ભારત અને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ વચ્ચેના સંબંધોને તમામ ક્ષેત્રોમાં ગાઢ બનાવતી અને તેમની સહિયારી મહત્વાકાંક્ષાઓને પ્રતિબિંબિત કરતી શ્રેણીબદ્ધ જાહેરાતોના કલાકોમાં વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ શુક્રવારે જણાવ્યું હતું કે તેમની યુએસ મુલાકાતના પરિણામે “મહાન સકારાત્મક પરિવર્તન” થયું છે અને બંને દેશો ઉભરી રહ્યાં હોવા છતાં જુદા જુદા સંજોગો અને ઇતિહાસમાંથી એકસાથે દર્શાવશે કે “લોકશાહી મહત્વ ધરાવે છે અને લોકશાહી ડિલિવર કરે છે”.
યુએસ કૉંગ્રેસના સંયુક્ત સત્રને સંબોધતા જ્યાં તેમનું ઉમળકાભેર સ્વાગત કરવામાં આવ્યું, મોદીએ કહ્યું કે સંબંધો પહેલા ક્યારેય નહોતા જેવા ગાઢ બન્યા છે: “છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં AI – આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ માં ઘણી પ્રગતિ થઈ છે. તે જ સમયે અન્ય AI – અમેરિકા અને ભારતમાં પણ વધુ મહત્વપૂર્ણ વિકાસ થયો છે.”
તેમણે નવી દિલ્હીના અભિગમની રજૂઆત કરી કારણ કે બિડેન વહીવટ સમાન વિચારધારા ધરાવતા દેશોના ગઠબંધન પર કામ કરે છે, તેમણે કહ્યું, “હું રાષ્ટ્રપતિ બિડેન સાથે સંમત છું કે આ સદીની નિર્ણાયક ભાગીદારી છે.”
ચીનનું નામ લીધા વિના, તેઓ બેઇજિંગ પર સ્પષ્ટ હતા
તેમણે ચીનનું નામ લીધા વગર કહ્યું હતું કે “જબરદસ્તી અને મુકાબલાના ઘેરા વાદળો ઇન્ડો પેસિફિકમાં તેમનો પડછાયો નાખી રહ્યા છે. પ્રદેશની સ્થિરતા અમારી ભાગીદારીની કેન્દ્રીય ચિંતાઓમાંની એક બની ગઈ છે.”
“અમે એક મુક્ત, ખુલ્લા અને સમાવિષ્ટ ઇન્ડો પેસિફિકનું વિઝન શેર કરીએ છીએ, જે સુરક્ષિત સમુદ્રો દ્વારા જોડાયેલ છે, આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદા દ્વારા વ્યાખ્યાયિત છે, પ્રભુત્વથી મુક્ત છે અને આસિયાન કેન્દ્રિયતામાં લંગર છે.”
આ પ્રદેશમાં ચીની લડાયકતાના છૂપા સંદર્ભમાં તેમણે કહ્યું હતું કે “એવો પ્રદેશ જ્યાં નાના અને મોટા તમામ રાષ્ટ્રો તેમની પસંદગીમાં મુક્ત અને નિર્ભય હોય, જ્યાં પ્રગતિ દેવાના અશક્ય બોજથી ગૂંગળાવી ન જાય, જ્યાં કનેક્ટિવિટીનો લાભ લેવામાં ન આવે. વ્યૂહાત્મક હેતુઓ, જ્યાં તમામ રાષ્ટ્રો સહિયારી સમૃદ્ધિની ઉચ્ચ ભરતી દ્વારા ઉપાડવામાં આવે છે.”
