જમ્મુ અને કાશ્મીરના પુંછ જિલ્લામાં શનિવારે ભારતીય વાયુસેનાના કાફલા પર આતંકવાદીઓ દ્વારા ઓચિંતો હુમલો અને એક સૈનિકના મૃત્યુ અને ચાર અન્ય ઘાયલ થવા પર હવે સવાલો ઉભા થઈ રહ્યા છે. છેલ્લા બે અઠવાડિયામાં રાજૌરી અને પુંછ જિલ્લામાં ફેલાયેલા પીર પંજાલ ક્ષેત્રમાં આ ત્રીજો આતંકવાદી હુમલો છે. 22 એપ્રિલે થાનમડીના શાહદરા શરીફ વિસ્તાર પાસે આતંકવાદીઓના ગોળીબારમાં 40 વર્ષીય ગ્રામીણનું મોત થયું હતું. કુંડા ટોપનો મોહમ્મદ રઝીક, એક પ્રાદેશિક આર્મીના સૈનિકનો ભાઈ હતો. 28 એપ્રિલે ઉધમપુરના બસંતગઢ વિસ્તારમાં ગ્રામ રક્ષક મોહમ્મદ શરીફની હત્યા કરવામાં આવી હતી. તો જોઈએ પુંછમાં આટલા બધા આતંકવાદી હુમલા કેમ થઈ રહ્યા છે? શું છે આતંકવાદીઓનું અસલી કાવતરું?
આર્મી વારંવાર નકારાત્મક એન્કાઉન્ટરોથી ટેવાયેલી નથી
આ અંગે સૈયદ અતા હસનૈન કહે છે કે, ભારતીય સેના સતત નેગેટિવ એન્કાઉન્ટર કરવા ટેવાયેલી નથી. આ આતંકવાદ વિરોધી કામગીરીમાં તેના પ્રભાવશાળી ટ્રેક રેકોર્ડને ક્ષતિગ્રસ્ત કરે છે. તે સતત સફળતાનો દાવો પણ કરતું નથી, કારણ કે ભૂતકાળમાં નકારાત્મક સંઘર્ષ તૂટક તૂટક થતો જ રહેતો હતો. જો કે હવે માત્ર ક્યારેક ક્યારેક જ થાય છે. આ ત્યારે હતું જ્યારે આતંકવાદીઓની તાકાત ઘણી વધારે હતી, ગુપ્ત માહિતી ઓછી વિશ્વસનીય હતી. પુંછ-રાજૌરી સેક્ટરના ઊંડાણના વિસ્તારોમાં તાજેતરના એન્કાઉન્ટરમાં આતંકવાદીઓ કરતાં સેનાને વધુ નુકસાન થયું છે, એવા વાતાવરણમાં જ્યાં આતંકવાદીઓ ઓછા શક્તિશાળી છે પરંતુ, તેમની પાસે વધુ સારી તકનીકો ઉપલબ્ધ છે.
પુંછ-રાજૌરી સેક્ટરમાં કેટલીક વખત સ્થાનિક સમર્થન પણ મળ્યું છે
તેમનું કહેવું છે કે, આતંકવાદ ઓછામાં ઓછા પ્રતિકારનો માર્ગ અપનાવે છે. કાશ્મીરની મજબૂત અને સ્તરવાળી ઘૂસણખોરી અને આતંકવાદ વિરોધી ગ્રીડ પ્રોક્સી કામગીરીનું આયોજન મુશ્કેલ બનાવે છે. પુંછ-રાજૌરી સેક્ટરમાં સ્થાનિક સમર્થનનો એક ઉતાર-ચઢાવ ઇતિહાસ રહ્યો છે, જેણે પીર પંજાલ (દક્ષિણ) ના જંગલ અને ખડકાળ પ્રદેશમાં પાકિસ્તાનને મજબૂત છદ્માવરણની હાજરી સ્થાપિત કરવામાં સક્ષમ બનાવ્યું છે.
જો કે સમય જતાં આ ઘટતું ગયું, પરંતુ કદાચ તાજેતરના વર્ષોમાં વસ્તીને ફરીથી એકીકૃત કરવાના કેટલાક અપ્રગટ પ્રયાસો થયા છે, જેમાં ગુર્જર સમુદાય વચ્ચે કેટલીક દુશ્મનાવટ નોંધાઈ છે. આના માત્ર અનુમાનિત પુરાવા છે. કલમ 370 નાબૂદ થવાથી કાશ્મીરને અલગાવવાદી પ્રવૃત્તિઓ માટે પણ મુશ્કેલ બનાવ્યું છે.
આ પણ વાંચો – જમ્મુ કાશ્મીરના પૂંછમાં વાયુસેનાના કાફલા પર આતંકી હુમલામાં 1 જવાન શહીદ, 4 ઘાયલ
મે 2020 માં જ્યારે લદ્દાખ સેક્ટર સક્રિય થયું હતું, ત્યારથી જમ્મુ સેક્ટરમાંથી કેટલાક સૈનિકોને પાછા ખેંચી લેવામાં આવ્યા હતા અને ત્યાં ફરીથી તૈનાત કરવામાં આવ્યા હતા. તેમાં થોડી મધ્યસ્થતા હોઈ શકે છે, પરંતુ નોર્ધન કમાન્ડ હેડક્વાર્ટર્સ હંમેશાં આ અંગે સજાગ રહ્યું છે અને ફરીથી જમાવટ અને અન્ય અનામતોની રચનાના મૂળભૂત સિદ્ધાંતનું પાલન કરે છે. આમ પણ પૂંછ-રાજૌરી સેક્ટરના રાષ્ટ્રીય રાઈફલ્સના જવાનોને ક્યારેય હેરાન કરવામાં આવ્યા ન હતા. તેમ છતાં, જ્યારે પેટા-ક્ષેત્ર પર બિનતરફેણકારી ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવે છે, ત્યારે મજબૂત ગ્રીડ માટે કેટલીક પુનઃનિયુક્તિ, ખાસ કરીને પ્રતિબદ્ધ પ્રતિસાદ તત્વોની હાજરી, ગોઠવવી જોઈએ. એમાંનું કેટલુંક કામ થઈ ચૂક્યું છે, થોડું વધારે કરી શકાય છે.
