JD Vance India Visit: અમેરિકન ઉપરાષ્ટ્રપતિ જેમ્સ ડેવિડ વેન્સ સોમવારથી ભારતના પ્રવાસે આવ્યા છે. જેડી વેન્સની આ મુલાકાત એક અમેરિકન ઉપરાષ્ટ્રપતિ કરતાં પણ ઘણું વધારે મહત્વ ધરાવે છે. અમેરિકા દ્વારા વિશ્વમાં ટેરિફ લાદવામાં આવ્યા છે ત્યારે અમેરિકન ઉપરાષ્ટ્રપતિનો આ પ્રથમ ભારત પ્રવાસ છે. ભારત અને અમેરિકા વચ્ચેના રાજકીય અને આર્થિક સંબંધો માટે આ મુલાકાત વિશેષ છે.
જેડી વેન્સ અમેરિકાના નવા જમણેરી પક્ષનો અવાજ છે, તેમના પક્ષમાં પ્રબળ બળ છે, જે રાજકીય, આર્થિક અને સામાજિક લડાઈઓની સીમાઓ પર આગળ વધી રહ્યું છે. સોમવાર (21 એપ્રિલ) ના રોજ ભારતની મુલાકાત શરૂ કરનારા યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સના ઉપરાષ્ટ્રપતિ જેડી વાન્સ અહીં એક ઉપરાષ્ટ્રપતિ કરતાં પણ વિશેષ દરજ્જો મેળવી રહ્યા છે.
40 વર્ષની ઉંમરે, જેડી વેન્સ નવા અમેરિકન જમણેરી વિચારધારાના એક દિગ્ગજ નેતા છે, જે ‘મેક અમેરિકા ગ્રેટ અગેઇન’ ચળવળના નેતા તરીકે ઉભરી રહ્યા છે. ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પને ફરીથી સત્તામાં લાવ્યા છે અને પશ્ચિમમાં એક સદીમાં અદ્રશ્ય સામાજિક અને રાજકીય ફેરફારોનું નેતૃત્વ કરી રહ્યા છે.
અમેરિકન રાજકારણ પર ભલે ઉપરાષ્ટ્રપતિઓ ભાગ્યે જ ચર્ચામાં રહ્યા હોય પરંતુ વેન્સ એક ખાસ શખ્સિયત છે. તેઓ લાંબા ગાળાની અસર કરી શકવા માટે સક્ષમ નેતા છે, તેઓ એક બોલ્ડ આઉટલીયર હોઈ શકે છે.
તેમના વિચારો તીવ્ર વિભાજનને સ્પર્શી શકે છે, તેમના વિચારો અમેરિકા અને વધુને વધુ વિશ્વ પર તેમની અસરને અવગણી ન શકાય એવા પ્રભાવક છે. નવી આર્થિક, રાજકીય અને સામાજિક લડાઈઓમાં મોખરે રહેલા સમકાલીન અમેરિકન રૂઢિચુસ્તતામાં એક શક્તિશાળી અવાજ તરીકે, વાન્સ આગામી વર્ષોમાં રિપબ્લિકન પાર્ટી પર નોંધપાત્ર પ્રભાવ પાડવા માટે તૈયાર છે.
રાષ્ટ્રપતિ ટ્રમ્પના બીજા કાર્યકાળના 100 દિવસમાં, ઉપરાષ્ટ્રપતિ વાન્સે સ્થાનિક અને વિદેશી નીતિ ચર્ચાઓને અસામાન્ય રીતે આકાર આપ્યો છે. તેઓ ગેરકાયદેસર ઇમિગ્રેશનના પ્રશ્ન પર પોપ ફ્રાન્સિસ સામે ઉભા રહેલા રાજકીય વિવાદનો સામનો કરવા માટે ડરતા નથી; સોમવારે અવસાન પામેલા પોપને મળનારા તેઓ છેલ્લા નેતા હતા.
આ પણ વાંચો : જેડી વેન્સ અને પીએમ મોદી મુલાકાત, શું કહ્યું?
વાન્સે યુક્રેન અને રશિયા પર અમેરિકાના યુરોપિયન સાથીઓને પણ પડકાર ફેંક્યો છે, અને બ્રિટનની સામાજિક નીતિઓને પણ નકારી કાઢી છે, જે છેલ્લી કેટલીક સદીઓથી વિશ્વનું નેતૃત્વ કરનારા એંગ્લોફોન જોડાણના મૂળમાં છે.