તેમણે કહ્યું કે “અમારું વિઝન સમાવિષ્ટ અથવા બાકાત રાખવાનું નથી, પરંતુ શાંતિ અને સમૃદ્ધિના સહકારી ક્ષેત્રનું નિર્માણ કરવાનું છે. અમે પ્રાદેશિક સંસ્થાઓ દ્વારા અને પ્રદેશની અંદર અને બહારના અમારા ભાગીદારો સાથે કામ કરીએ છીએ. આમાંથી ક્વાડ એ પ્રદેશ માટે સારાની મુખ્ય શક્તિ તરીકે ઉભરી આવ્યું છે,”
યુ.એસ.ને ઈન્ડિયા મેટ્રિક્સમાં લાવીને, મોદીએ અવકાશ, સેમિકન્ડક્ટર્સ, ખેતી, આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ, ઉર્જા અને શિક્ષણ, આરોગ્યસંભાળ અને માનવતાવાદી પ્રયાસોમાં સાથે મળીને કામ કરવા આહ્વાન કર્યું હતું.
તેમણે કહ્યું કે “જ્યારે હું વિશ્વમાં ભારતના અભિગમ વિશે વાત કરું છું, ત્યારે યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ એક વિશેષ સ્થાન ધરાવે છે. હું જાણું છું કે અમારા સંબંધો તમારા બધા માટે ખૂબ મહત્વના છે. આ કોંગ્રેસના દરેક સભ્યને તેમાં ઊંડો રસ છે. જ્યારે ભારતમાં સંરક્ષણ અને એરોસ્પેસનો વિકાસ થાય છે, ત્યારે વોશિંગ્ટન, એરિઝોના, જ્યોર્જિયા, અલાબામા, દક્ષિણ કેરોલિના અને પેન્સિલવેનિયા રાજ્યોમાં ઉદ્યોગો ખીલે છે. જ્યારે અમેરિકન કંપનીઓ વૃદ્ધિ પામે છે, ત્યારે ભારતમાં તેમના સંશોધન અને વિકાસ કેન્દ્રો ખીલે છે. જ્યારે ભારતીયો વધુ ઉડાન ભરે છે, ત્યારે એરક્રાફ્ટ માટેનો એક ઓર્ડર અમેરિકાના 44 રાજ્યોમાં એક મિલિયનથી વધુ નોકરીઓનું સર્જન કરે છે,”
આરોગ્યસંભાળ અને માનવતાવાદી પ્રયાસો
વડાપ્રધાન મોદીએ જણાવ્યું હતું કે “જ્યારે અમેરિકન ફોન નિર્માતા ભારતમાં રોકાણ કરે છે, ત્યારે તે બંને દેશોમાં નોકરીઓ અને તકોની સંપૂર્ણ ઇકોસિસ્ટમ બનાવે છે. જ્યારે ભારત અને યુએસ સેમિકન્ડક્ટર્સ અને ક્રિટિકલ મિનરલ્સ પર સાથે મળીને કામ કરે છે, ત્યારે તે વિશ્વને સપ્લાય ચેઈનને વધુ વૈવિધ્યસભર, સ્થિતિસ્થાપક અને વિશ્વસનીય બનાવવામાં મદદ કરે છે. ખરેખર, મિસ્ટર સ્પીકર, સદીના અંતે અમે સંરક્ષણ સહયોગમાં અજાણ્યા હતા. હવે, યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ અમારા સૌથી મહત્વપૂર્ણ સંરક્ષણ ભાગીદારોમાંનું એક બની ગયું છે. આજે ભારત અને અમેરિકા અવકાશ અને સમુદ્રમાં, વિજ્ઞાન અને સેમિકન્ડક્ટર્સમાં, સ્ટાર્ટ-અપ અને ટકાઉપણુંમાં, ટેક અને વેપારમાં, ખેતી અને નાણાંમાં, કલા અને કૃત્રિમ બુદ્ધિમત્તામાં, ઊર્જા અને શિક્ષણમાં સાથે મળીને કામ કરી રહ્યા છે. “અમારા સહકારનો અવકાશ અનંત છે, અમારી સિનર્જીની સંભાવના અમર્યાદિત છે, અને, અમારા સંબંધોમાં રસાયણશાસ્ત્ર સરળ છે,”
ત્યારબાદ તેમણે ભારતના સૌથી મોટા સંરક્ષણ સપ્લાયર રશિયાનો ઉલ્લેખ કર્યો અને રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિનને તેમના શબ્દો યાદ કર્યા. “જેમ કે મેં સીધા અને જાહેરમાં કહ્યું છે કે, આ યુદ્ધનો યુગ નથી. પરંતુ, તે સંવાદ અને મુત્સદ્દીગીરીમાંથી એક છે. અને, આપણે બધાએ રક્તપાત અને માનવ વેદનાને રોકવા માટે આપણે જે કરી શકીએ તે કરવું જોઈએ.”
