જેક ધ રિપર વિશ્વનો પહેલો સિરીયલ કિલર જેણે પાંચ મહિલાઓની કરી ક્રૂર હત્યા!

લંડન સ્થિત મેડમ તુસાદ એક વિશ્વ વિખ્યાત મીણ સંગ્રહાલય ખાતે ચેમ્બર ઓફ હોરર્સ વાસ્તવિક જીવનના આઘાતજનક ગુનાઓ દર્શાવે છે. જેના કુખ્યાત વ્યક્તિઓમાં જેક ધ રિપરનો સમાવેશ થાય છે, જેણે 1888 માં લંડનના ઇસ્ટ એન્ડમાં વ્હાઇટચેપલ અને તેની આસપાસ ઓછામાં ઓછી પાંચ મહિલાઓની હત્યા કરી હોવાનું માનવામાં આવે છે, છતાં તે ક્યારેય પકડાયો ન હતો.

લેખક રસેલ એડવર્ડ્સ, તેમના પુસ્તક નેમિંગ જેક ધ રિપર: ધ બિગેસ્ટ ફોરેન્સિક બ્રેકથ્રુ સિન્સ 1888 (2014) માં, તેને વિશ્વનો સૌથી મોટો, સૌથી પ્રખ્યાત વણઉકેલાયેલ ગુનો, જે વિશ્વભરના પ્રવાસીઓને લંડનના પૂર્વ છેડાની શેરીઓમાં ખેંચનારો હોવાનો ગણાવે છે.

રિપર હત્યાઓના ભયાનક સ્વરૂપ, પીડિતોની ગરીબ પરિસ્થિતિઓ સાથે, પૂર્વ છેડાની ભયાનક જીવનશૈલી પર પ્રકાશ પાડ્યો છે, જેનાથી તેની ગીચ અને અસ્વચ્છ ઝૂંપડપટ્ટીઓ સામે લોકોમાં રોષ ફેલાયો. પરંતુ જેક ધ રિપર કોણ હતો? તેના પીડિતો કોણ હતા? અને શું તાજેતરના અહેવાલોમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે તેમ, આ ભયાનક દંતકથા પાછળ ક્યારેય કોઈ માણસ હતો?

19મી સદીના અંતમાં ઈસ્ટ એન્ડ, લંડન

1800 ના દાયકામાં ઇસ્ટ એન્ડ એક વિશાળ, ગંદી, ગીચ ઝૂંપડપટ્ટી હતી જે ત્યાં રહેતા લોકોની સંખ્યાનો સામનો કરવા માટે સંઘર્ષ કરી રહી હતી. એડવર્ડ્સના મતે, આમાંનું મોટાભાગનું કારણ ત્યાં સ્થિત ‘ દુર્ગંધ ઉદ્યોગો ‘ હતા જેમાં બ્રુઅરીઝ, કતલખાનાઓ અને ખાંડ રિફાઇનરીઓનો સમાવેશ થાય છે, જેણે ઔદ્યોગિક ક્રાંતિ દરમિયાન ઘણા સ્થળાંતરિત કામદારોને આ વિસ્તારમાં આકર્ષ્યા હતા.

અહીં છત મેળવવા માંગતા લોકોમાં 1800 ના દાયકાના મધ્યમાં આઇરિશ બટાકાના દુકાળનો ભોગ બનેલા લોકો અને બાદમાં પૂર્વીય યહૂદી શરણાર્થીઓ પણ હતા. બાદમાં એક રસપ્રદ કિસ્સો છે.

માર્ચ 1881માં, રશિયાના ઝાર એલેક્ઝાન્ડર બીજાની હત્યાએ પાયાવિહોણી અફવાઓ ફેલાવી કે યહૂદીઓ જવાબદાર હતા, જેના કારણે પૂર્વી યુરોપમાં વ્યાપક જુલમ અને હિંસક હુમલાઓ થયા, જેને ‘પોગ્રોમ’ (વિનાશ) તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. જુલમથી ભાગીને, હજારો યહૂદી રશિયનો, જર્મનો, હંગેરિયનો અને પોલેન્ડના લોકોએ લંડનમાં આશ્રય મેળવ્યો અને 1887 સુધીમાં વ્હાઇટચેપલના ઇસ્ટ એન્ડ પડોશમાં 28,000 યહૂદી ઇમિગ્રન્ટ્સ રહેઠાણમાં રહ્યા.

