બ્રિટનમાં લેબર પાર્ટીની વાપસી, શું ભારત માટે વધારશે ટેન્શન? જાણો શું છે કીર સ્ટાર્મરની જીતનો અર્થ

UK Election Results 2024 Updates : યુકેની ચૂંટણીમાં લેબર પાર્ટીનો વિજય થયો છે, પરંતુ ભારત-યુકેના સંબંધોમાં લેબર પાર્ટીના ઘા ઓછામાં ઓછા 25 વર્ષ જૂના છે. વર્ષ 1997માં બ્રિટનથી ભારતની આઝાદીની 50મી વર્ષગાંઠ હતી અને બ્રિટનની કન્ઝર્વેટિવ પાર્ટી અને ભારત સરકારે આ ઉજવણી માટે મહારાણી એલિઝાબેથ દ્વિતીયના આગમનનું આયોજન કર્યું હતું. જોકે મે મહિનામાં જ્હોન મેજરની આગેવાની હેઠળની કન્ઝર્વેટિવ સરકાર ટોની બ્લેયરની આગેવાની હેઠળની લેબર પાર્ટી સામે હારી ગઈ હતી. અહીં ભારતમાં પણ ઇન્દ્ર કુમાર ગુજરાલની ગઠબંધન સરકાર સત્તામાં આવી હતી.

બ્રિટનમાં 650 સંસદીય ક્ષેત્ર છે. જેમાં 641ના પરિણામો આવી ગયા છે. 410 સીટો પર લેબર પાર્ટીએ જીત મેળવી છે. જ્યારે ઋષિ સુનકની કંઝર્વેટિવ પાર્ટી ફક્ત 119 સીટો જીતી શકી છે. પીએમ ઋષિ સુનકે પોતાની હાર સ્વીકારી લીધી છે.

ક્વીન એલિઝાબેથ અને તેમના પતિ પ્રિન્સ ફિલિપ ઓક્ટોબરમાં ભારત આવતા પહેલા પાકિસ્તાન રોકાયા હતા. ઇસ્લામાબાદમાં સરકારી ભોજન સમારંભમાં બોલતા તેમણે કહ્યું કે ભારત અને પાકિસ્તાને કાશ્મીર મુદ્દે મતભેદો ઉકેલવા જોઈએ. મહારાણીની સાથે આવેલા બ્રિટનના વિદેશ સચિવ રોબિન કૂકે પાકિસ્તાનના તત્કાલીન વડાપ્રધાન નવાઝ શરીફ સાથેની ખાનગી બેઠક દરમિયાન કાશ્મીર મુદ્દાના ઉકેલમાં મધ્યસ્થતાની ઓફર કરીને મામલાને વધુ ઉલઝાવી દીધો હતો.

કાશ્મીર મુદ્દે મધ્યસ્થતાની ઓફરને ભારતે સખત શબ્દોમાં વખોડી કાઢી હતી. ત્યારે તત્કાલીન વડાપ્રધાન આઇ.કે. ગુજરાલે બ્રિટનને “ત્રીજા દરજ્જાની શક્તિ” ગણાવી હતી. મહારાણીની મુલાકાતથી સદ્ભાવના ક્ષીણ થઈ ગઈ અને તે માત્ર ઔપચારિકતા રહી. તે એક રાજદ્વારી આપત્તિ હતી. કાશ્મીર અંગે લેબર પાર્ટીના વલણ અને પાકિસ્તાનને તેના કથિત સમર્થનને કારણે ભારત અને બ્રિટીશ ભારતીય સમુદાય સાથેના તેના સંબંધો ખરાબ થયા હતા.