મંગળવારે તેઓએ જયપુરમાં રાજસ્થાન ઇન્ટરનેશનલ સેન્ટર ખાતે મુલાકાત લીધી અને પોતાના વિચારો વ્યક્ત કર્યા હતા. આવનારા વર્ષોમાં ભારત અને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ સાથેના તેના દ્વિપક્ષીય સંબંધો માટે તેનો શું અર્થ થઈ શકે છે તે વિશે વિશેષ ભાર મુક્યો.
જેડી વેન્સ અને વિશ્વ દૃષ્ટિકોણ
વાન્સનો વિશ્વ દૃષ્ટિકોણ અનેક રાજકીય તંતુઓને એકસાથે ગૂંથે છે. રાષ્ટ્રીય રૂઢિચુસ્તતા, છેલ્લા દાયકાઓના ઉદાર આધિપત્ય સામે પ્રતિક્રિયા, પરંપરાગત કેથોલિક સામાજિક શિક્ષણ અને ભદ્ર-વિરોધી લોકવાદ સહિત મુદ્દે તેઓ સ્પષ્ટ છે.
અમેરિકન શ્વેત કામદાર વર્ગના પતનના વાર્તાકાર બનવાથી લઈને “ઉદારવાદી પછીના જમણેરી” ના સ્વ-ઓળખાયેલા ચેમ્પિયન સુધીના વાન્સના વૈચારિક ઉત્ક્રાંતિ, અમેરિકન સમાજમાં વ્યાપક પરિવર્તનોને પ્રકાશિત કરે છે કારણ કે તે દેશ અને વિદેશમાં શાસ્ત્રીય ઉદારવાદની નિષ્ફળતાઓ સાથે ઝઝૂમી રહ્યો છે.
વધુ વાંચો: વેન્સ પરિવારે અક્ષરધામ મંદિરના દર્શન કરી શું કહ્યું?
અમેરિકાનો તેમનો વિચાર અમેરિકાના પરંપરાગત ઉદારવાદી દૃષ્ટિકોણને પડકારે છે, જે રાજકીય અને આર્થિક રીતે સ્વતંત્રતાનો દેશ છે. તેઓ ભારપૂર્વક કહે છે કે અમેરિકન સમાજ અને રાજનીતિ મૂલ્યો, વારસો અને પરંપરા પર આધારિત છે. વાન્સ અનિયંત્રિત મૂડીવાદ અને આંતરરાષ્ટ્રીય નેતૃત્વના ઉદાર દ્રષ્ટિકોણને ફગાવી દે છે.
તે કોઈ આશ્ચર્યની વાત નથી કે તે મુક્ત વેપાર, સામૂહિક સ્થળાંતર અને આંતરરાષ્ટ્રીય ગૂંચવણોનો વિરોધ કરે છે, અને દલીલ કરે છે કે આનાથી સામાન્ય નાગરિકોને નુકસાન થયું છે જ્યારે ઉચ્ચ વર્ગને ફાયદો થયો છે.
મૂલ્યો માટે લડવૈયા
વેન્સના મતે, અમેરિકન અર્થતંત્ર ફક્ત યુએસ મૂડી માટે કાર્યક્ષમ પરિસ્થિતિઓ ઉત્પન્ન કરવા વિશે ન હોઈ શકે. તે અમેરિકન કામદારો અને સમુદાયોના જીવનને સુરક્ષિત અને સુધારવા વિશે પણ હોવું જોઈએ. વેન્સ “અમેરિકન નોકરીઓ વિદેશમાં મોકલવા અને અમેરિકન છોકરાઓને યુદ્ધો લડવા” દૂરના દેશોમાં મોકલવા માટેની ઉદાર પરંપરાની ટીકા કરે છે.
વાન્સ જેને “જાગૃત” સ્થાપના કહે છે તેની સામે રૂઢિચુસ્ત આક્રમણનું નેતૃત્વ કરે છે – કોર્પોરેશનો, યુનિવર્સિટીઓ અને મીડિયા સંગઠનોનું જોડાણ જે તેમના મતે, અસંમતિને ચૂપ કરતી વખતે રાષ્ટ્ર પર “પ્રગતિશીલ” મૂલ્યો લાદે છે.
વાન્સે અમેરિકન જીવનમાંથી “જાગૃત” પ્રભાવોને દૂર કરવાની હાકલ કરી છે, અને દલીલ કરી છે કે ઉદારવાદી આધિપત્ય દેશના નૈતિક અને સામાજિક માળખાને જોખમમાં મૂકે છે. આ ભદ્ર-વિરોધી રેટરિક રૂઢિચુસ્ત મતદારોમાં તેમની અપીલનું કેન્દ્ર છે જેઓ અમેરિકન સમાજ અને રાજકારણની દિશાથી અલગ અનુભવે છે.