વૈશ્વિક વ્યવસ્થા યુએન ચાર્ટરના સિદ્ધાંતોના આદર
“છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં ઊંડો વિક્ષેપજનક વિકાસ જોવા મળ્યો છે. યુક્રેન સંઘર્ષ સાથે , યુદ્ધ યુરોપમાં પાછું આવ્યું છે. તેનાથી પ્રદેશમાં ભારે પીડા થઈ રહી છે. કારણ કે તેમાં મુખ્ય શક્તિઓ સામેલ છે, પરિણામો ગંભીર છે. ગ્લોબલ સાઉથના દેશો ખાસ કરીને પ્રભાવિત થયા છે. વૈશ્વિક વ્યવસ્થા યુએન ચાર્ટરના સિદ્ધાંતોના આદર, વિવાદોના શાંતિપૂર્ણ નિરાકરણ અને સાર્વભૌમત્વ અને પ્રાદેશિક અખંડિતતાના આદર પર આધારિત છે. આ તાળીઓના લાંબા રાઉન્ડ અને સ્ટેન્ડિંગ ઓવેશન સાથે મળી હતી.
તેમના સંબોધનમાં, તેઓ લોકશાહીની થીમને વળગી રહ્યા: “લોકશાહી આપણા પવિત્ર અને સહિયારા મૂલ્યોમાંનું એક છે. તે લાંબા સમયથી વિકસ્યું છે અને સિસ્ટમના વિવિધ સ્વરૂપો લીધા છે. સમગ્ર ઇતિહાસમાં, જોકે, એક વાત સ્પષ્ટ છે: લોકશાહી એ ભાવના છે જે સમાનતા અને ગૌરવને સમર્થન આપે છે.”
“લોકશાહી એ વિચાર છે જે ચર્ચા અને પ્રવચનને આવકારે છે, લોકશાહી એ એક સંસ્કૃતિ છે જે વિચારો અને અભિવ્યક્તિને પાંખો આપે છે. અનાદિ કાળથી ભારત આવા મૂલ્યો ધરાવતું ધન્ય છે. લોકશાહી ભાવનાના ઉત્ક્રાંતિમાં, ભારત લોકશાહીની માતા છે…સાથે મળીને આપણે વિશ્વને વધુ સારું ભવિષ્ય અને ભવિષ્યને વધુ સારું વિશ્વ આપીશું.
“જ્યારે હું 2016 માં અહીં હતો, ત્યારે મેં કહ્યું હતું કે ‘અમારા સંબંધો મહત્વપૂર્ણ ભવિષ્ય માટે નિર્ધારિત છે’. તે ભવિષ્ય આજે છે.”
યુએસ કોંગ્રેસમાં લગભગ એક કલાકનું ભાષણ, 2016 માં તેમના 45-મિનિટના સંબોધન કરતાં લાંબુ, ઉપરાષ્ટ્રપતિ કમલા હેરિસ સહિતના સભ્યો દ્વારા ઘણી વખત તાળીઓના ગડગડાટ અને સ્ટેન્ડિંગ ઓવેશન સાથે વિરામચિહ્નિત કરવામાં આવ્યું હતું . તેઓ ટેબલ પર લાવે છે તે મૂલ્યને રેખાંકિત કરતી વખતે તેઓ ભારતીય અમેરિકન ડાયસ્પોરા સુધી પહોંચ્યા.