કોર્બીનના નેતૃત્વમાં લેબર પાર્ટીનું કાશ્મીર વલણ

જેરેમી કોર્બિનની આગેવાની હેઠળની લેબર પાર્ટીએ 2019 માં “કાશ્મીરમાં આંતરરાષ્ટ્રીય હસ્તક્ષેપ” ને ટેકો આપતો એક ઠરાવ પસાર કર્યો હતો અને યુએનની આગેવાની હેઠળના જનમતની હાકલ કરી હતી. ભારતે જમ્મુ-કાશ્મીરને વિશેષ દરજ્જો આપતી કલમ 370 રદ કર્યા બાદ આ ઘટના બની હતી. કોર્બીનના આ પગલાને પાકિસ્તાનના વલણ અને ભારત વિરોધી નેતૃત્વને પક્ષના સમર્થનના સ્પષ્ટ સંકેત તરીકે જોવામાં આવ્યું હતું.

આ પણ વાંચો – શા માટે 4 જુલાઈએ યુએસ સ્વતંત્રતા દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે? જાણો ઇતિહાસ અને મહત્વ

તેના વિરોધમાં 100થી વધુ ભારતીય જૂથોએ કોર્બીનને પત્ર લખ્યો હતો અને બ્રિટિશ-ભારતીય મતદાતાઓએ લેબર નેતૃત્વની હાર માટે મતદાન કરવા માટે કન્ઝર્વેટિવ પાર્ટીને મત આપ્યો હતો. ચૂંટણીમાં હાર બાદ લેબર પાર્ટીના ચેરમેન ઇયાન લેવરીએ સ્વીકાર્યું હતું કે કાશ્મીર પ્રસ્તાવથી ભારત અને બ્રિટિશ ભારતીયો નારાજ થયા છે. ધ ગાર્ડિયનના એક અહેવાલ મુજબ પોતાના પત્રમાં લેવરીએ વચન આપ્યું હતું કે લેબર પાર્ટી કાશ્મીર અંગે ભારત અથવા પાકિસ્તાન તરફી વલણ નહીં લે.

લેબર પાર્ટીના નેતાઓ અને ખાલિસ્તાનનું વલણ

લેબર પાર્ટી અને ભારત વચ્ચેના વણસેલા સંબંધોમાં અન્ય એક મુદ્દો પક્ષની અંદર ખાલિસ્તાન સમર્થક વિચારોની હાજરીનો છે. કેટલાક લેબર કાઉન્સિલરો આ મંતવ્યોને ટેકો આપવા માટે જાણીતા છે, જેને ભારતની એકતા અને સાર્વભૌમત્વ માટે જોખમ તરીકે જોવામાં આવે છે. આ મંતવ્યોને પૂરતા પ્રમાણમાં ધ્યાન આપવામાં પાર્ટીની નિષ્ફળતાએ બંને દેશો વચ્ચેના વિશ્વાસને વધુ નબળો પાડ્યો છે.

શીખ લેબર કાઉન્સેલર પરબિંદર કૌરની લેબર પાર્ટી દ્વારા ખાલિસ્તાન તરફી પોસ્ટ શેર કરવા બદલ તપાસ કરવામાં આવી રહી હતી. જેમાં તેમણે ભારતમાં નેતાઓની હત્યા કરનારા આતંકવાદી જૂથો અને ઉગ્રવાદીઓને પણ ટેકો આપ્યો હતો. પરબિંદર કૌરે સેન્ડવેલ કાઉન્સિલમાં સ્મેથવિકનું પ્રતિનિધિત્વ કર્યું હતું. તેણે પોતાની પોસ્ટમાં બબ્બર ખાલસાની પ્રશંસા કરી હતી, જે એર ઇન્ડિયા બોમ્બ ધડાકા માટે જવાબદાર જૂથ હતું, જેમાં 329 મુસાફરો માર્યા ગયા હતા. તે યુકે અને ભારતમાં આતંકવાદી જૂથ તરીકે ઓળખાય છે.

લેબર પાર્ટીના અન્ય એક સભ્ય પ્રીત કૌર ગિલ, જે મંત્રી હતા. તેના ખાલિસ્તાન તરફી વિચારોને કારણે સ્ટારર્મરે તેમનું પદ વધારી દીધું હતું. આ લેબર કાઉન્સિલરોએ ખાલિસ્તાન તરફી હોવાનો દાવો કર્યો છે, પરંતુ પાર્ટીએ પોતાનું વલણ સ્પષ્ટ કરી દીધું છે કે તે આવી કોઈ પણ ભારત વિરોધી ભાવનાને સમર્થન આપતું નથી.

