World Lion Day 2024 : વિશ્વ સિંહ દિવસ દર વર્ષે 10 ઓગસ્ટના રોજ વિશ્વભરમાં ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસ જંગલના રાજા ગણાતા સિંહને સમર્પિત દિવસ છે. વિશ્વભરમાં સિંહોની ઘટતી વસ્તીને ધ્યાનમાં રાખીને, બિગ કેટ રેસ્ક્યુએ આ દિવસની ઉજવણી કરવાનું શરૂ કર્યું. આ દિવસની ઉજવણીનો હેતુ લોકોમાં સિંહોના સંરક્ષણ અંગે જાગૃતિ લાવવાનો છે. સમગ્ર વિશ્વમાં દાણચોરી અને ગેરકાયદેસર શિકારને કારણે સિંહની પ્રજાતિઓ અને સંખ્યાઓ લુપ્ત થઈ રહી છે, જેના માટે તેમને રક્ષણ પૂરું પાડવું ખૂબ જ જરૂરી છે.
દુનિયાભરમાં હાલ આફ્રિકા અને ભારતમાં ગુજરાતના ગીર સિંહ પ્રખ્યાત છે. ગુજરાતનું ગીર જંગલ એશિયાટીક સિંહનું એકમાત્ર નિવાસ સ્થાન છે.
વિશ્વ સિંહ દિવસ ઇતિહાસ
વિશ્વ સિંહ દિવસની સ્થાપના 2013માં બિગ કેટ રેસ્ક્યુ દ્વારા કરવામાં આવી હતી, જે સિંહોને સમર્પિત વિશ્વનું સૌથી મોટું અભયારણ્ય છે. તેની સહ-સ્થાપના ડેરેક અને બેવર્લી જોબર્ટે કરી હતી. જેમણે સિંહોની ઘટતી જતી વસ્તી અને તેમના કુદરતી રહેઠાણોમાં તેઓ જે જોખમોનો સામનો કરે છે તેને પ્રકાશિત કરવાની તાત્કાલિક જરૂરિયાતને ઓળખી હતી. જોબર્ટ્સે નેશનલ જિયોગ્રાફિકના સહયોગથી 2009માં બિગ કેટ ઇનિશિયેટિવ (BCI) શરૂ કર્યું. 2013માં જોબર્ટ્સે જંગલમાં સિંહની વસ્તીને બચાવવાના ધ્યેય સાથે એક જ બેનર હેઠળ નેશનલ જિયોગ્રાફિક અને બિગ કેટ ઇનિશિયેટિવ બંનેના પ્રયાસોને એક કર્યા હતા. ત્યારથી 10 ઓગસ્ટે વિશ્વ સિંહ દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવે છે.
આ પણ વાંચો – રાજ્યમાં 97 તાલુકામાં મેઘમહેર, સૌથી વધારે ખંભાતમાં 2 ઇંચ વરસાદ
વિશ્વ સિંહ દિવસ શા માટે ઉજવવામાં આવે છે?
આ દિવસ સિંહોની સુરક્ષા અને સંરક્ષણ અંગે જાગૃતિ લાવવા માટે સમર્પિત છે. સમગ્ર વિશ્વમાં સિંહોની સંખ્યા ઝડપથી ઘટી રહી છે અને તેમનું કુદરતી રહેઠાણ પણ જોખમમાં છે. આ દિવસની ઉજવણીનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય સિંહોની મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકાને ઉજાગર કરવાનો અને તેમના સંરક્ષણ માટે કામ કરવાનો છે. સિંહોની દુર્દશા અને તેમના સંરક્ષણના મહત્વ વિશે લોકોને શિક્ષિત કરવા માટે વિવિધ સંસ્થાઓ અને સંસ્થાઓ આ દિવસે શિક્ષણ, ઝુંબેશ અને કાર્યક્રમોનું આયોજન કરે છે.
સિંહ વિશે કેટલીક જાણકારી
- એક વયસ્ક સિંહની ગર્જના 8 કિલોમીટર દૂરથી સાંભળી શકાય છે.
- સિંહ 81 કિમી પ્રતિ કલાકની ઝડપથી દોડી શકે છે.
- સિંહ અંધારામાં માણસ કરતા 6 ગણું સારી રીતે જોઇ શકે છે.
- સિંહનું વજન 190 કિલો સુધી હોય છે અને સિંહણનું વજન 130 કિલો સુધી હોય છે.
- સિંહનું આયુષ્ય 16 થી 20 વર્ષનું હોય છે.
- સિંહની સાંભળવાની ક્ષમતા ઘણી વધારે હોય છે.
- ભારતના રાષ્ટ્રીય પ્રતીક અશોક સ્તંભ પર સિંહનું ચિત્ર છે.
- સિંહો બિલાડીની જાતિના છે, તેથી તેમને બિગ કેટ કહેવામાં આવે છે.
- નર સિંહની ગરદન પર વાળ હોય છે, પરંતુ માદા સિંહની ગરદન પર વાળ હોતા નથી.
