India Canada Khalistan Nijjar Murder Row : ભારત અને કેનેડા બે દેશો વચ્ચે તણાવ ચરમ પર છે. આ તણાવ ત્યારે વધ્યો જ્યારે કેનેડાના વડાપ્રધાન જસ્ટિન ટ્રુડોએ આરોપ લગાવ્યો કે હરદીપ સિંહ નિજ્જરની હત્યા પાછળ ભારત સરકારનો હાથ છે. 18મી જૂને કેનેડાની નજીક આવેલા બ્રિટિશ કોલંબિયાના એક પાર્કિંગ એરિયામાં ગુરુદ્વારાની બહાર નિજ્જરની ગોળી મારીને હત્યા કરવામાં આવી હતી. કેનેડાના વડા પ્રધાન અને વિદેશ પ્રધાન દ્વારા કરાયેલા આક્ષેપોને ભારતના વિદેશ મંત્રાલયે ફગાવી દીધા હતા અને નિવેદનોને વાહિયાત ગણાવ્યા હતા.
નિજ્જર હત્યા વિવાદબાદ બંને દેશો રાજદ્વારીઓને હાંકી કાઢવાથી લઈને વિઝા સેવાઓ સ્થગિત કરવા સુધીની પરિસ્થિતિઓ સર્જાઇ છે. કેનેડાના વડાપ્રધાન જસ્ટિન ટ્રુડોએ પણ કહ્યું કે, કેનેડા ભારત સાથે “ઉશ્કેરણી કે સમસ્યાઓ ઉભી કરવા” વિચારી રહ્આ નથી, કારણ કે તેમણે નવી દિલ્હીને આ બાબતને “અત્યંત ગંભીરતાથી” લેવા અને “સત્ય જાહેર કરવા” માટે ઓટાવા સાથે કામ કરવા વિનંતી કરી છે. .
જો કે, આ બધા પાછળ કેનેડિયન પીએમ તેમના દાવાઓને સમર્થન આપવા માટે કોઈ પુરાવા રજૂ કરવામાં નિષ્ફળ રહ્યા છે, જ્યારે ભારત માને છે કે ટ્રુડો સરકાર તેની વાસ્તવિક ચિંતાઓ પર ધ્યાન આપી રહી નથી. આ વિવાદને કારણે બંને દેશોને નુકસાન થાય છે. નિષ્ણાતો માને છે કે ઓટ્ટાવા વેપારના સંદર્ભમાં અને ઈન્ડો-પેસિફિક સંસ્થાઓના નેટવર્કનો ભાગ બનવાની ક્ષમતા ગુમાવી રહ્યું છે, જ્યારે નિયમો આધારિત વ્યવસ્થા માટે પ્રતિબદ્ધ લોકશાહી દેશ તરીકે ભારતની છબીને નુકસાન થઈ શકે છે.
કેનેડાના પીએમ જસ્ટિન ટ્રુડો માટે શું દાવ પર છે?
યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે તે અપેક્ષા રાખે છે કે ભારત સરકાર નવી દિલ્હીની સંભવિત સંડોવણીની તપાસ કરવાના પ્રયાસો પર કેનેડા સાથે પગલા લેશે. જો કે, શનિવારે પેન્ટાગોનના ભૂતપૂર્વ અધિકારી માઈકલ રુબિને કહ્યું હતું કે જો અમેરિકાને કેનેડા અને ભારત વચ્ચે પસંદગી કરવી હોય તો તે ભારતને પસંદ કરશે કારણ કે આ સંબંધ “ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ” છે.
માઈકલ રુબિન પેન્ટાગોનના ભૂતપૂર્વ અધિકારી અને ઈરાન, તુર્કી અને દક્ષિણ એશિયામાં વિશેષતા ધરાવતી અમેરિકન એન્ટરપ્રાઈઝ ઈન્સ્ટિટ્યૂટના વરિષ્ઠ સાથી છે. તેમણે એવી દલીલ પણ કરી હતી કે ભારત વ્યૂહાત્મક રીતે કેનેડા કરતાં વધુ મહત્ત્વપૂર્ણ છે અને ઓટ્ટાવા ભારત સાથે લડવું એ “હાથી સામે કીડીની લડાઇ” જેવી વાત છે.