તેમના આગમનથી સ્થાનિક વસ્તી અને અન્ય ઇમિગ્રન્ટ જૂથોમાં રોષ ફેલાયો હોવાનું એડવર્ડ્સ વર્ણવે છે, તે વધુમાં લખે છે કે, ટાઇફોઇડ, કોલેરા અને વેનેરીયલ રોગો વ્યાપક હતા, અને આ વિસ્તારમાં સમગ્ર લંડનમાં સૌથી વધુ જન્મ દર, સૌથી વધુ મૃત્યુ દર અને સૌથી ઓછો લગ્ન દર હતો.

પુરુષોએ સામાન્ય કામ કરવાનું શરૂ કર્યું, કેટલાક નાના અને હિંસક ગુનાઓ તરફ વળ્યા, જેના કારણે વ્હાઇટચેપલ રાત્રિના સમયે અસુરક્ષિત બન્યું. સ્ત્રીઓ ફૂલો, ભરતકામ, દિવાસળી વેચીને ટકી રહેવા માટે સંઘર્ષ કરતી હતી અથવા ભયાવહ સમયમાં પોતાને તેમના વ્યવસાય માટે કોઈ આશ્રય ન હોવાથી તેઓ ઝાંખા પ્રકાશવાળી ગલીઓમાં ફરવા જતા હતા, જે ફક્ત ચાર પેન્સ – એક રાત્રિ રોકાણનો ખર્ચ હતો.

“વેશ્યાવૃત્તિ ગેરકાયદેસર હતી, પરંતુ પોલીસે આંખ આડા કાન કર્યા, એવું માનીને કે જો તેઓ તેને પૂર્વ છેડાથી હાંકી કાઢશે તો તે વધુ આદરણીય વિસ્તારોમાં ફેલાઈ જશે,” એડવર્ડ્સ નોંધે છે. આ સ્ત્રીઓ શેરી લૂંટારાઓનો સરળ શિકાર બની ગઈ અને વારંવાર ક્રૂર હુમલાઓનો ભોગ બનતી હતી.

પાંચ મહિલાઓની ક્રૂર હત્યાઓ

પાંચ ક્રૂર હત્યાઓ, જેને કેનોનિકલ ફાઇવ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, તે મોટાભાગે જેક ધ રિપરને આભારી છે. જેમ એડવર્ડ્સ વર્ણવે છે, આ હુમલાઓનું મુખ્ય લક્ષણ તેમની “ઘાતકી ક્રૂરતા” હતી. પીડિતો – મેરી એન નિકોલ્સ, એની ચેપમેન, એલિઝાબેથ સ્ટ્રાઇડ, કેથરિન એડ્વોઝ અને મેરી જેન કેલીની હત્યામાં આશ્ચર્યજનક સમાનતાઓ હતી. મોટાભાગની મહિલાઓ તેમના પતિઓથી અલગ હતી, ટકી રહેવા માટે સંઘર્ષ કરતી હતી અને ગંભીર દારૂબંધીનો સામનો કરી રહી હતી.

મેરી એન નિકોલ્સ, જે પહેલી જાણીતી પીડિત હતી, તેણે 1864માં પ્રિન્ટર વિલિયમ નિકોલ્સ સાથે લગ્ન કર્યા. તેમના તોફાની સંબંધોમાં અનેક વાર છૂટાછેડા થયા, અને 1880 સુધીમાં, તેઓ કાયમ માટે અલગ થઈ ગયા, અને વિલિયમે તેણીને દારૂ પીવા માટે દોષી ઠેરવી. શરૂઆતમાં તેણે તેણીને પાંચ શિલિંગનું સાપ્તાહિક ભથ્થું મોકલ્યું, પરંતુ 1882 સુધીમાં તેણી વેશ્યાવૃત્તિ તરફ વળી ગઈ હોવાનું જાણ્યા પછી, તેણે ચૂકવણી બંધ કરી દીધી.