વેન્સ અમેરિકન સમાજમાં ઉત્કૃષ્ટ, ઉદ્દેશ્ય મૂલ્યોના નુકસાન પર શોક વ્યક્ત કરે છે અને ધાર્મિક પરંપરા પર આધારિત નૈતિક વ્યવસ્થા તરફ પાછા ફરવા માટે દલીલ કરે છે. ટીકાકારો આને એવા અમેરિકા માટે નોસ્ટાલ્જીયા તરીકે જુએ છે જે ક્યારેય પાછું નહીં આવે.
પરંતુ વેન્સ ગર્ભપાત, સમલૈંગિક લગ્ન અને બંદૂક નિયંત્રણનો સ્પષ્ટ વિરોધ કરે છે, અને પરિવારોને વધુ બાળકો પેદા કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરતી જન્મજાત નીતિઓના સ્પષ્ટ સમર્થક છે.
પરિવાર, સમુદાય, રાષ્ટ્ર દુનિયાથી ઉપર
વાન્સ વૈશ્વિકવાદીઓના વિરોધમાં પોતાના વિશ્વ દૃષ્ટિકોણને વ્યાખ્યાયિત કરવા માટે ઓર્ડો એમોરિસ અથવા પ્રેમના કેથોલિક સિદ્ધાંતનો ઉલ્લેખ કરે છે. વાન્સ કહે છે કે, વ્યક્તિનું પ્રાથમિક કર્તવ્ય પરિવાર, સમુદાય અને રાષ્ટ્ર પ્રત્યે છે, અને તે પછી જ વિશ્વ.
વેન્સ યુરોપિયન જમણેરીઓ સાથે નિકટતા વધારવા અને વૈશ્વિકવાદીઓના “પ્રગતિશીલ સાર્વત્રિકતા” તરીકે જે જુએ છે તેની સામે સંયુક્ત મોરચો વિકસાવવામાં મોખરે રહ્યા છે.
ફેબ્રુઆરીમાં મ્યુનિકમાં પોતાના ભાષણમાં, વાન્સે યુરોપિયનોને પોતાનો બચાવ કરવાનો ઇનકાર કરવા અને ઉદારવાદી ઉગ્રવાદમાં ઝૂકીને લોકશાહીને નબળી પાડવા બદલ ઝાટકણી કાઢી હતી. તાજેતરના એક ઇન્ટરવ્યુમાં, તેમણે યુરોપિયનોને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સના “કાયમી ગુલામ” ન બનવા કહ્યું.
તેમણે ઈચ્છ્યું કે યુરોપિયનોએ ઇરાકમાં અમેરિકન હસ્તક્ષેપનો વધુ હિંમતભેર વિરોધ કર્યો હોત અને તે યુદ્ધના વિનાશક પરિણામોને અટકાવ્યા હોત જે પશ્ચિમી વિશ્વમાં સતત ફેલાઈ રહ્યા હતા.
વાન્સની વિદેશ નીતિની સ્થિતિ તેમને ઇમિગ્રેશન, મુક્ત વેપાર અને લશ્કરી હસ્તક્ષેપની તરફેણમાં લાંબા સમયથી ચાલતા રિપબ્લિકન મંતવ્યોથી અલગ પાડે છે. ટ્રમ્પની સાથે, વાન્સે યુક્રેનને યુએસ સહાયનો વિરોધ કર્યો છે, તેના બદલે રશિયા સાથે શાંતિ વાટાઘાટોની હિમાયત કરી છે.
આ સ્થિતિઓ ઉપરાષ્ટ્રપતિના અમેરિકન હસ્તક્ષેપો પ્રત્યેના વ્યાપક શંકા અને તેમની માન્યતાને પ્રતિબિંબિત કરે છે કે વિદેશ નીતિએ અમૂર્ત આદર્શો કરતાં રાષ્ટ્રીય હિતોને પ્રાથમિકતા આપવી જોઈએ, અને તે સામાન્ય લોકોના હિત સાથે સુસંગત હોવા જોઈએ.
પરંપરાગત જોડાણોને નકારી કાઢતી વખતે, વાન્સ અને તેમનું જમણેરી જૂથ દુનિયાથી પીઠ ફેરવી રહ્યા નથી. તેઓ યુરેશિયામાં પ્રાદેશિક સુરક્ષાનો ભાર વહેંચવા તૈયાર સક્ષમ સાથીઓ સાથે ભાગીદારી બનાવવા આતુર છે.