ન્યૂઝ એજન્સી એએનઆઈ સાથે વાત કરતા રુબિને કહ્યું, “મને શંકા છે કે અમેરિકા બે મિત્રોમાંથી એક પસંદ કરવા માટે એક ખૂણામાં દબાઇ રહેવા માંગતું નથી. પરંતુ જો અમારે બે મિત્રોમાંથી કોઈ એકની પસંદગી કરવી હોય તો અમે આ મામલામાં ભારતને પસંદ કરીશું, કારણ કે નિજ્જર આતંકવાદી હતો અને ભારત સાથે અમારો સંબંધ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
અમેરિકાના ભૂતપૂર્વ અધિકારીએ ટ્રુડોની ટીકા કરી હતી અને કહ્યું હતું કે ખાલિસ્તાની આતંકવાદી હરદીપ સિંહ નિજ્જરને તેના ભૂતપૂર્વ સાથીઓએ કથિત રીતે માર્યો હતો. તે માનવાધિકાર માટે ઉપયોગ કરવા માટે એક મોડેલ નથી અને તે ઘણી ઘટનાઓમાં સામેલ એક આતંકવાદી હતો.
જસ્ટિન ટ્રુડોની લોકપ્રિયતા ઘટી
કેનેડામાં 2025માં ચૂંટણીઓ યોજાવાની સાથે, જસ્ટિન ટ્રુડોની લોકપ્રિયતાને અસર થઈ હોવાનું જણાય છે, જે રૂઢિચુસ્ત કન્ઝર્વેટી વિરોધ પક્ષના ઉમેદવાર પિયર પોઈલીવરેને રસ્તો આપી રહ્યા છે. ખાલિસ્તાન ઉગ્રવાદી હરદીપ સિંહ નિજ્જરની હત્યા અંગેનું તેમનું વલણ કન્ઝર્વેટીવ નેતા સાથે ભેદભાવનો સંકેત આપે છે, જેથી વડા પ્રધાનપદના ઉમેદવાર માટે શ્રેષ્ઠ પસંદગી તરીકે તેમની સ્થિર લોકપ્રિયતાને વર્ષ-દર-વર્ષે 31 ટકા સુધી વધારી દે છે. જસ્ટિન ટ્રુડોના સાથી NDP નેતા જગમીત સિંહ છે, જેઓ ખાલિસ્તાન તરફી છે.
તાજેતરના સર્વે મુજબ, સપ્ટેમ્બર 2022થી સિંહની લોકપ્રિયતામાં ચાર અંકનો ઘટાડો થયો છે, 22 ટકા ઉત્તરદાતાઓએ કહ્યું કે તેઓ સરકારનું નેતૃત્વ કરવા માટે શ્રેષ્ઠ પસંદગી છે. ગ્લોબલ ન્યૂઝ શોની માટે ખાસ રીતે એક નવા ઇપ્સોસ સર્વે અનુસાર, 40 ટકા કેનેડિયનો કહે છે કે કન્ઝર્વેટીવ નેતા પિયર પોઈલીવરે વડા પ્રધાન બનવા માટે શ્રેષ્ઠ પસંદગી છે, ભારત અને કેનેડા વચ્ચે ચાલી રહેલા રાજદ્વારી અણબનાવ પર બોલતા, પોઈલીવરે કહ્યું છે કે કેનેડિયન પીએમએ તમામ તથ્યો સાથે સ્પષ્ટ થવું જોઈએ.
આ પણ વાંચો | ભારત કેનેડા સંબંધોમાં તણાવ વચ્ચે, અલગતાવાદીઓ, ગેંગસ્ટરો અને આતંકવાદીઓની સાંઠગાંઠનો સામનો કરવા કામ કરતી એજન્સીઓ એક થશે
વેપાર અને ઈન્ડો-પેસિફિક સંસ્થા
વિલ્સન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ માટેના એક બ્લોગપોસ્ટમાં, કેનેડા ઇન્સ્ટિટ્યૂટ એસોસિયેટ જેવિઅર ડેલગાડોએ જણાવ્યું હતું કે, ‘ઓટાવા વેપારના સંદર્ભમાં એક શીખ અલગતાવાદીની હત્યા અને ભારત-ભારતીય સંસ્થાઓ નેટવર્કનો ભાગ બનવાની ક્ષમતા અંગે ભારત સાથેના તેના વિવાદમાં હારી રહ્યું છે. જ્યારે નિયમો આધારિત સિસ્ટમ માટે પ્રતિબદ્ધ લોકશાહી દેશ તરીકે ભારતની છબીને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે. ભારત સાથેના સંબંધોમાં ઉથલપાથલ કેનેડાની ઈન્ડો-પેસિફિક સંસ્થાઓના નેટવર્કમાં જોડાવાની ક્ષમતાને અવરોધી શકે છે, કારણ કે પ્રાદેશિક સહયોગીઓ મોદી સરકારને નારાજ કરવા માટે સાવધાન રહેશે અને ભારત પોતે કેટલાક જૂથોમાં કેનેડિયન સભ્યપદને અવરોધિત કરી શકે છે. ડેલગાડોએ કહ્યું કે, ઓટાવા આ ક્ષેત્રમાં ભારતના પ્રભાવ અને શક્તિ વિશે સ્પષ્ટપણે વાકેફ છે.