તે ભયાનક રાત 30 ઓગસ્ટ, 1888 ની હતી. મેરી એન છેલ્લે રાત્રે 2.30 વાગ્યે જીવતી જોવા મળી હતી, જેમ કે તેની મિત્ર એમિલીએ ટૂંકી વાતચીત પછી યાદ કર્યું હતું. ત્યારબાદ તે વ્હાઇટચેપલ રોડ પર પૂર્વ તરફ ચાલી ગઈ હતી એ પછી એ ફરી ક્યારેય જીવતી જોવા મળી નહીં.

કલાકો પછી, બે લોકો તેના નિર્જીવ શરીર પર ઠોકર ખાઈ ગયા. ઘટનાસ્થળે પહોંચેલા પીસી નીલે તેના ફાનસથી ભયાનક દૃશ્યને પ્રકાશિત કર્યું એ મુજબ એડવર્ડ્સ વર્ણવે છે કે, “તેના ખુલ્લા હાથ હથેળી ઉપરની તરફ હતા, અને તેના પગ બહાર મૂકેલા હતા અને થોડા અલગ હતા. ગળાના ઘામાંથી લોહી વહેતું હતું.” ભયાનકતા હોવા છતાં, કોઈ શંકાસ્પદ વ્યક્તિ મળી ન હતી.

નવ દિવસ પછી જ બીજી એક ક્રૂર રીતે હત્યા કરાયેલી 47 વર્ષીય મહિલા એની ચેપમેનની લાશ મળી આવતાં ગભરાટ વધી ગયો. તેની હત્યાની રીત પણ મેરી એન નિકોલ્સ જેવી જ હતી.

“લંડન આજે એક મહાન આતંકના જાદુ હેઠળ છે. એક નામ વગરનો ધિક્કારપાત્ર – અડધો પશુ, અડધો માણસ – છૂટો છે, જે દરરોજ સમુદાયના સૌથી દુ:ખી અને અસુરક્ષિત વર્ગો પર તેની ખૂની વૃત્તિઓને સંતોષી રહ્યો છે…” આવા શબ્દો સાથે અખબારોએ વધતી જતી ગભરાટને અતિશયોક્તિપૂર્ણ દર્શાવી.

આગામી હત્યાઓ 30 સપ્ટેમ્બર, 1888 ના રોજ વહેલી સવારે, એની ચેપમેનના મૃત્યુના ત્રણ અઠવાડિયાથી પણ ઓછા સમયમાં થઈ હતી. એડવર્ડ્સ નોંધે છે કે, “બે વેશ્યાઓ એલિઝાબેથ સ્ટ્રાઇડ અને કેથરિન એડવોઝ એકબીજાના એક કલાકના અંતરે અને બે અલગ અલગ સ્થળોએ મારી ગઇ હતી.

પાંચ ક્રૂર હત્યાઓમાં અંતિમ હત્યા મેરી જેન કેલી હતી, જેનો મૃતદેહ શુક્રવાર, 9 નવેમ્બર, 1888 ના રોજ સવારે મળી આવ્યો હતો. તેમના પોસ્ટમોર્ટમ રિપોર્ટમાં, વેસ્ટમિન્સ્ટર એ ડિવિઝનના પોલીસ સર્જન ડૉ. થોમસ બોન્ડે નોંધ્યું હતું કે કેલીની ઇજાઓની ગંભીરતા એ સ્પષ્ટ કરે છે કે હત્યારા પાસે મૂળભૂત શરીર રચના જ્ઞાનનો પણ અભાવ હતો: “મારા મતે, તેની પાસે કસાઈ, ઘોડાની કતલ કરનાર અથવા મૃત પ્રાણીઓને કાપવા માટે ટેવાયેલા કોઈપણ વ્યક્તિ જેટલું ટેકનિકલ જ્ઞાન પણ નથી.

