મહિનામાં 1.5 લાખ ગ્રાહકોને અસર થવાની ધારણા છે. આનાથી રાજ્યની તિજોરીને દર વર્ષે 1,800 કરોડ રૂપિયાની બચત કરવામાં મદદ મળશે. આ ઉપરાંત 300 કરોડની વધારાની આવકમાં પણ વધારો થશે. એક સરકારી અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે વીજ પુરવઠા પર 20% સુધીના વિવિધ કર લાદવામાં આવ્યા છે.
જો કે, કેટલાક અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે જો AAP સરકારે તેના પ્રથમ ચૂંટણી વચનનો અમલ કર્યો અને જુલાઈ 2022 માં 300 યુનિટ મફત વીજળીનો અમલ કર્યો, તો વીજળી સબસિડી પાછી ખેંચી લેવાનું વધુ સારું હતું. અધિકારીઓએ કહ્યું કે આ પછી સબસિડીની જરૂર નથી પરંતુ સરકારે સૂચનોની અવગણના કરી.
પેટ્રોલ ડીઝલ પર વેટમાં વધારો
મફત વીજળીનું વચન દિલ્હી અને પંજાબમાં AAPનું મુખ્ય વચન રહ્યું છે. રાજ્યમાં વેટમાં વધારો થયા બાદ હવે પંજાબમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલ ઉત્તર ભારતમાં સૌથી મોંઘા છે. પેટ્રોલ 61 પૈસા વધીને 97.44 રૂપિયા પ્રતિ લીટર અને ડીઝલ 92 પૈસા વધીને 88.03 રૂપિયા પ્રતિ લીટર થયું છે.
જો કે, ભગવંત સિંહ માન સરકાર પાસે થોડા વિકલ્પો બાકી હતા કારણ કે તેને રોકડની તંગીને કારણે આ મહિને તેના કર્મચારીઓના પગારમાં વિલંબ કરવાની ફરજ પડી હતી. 1 સપ્ટેમ્બરને બદલે 4 સપ્ટેમ્બરે પગાર ચૂકવવામાં આવ્યો હતો. એક અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે, “હવે જ્યારે મફતમાં તિજોરીનું ધોવાણ થયું છે અને સરકાર તેના કર્મચારીઓને પગાર ચૂકવવામાં અસમર્થ છે, આ પગલું લેવામાં આવ્યું છે,” એક અધિકારીએ જણાવ્યું હતું. હવે સરકારને ટીકાનો સામનો કરવો પડશે. જો વધુ પગલાં લેવામાં નહીં આવે તો સરકાર આવતા મહિને પણ પગાર ચૂકવી શકશે નહીં. અમે ઓવરડ્રાફ્ટમાં છીએ. “આ નાણાકીય વર્ષના અંત સુધીમાં સરકારનું બાકી દેવું વધીને રૂ. 3.74 લાખ કરોડ થવાની ધારણા છે.”
વીજ સબસિડીના આંશિક ઉપાડ પહેલા, 2024-25 નાણાકીય વર્ષ દરમિયાન આનાથી રાજ્યની તિજોરીને રૂ. 24,000 કરોડનો ખર્ચ થવાનો અંદાજ હતો. તે જ સમયે, રાજ્યની મહેસૂલી ખાધ પણ 2024-25માં 24,000 કરોડ રૂપિયા સુધી પહોંચવાનો અંદાજ છે. રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાના જણાવ્યા અનુસાર 2023-24માં પંજાબનો ડેટ-ટુ-જીડીપી રેશિયો 47.6% હતો.
મફત બસ સેવાને કારણે સરકારને પણ નુકસાન થાય છે
તેના અન્ય ચૂંટણી વચનોને પરિપૂર્ણ કરીને, AAP સરકાર સરકારી બસોમાં મહિલાઓ માટે મફત પરિવહન સુવિધા પણ પૂરી પાડે છે, જેનાથી દર વર્ષે લગભગ રૂ. 650 કરોડનો ખર્ચ થાય છે. આ વર્ષની શરૂઆતમાં, આ યોજનાને રદ કરવાની દરખાસ્ત કરવામાં આવી હતી, જેને સીએમ ભગવંત માન દ્વારા નકારી કાઢવામાં આવી હતી. પરંતુ પછી કોઈપણ નવા ટેક્સની દરખાસ્ત વિના આ વર્ષનું બજેટ રજૂ કર્યા પછી, માન સરકારે જૂના વાહનો પર તાજેતરમાં ‘ગ્રીન ટેક્સ’ સહિત નવા ટેક્સ લાદ્યા હતા. ગયા મહિને મન સરકારે મોટર વ્હીકલ ટેક્સ 0.5% થી વધારીને 1% કર્યો હતો.
વિપક્ષના નેતા (LoP) અને કોંગ્રેસના ધારાસભ્ય પ્રતાપ સિંહ બાજવાએ AAP સરકાર પર આવક વધારવાના નામે ‘સામાન્ય લોકોના ખિસ્સામાં કાણું પાડવાનો’ આરોપ લગાવ્યો છે. તેમણે કહ્યું, “આજ સુધીના તેના સૌથી શરમજનક પગલાઓમાં, AAP સરકારે છૂટક ઇંધણના ભાવમાં વધારો કર્યો છે અને સબસિડીવાળી વીજળી પ્રદાન કરવાની યોજના પણ પાછી ખેંચી લીધી છે. ડીઝલના ભાવ વધારાથી ખેડૂતોને મોંઘવારી તો પડશે જ પરંતુ મોંઘવારી પણ વધશે.
આ પણ વાંચોઃ- હરિયાણા ચૂંટણી 2024 : વિનેશને ટિકિટ, બજરંગને મોટી જવાબદારી, હરિયાણામાં આક્રમક કોંગ્રેસ, AAP સાથે ગઠબંધન અટક્યું
પ્રતાપ સિંહ બાજવાએ કહ્યું, “આપ સરકાર જે રીતે અર્થવ્યવસ્થાને સંભાળી રહી છે તે દર્શાવે છે કે AAPના શાસનમાં પંજાબ ઝડપથી નાદારી તરફ આગળ વધી રહ્યું છે.” તેમણે સરકાર પર તેના ‘બનાવટી અભિયાન ખર્ચ’ પર વાર્ષિક 750 કરોડ રૂપિયા વેડફવાનો આરોપ પણ લગાવ્યો. બાજવાએ કહ્યું કે જો તેઓ ખરેખર રાજ્યના કથળતા નાણાકીય સ્વાસ્થ્ય વિશે ખૂબ કાળજી લેતા હોય, તો તેમણે આટલી બેદરકારીથી ખર્ચ કરવાથી બચવું જોઈએ.