લેબર પાર્ટીના અધ્યક્ષ અને સેક્રેટરી ઓફ સ્ટેટ ફોર વુમન એન્ડ ઇક્વાલિટી એનેલીઝ ડોડ્સે જણાવ્યું હતું કે જો આ (ભારત વિરોધી ભાવના) ના કોઈ પુરાવા હોય, તો તે કોઈ પણ જૂથ સાથે સંબંધિત હોય, તો હું તેના વિશે કંઈક કરીશ.

ઇમિગ્રેશન પર લેબર પાર્ટીનું વલણ

2000ના દાયકાની શરૂઆતમાં લેબર પાર્ટીના વડા પ્રધાન ટોની બ્લેયરે શરણાર્થીની સમસ્યાથી ઝઝુમવું પડ્યું હતું. કારણ કે અફઘાનિસ્તાન, સદ્દામ હુસૈનના ઇરાક અને કોસોવોના શરણાર્થીઓ યુકેથી આવવાથી શરણાર્થીઓની અરજીઓમાં ધરખમ વધારો થયો હતો. તેમને ડર હતો કે શરણાર્થીના પડકારનો સામનો કરવામાં નિષ્ફળતા તેમને અસમર્થ બનાવશે.

કોર્બિને રવાન્ડામાં ઇમિગ્રન્ટ્સને દેશનિકાલ કરવાની કન્ઝર્વેટિવ યોજનાને બર્બર ગણાવી હતી. સ્ટાર્મરની આગેવાની હેઠળની લેબર પાર્ટીએ કહ્યું છે કે તેઓ હાલમાં જે ભંડોળનો ઉપયોગ કરી રહ્યા છે તેનો ઉપયોગ તેઓ ઇમિગ્રન્ટ્સને અન્ય કોઈ હેતુ માટે રવાન્ડા મોકલવા માટે કરશે.

લેબર પાર્ટીનું લક્ષ્ય સરહદ પારની નાની નૌકાઓ દ્વારા સક્રિય ગેંગ સાથે વ્યવહાર કરવા માટે એક નવી બોર્ડર સિક્યુરિટી કમાન્ડની સ્થાપના કરવાનું છે. તેઓ અહીં રહેવાનો અધિકાર ન ધરાવતા લોકોને સલામત દેશોમાં મોકલવાની પ્રક્રિયા ઝડપી બનાવવા માગે છે અને ત્યાં વધારાની વ્યવસ્થા માટે વાટાઘાટો કરવા માગે છે.

તેઓ પ્રવાસનને ઓછું કરવા અને વધુ યુકેના કામદારોને તાલીમ આપવાની યોજના ધરાવે છે અને વિદેશથી કુશળ કામદારોની ભરતી કરતા નોકરીદાતાઓ પર પ્રતિબંધ મૂકવા માટે કાયદો લાવશે. તેઓ યુકેના કામદારોને તાલીમ આપવા માટે કાયદો પણ લાવશે. તેઓ આરોગ્ય અને સંભાળ કામદારોને તેમના પરિવારોને યુકેમાં લાવવા પર પ્રતિબંધ મૂકવાનું ચાલુ રાખશે.

સ્ટાર્મરની લેબર પાર્ટી ભારત સાથેના સંબંધોને મજબૂત બનાવવા માંગે છે

કન્ઝર્વેટિવ પાર્ટી સત્તામાં આવી ત્યારથી ભારત સાથે બ્રિટનના સંબંધોમાં સુધારો થયો છે, ખાસ કરીને ભૂતપૂર્વ વડા પ્રધાન બોરિસ જ્હોનસનના નેતૃત્વમાં. વર્ષ 2022માં દ્વિપક્ષીય સંબંધોને એક વ્યાપક વ્યૂહાત્મક ભાગીદારી માટે મજબૂત કરવામાં આવ્યા હતા. ભારતીય મૂળના રાજકારણી ઋષિ સુનક વડા પ્રધાન બન્યા પછી સંબંધોમાં વધુ સુધારો થયો હતો.