શંકાસ્પદો

જેક ધ રિપર 19મી સદીના મીડિયાનું ધ્યાન ખેંચનાર પ્રથમ સીરીયલ કિલરોમાંનો એક બન્યો. શંકાસ્પદ માણસોના અહેવાલો બહાર આવતાં, પૂર્વ અંતમાં નાગરિક અશાંતિ ફાટી નીકળી. છેલ્લા ભોગ બનનારના મૃત્યુ પછી, વ્હાઇટચેપલ હત્યારાને યહૂદી કતલખોર, ભાગી ગયેલા પાગલ, પાગલ તબીબી વિદ્યાર્થી, ખૂની ડાકણ અને રાજવી પરિવારના સભ્ય તરીકે પણ ઓળખવામાં આવતો હતો.

સમય જતાં ઘણા નામો સામે આવ્યા, જેમાં ચાર્લ્સ લુડવિગનો સમાવેશ થાય છે, જે એક અસ્થિર જર્મન હેરડ્રેસર હતો જેણે એક સમયે અંધારી ગલીમાં એક મહિલા પર છરી તાકી હતી. એલિઝાબેથ સ્ટ્રાઇડની હત્યા પછી હત્યારાના વર્ણન સાથે મેળ ન ખાતી હોવા છતાં, સ્વીડિશ મૂળના પ્રવાસી, નિકાનેર બેનેલિયસની પૂછપરછ કરવામાં આવી હતી. બાદમાં માઇલ એન્ડમાં તેની ફરીથી ધરપકડ કરવામાં આવી હતી પરંતુ તેને શંકામાંથી મુક્ત કરવામાં આવ્યો હતો.

એક સિદ્ધાંત એવો પણ વ્યાપકપણે ચર્ચામાં આવ્યો. તે એવું સૂચવતો હતો કે, હત્યારો એક મહિલા હોઈ શકે છે – જીલ ધ રિપર, કદાચ એક મિડવાઇફ જેણે ગેરકાયદેસર ગર્ભપાત કરાવ્યો હતો અને પૂર્વ છેડાની સ્ત્રીઓ સુધી પહોંચ ધરાવતી હતી.

1970માં બીજો એક રસપ્રદ સિદ્ધાંત ઉભરી આવ્યો, જ્યારે એક ચિકિત્સક ડૉ. થોમસ સ્ટોવેલે પ્રસ્તાવ મૂક્યો કે પ્રિન્સ આલ્બર્ટ વિક્ટર ક્રિશ્ચિયન એડવર્ડ – જેને પ્રિન્સ એડી તરીકે ઓળખવામાં આવે છે – સિફિલિસથી પ્રેરિત ગાંડપણથી પીડાતા હતા, તેમણે પૂર્વ છેડે વેશ્યાઓ હત્યા કરવા માટે સાહસ કર્યું હતું.

જ્યારે અસંખ્ય અન્ય શંકાસ્પદોના નામ તેમના પૃષ્ઠભૂમિની વિગતો આપતા પુસ્તકોમાં આપવામાં આવ્યા છે, ત્યારે એક નામ યથાવત રહ્યું: એરોન મોર્ડકે કોસ્મિન્સ્કી. એક દરજીના પુત્ર, કોસ્મિન્સ્કીનો જન્મ 1865 માં મધ્ય પોલેન્ડના કાલિશ પ્રાંતમાં થયો હતો. માંડ 10 વર્ષની ઉંમરે, તેમણે તેમના પિતા ગુમાવ્યા. તેમનો પરિવાર પાછળથી નવા અંગ્રેજી નામો સાથે ઇંગ્લેન્ડ ભાગી ગયો.

1888 સુધીમાં, યહૂદી ઇમિગ્રન્ટ્સનું કેન્દ્રબિંદુ, ઇસ્ટ એન્ડ, યહૂદી વિરોધી રોષનું કેન્દ્ર બની ગયું હતું. યહૂદી વસાહતીઓ પર બેરોજગાર બ્રિટિશ-જન્મેલા કામદારો પાસેથી નોકરીઓ છીનવી લેવા અને વેતન ઘટાડવાનો આરોપ મૂકવામાં આવ્યો હતો.

તીવ્ર મુશ્કેલીઓના આ સમયગાળાએ કોસ્મિન્સ્કી પરિવાર સહિત ઘણા ઇમિગ્રન્ટ્સને અસર કરી. આ મુશ્કેલીઓ સામે એડવર્ડ્સ સહિત ઘણા નિષ્ણાતો દલીલ કરે છે કે એરોન કોસ્મિન્સ્કી રિપર હત્યામાં સંડોવાયેલ હોઇ શકે.