જોકે હવે કન્ઝર્વેટિવ પાર્ટી સત્તાથી બહાર છે અને કીર સ્ટાર્મરના નેતૃત્વમાં લેબર પાર્ટી 14 વર્ષ બાદ બ્રિટનમાં સરકાર બનાવી રહી છે. કીર સ્ટાર્મર એક સંપૂર્ણપણે અલગ લેબર પાર્ટીનું નેતૃત્વ કરી રહ્યા છે, જે કોર્બિનના ભારત વિરોધી વલણથી ઘણા દૂર ગયા છે. સ્ટાર્મરની આગેવાની હેઠળની લેબર પાર્ટીએ ભારત સાથે ગાઢ સંબંધોના મહત્ત્વ પર ભાર મૂક્યો છે. લેબર પાર્ટીની અધ્યક્ષ અને મહિલાઓ અને સમાનતા માટેના રાજ્ય સચિવ એનેલીસ ડોડ્સે જણાવ્યું હતું કે અમે મતદારોના કોઈપણ જૂથને, ભલે તે ગમે ત્યાંથી હોય, હળવાશથી લઈશું નહીં. અમે દરેકના મત માટે સખત મહેનત કરી રહ્યા છીએ.

તેમણે કહ્યું કે અમે વ્યવહારુ અને મજબૂત સંબંધ બનાવવા માટે ઉષ્માભર્યા શબ્દોથી આગળ વધવા માંગીએ છીએ. ભારત સાથે વ્યૂહાત્મક ભાગીદારીની વાત કરી છે, જેમાં વેપારનો પણ સમાવેશ થાય છે. પરંતુ અમે નવી ટેકનોલોજી, પર્યાવરણ અને સુરક્ષા જેવા અન્ય ક્ષેત્રોમાં પણ સહકાર જોવા ઇચ્છીએ છીએ.

સ્ટાર્મરે પોતે બ્રિટીશ ભારતીય મતદારોને આકર્ષિત કરવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો. તેમણે 28 જૂને કિંગ્સબરીમાં સ્વામિનારાયણ મંદિરની મુલાકાત લીધી હતી અને ભારત સાથે વ્યૂહાત્મક ભાગીદારી બનાવવાની તેમની પ્રતિબદ્ધતાને પુનરાવર્તિત કરી હતી. સ્ટાર્મરે જણાવ્યું હતું કે જો અમે આવતા અઠવાડિયે ચૂંટાઇશું, તો અમે તમારી અને જરૂરિયાતમંદ વિશ્વની સેવા કરવા માટે સેવાની ભાવના સાથે શાસન કરવાનો પ્રયાસ કરીશું. તેમણે યુકેમાં હિન્દુફોબિયા માટે કોઈ સ્થાન ન હોવાના તેમના વચનને પુનરાવર્તિત કર્યું હતું.

લેબર પાર્ટીએ ઐતિહાસિક જનાદેશ મેળવ્યો છે. એવું લાગે છે કે તેઓ ભારત સાથેના તેમના મજબૂત સંબંધોને આગળ વધારવા માટે તૈયાર છે, જે 14 વર્ષના કંઝર્વેટિવ શાસન દરમિયાન મજબૂત થયા હતા. વડા પ્રધાન બનવાની તૈયારીમાં રહેલા સ્ટાર્મરે પરિણામો અંગેની તેમની પ્રથમ પ્રતિક્રિયામાં જણાવ્યું હતું કે પરિવર્તનની શરૂઆત થઈ ગઈ છે. આ ફેરફાર ભારતની તરફેણમાં આવે તેવી શક્યતા છે.