કેસ ઉકેલાઈ ગયો?

જિજ્ઞાસા અને દૃઢ નિશ્ચયથી પ્રેરિત, લેખક રસેલ એડવર્ડ્સ અને યુકે સ્થિત શિક્ષણવિદ ડૉ. જારી લુહેલેનેને 2011 માં ઇતિહાસના સૌથી ભયાનક ગુનાના રહસ્યોમાંથી એકને ઉજાગર કરવા માટે એક અવિરત શોધ શરૂ કરી.

તેમની યાત્રા 2007 માં એક હરાજીમાં શરૂ થઈ જ્યારે એડવર્ડ્સે એક શાલ ખરીદી, જે રિપરના પીડિતોમાંની એક કેથરિન એડ્ડોવ્સની હોવાનું માનવામાં આવે છે. કેથરિન એડ્ડોવ્સની ત્રણ વખતની પ્રપૌત્રી કેરેન મિલરના ડીએનએ વિશ્લેષણ સહિતની એક ઝીણવટભરી પ્રક્રિયા દ્વારા, તેઓએ શાલનો તેણી સાથેનો સંબંધ પુષ્ટિ કરી. આ સફળતા સાથે, તેઓએ કોસ્મિન્સ્કી પરિવારના વંશજની શોધ કરી જેથી નક્કી કરી શકાય કે શું એરોન કોસ્મિન્સ્કી ખરેખર જેક ધ રિપર છે, જેનો ડીએનએ સામગ્રી પણ શાલ પર મળી આવી હતી.

ઘણી અડચણો અને આ કેસમાં ઊંડા ઉતરેલા અગાઉના લેખકોના કાર્યોનો સંદર્ભ આપ્યા પછી, તેઓએ આખરે એરોન કોસ્મિન્સ્કીની બહેન માટિલ્ડા લુબ્નોવસ્કીના વંશજને શોધી કાઢ્યા, જે પરીક્ષણ કરાવવા માટે સંમત થયા. પરિણામો આશ્ચર્યજનક હતા. જરીએ એક દિશામાં ગોઠવણી ચલાવી ત્યારે તેને 99.2 ટકા સામ્યતા મળી અને બીજી દિશામાં જઈને તે 100 ટકા પરફેક્ટ મેચ થતી હતી.

2013 ની આસપાસ, તેમની પાસે એરોન કોસ્મિન્સ્કીનું નામ જેક ધ રિપર રાખવા માટેના મહત્વપૂર્ણ પુરાવા હતા. તેના ડીએનએ અને તેની બહેનના વંશજના ડીએનએ વચ્ચે સંપૂર્ણ મેળ ખાતો હોવાથી, કેસ બંધ થઈ ગયો હોય તેવું લાગતું હતું.

તેમની મહેનત અને તપાસ પર ચિંતન કરતા, એડવર્ડ્સ નિષ્કર્ષ કાઢે છે, “તે નામ ક્યારેય જશે નહીં. પરંતુ હવે, શાલ, જારી લુહેલેનેનની વૈજ્ઞાનિક પ્રતિભા, અને મારા દૃઢ નિશ્ચય, દ્રઢતા અને વિચલિત થવાના ઇનકારને કારણે, આપણને તેનું સાચું નામ મળ્યું છે.”

Read in English: Jack the Ripper World’s first serial killer

છતાં, કેટલાક હજુ પણ દલીલ કરે છે કે કોસ્મિન્સ્કી ખરેખર જેક ધ રિપર હતો તે સાબિત કરવા માટે પુરાવા અપૂરતા છે. શું તે એકલો કામ કરતો હતો? શું ફક્ત પાંચ મહિલાઓની હત્યા કરવામાં આવી હતી? શું એક શાલ એકલા પુષ્ટિ કરી શકે છે કે પાંચેય હત્યાઓ તેના દ્વારા કરવામાં આવી હતી? જવાબો હજુ પણ વણઉકેલાયેલા અનેક રહસ્યોથી ઘેરાયેલા છે.