તેમણે હેરિસનો ઉલ્લેખ કરતા કહ્યું કે “અમેરિકાનો પાયો સમાન લોકોના રાષ્ટ્રની દ્રષ્ટિથી પ્રેરિત હતો. તમારા સમગ્ર ઇતિહાસમાં, તમે વિશ્વભરના લોકોને સ્વીકાર્યા છે. અને, તમે તેમને અમેરિકન સ્વપ્નમાં સમાન ભાગીદાર બનાવ્યા છે. અહીં લાખો લોકો છે, જેમના મૂળ ભારતમાં છે. તેમાંના કેટલાક આ ચેમ્બરમાં ગર્વથી બેસે છે. મારી પાછળ એક છે, જેણે ઈતિહાસ રચ્યો છે,”
“મને કહેવામાં આવ્યું છે કે સમોસા કોકસ હવે ગૃહનો સ્વાદ છે. હું આશા રાખું છું કે તે વધશે અને અહીં ભારતીય ભોજનની સંપૂર્ણ વિવિધતા લાવશે,” તેમણે કહ્યું, ચારે બાજુ હાસ્યનું કારણ બને છે.
“હું એક ગતિશીલ લોકશાહીનો નાગરિક હોવાને કારણે, હું એક વાત સ્વીકારી શકું છું મિસ્ટર સ્પીકર – તમારી પાસે મુશ્કેલ કામ છે. હું જુસ્સો, સમજાવટ અને નીતિની લડાઇઓ સાથે સંબંધિત કરી શકું છું. હું વિચારો અને વિચારધારાની ચર્ચા સમજી શકું છું. પરંતુ વિશ્વના બે મહાન લોકશાહી – ભારત અને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ વચ્ચેના જોડાણની ઉજવણી કરવા આજે તમને એકસાથે આવતા જોઈને મને આનંદ થાય છે,” તેમણે કહ્યું “ઘરે વિચારોની હરીફાઈ હશે, અને હોવી જ જોઈએ. પરંતુ જ્યારે આપણે આપણા રાષ્ટ્ર માટે બોલીએ છીએ ત્યારે આપણે એક તરીકે સાથે આવવું જોઈએ, ”
“ગયા વર્ષે, ભારતે તેની આઝાદીના 75 વર્ષની ઉજવણી કરી. દરેક માઇલસ્ટોન મહત્વપૂર્ણ છે, પરંતુ આ એક ખાસ હતો. અમે એક યા બીજા સ્વરૂપે હજાર વર્ષના વિદેશી શાસન પછી 75 વર્ષથી વધુની આઝાદીની અદ્ભુત યાત્રાની ઉજવણી કરી. આ માત્ર લોકશાહીની ઉજવણી જ નહોતી, પણ વિવિધતાની પણ હતી. માત્ર બંધારણની જ નહીં, પરંતુ તેની સામાજિક સશક્તિકરણની ભાવના પણ છે. માત્ર આપણી સ્પર્ધાત્મક અને સહકારી સંઘવાદની જ નહીં, પણ આપણી આવશ્યક એકતા અને અખંડિતતાની પણ.”
તેમના સંબોધનમાં, તેમણે ભારતની વિવિધતા અને તમામ ધર્મો માટે આદર દર્શાવ્યો. 2,500 રાજકીય પક્ષો, 20 વિવિધ પક્ષો વિવિધ રાજ્યોમાં શાસન કરે છે, 22 સત્તાવાર ભાષાઓ, હજારો બોલીઓ અને ખોરાક દર 100 માઇલ પર બદલાય છે તે વિશે વાત કરતાં, તેમણે કહ્યું, “અને તેમ છતાં આપણે એક અવાજમાં બોલીએ છીએ…આપણે વિશ્વના તમામ ધર્મોના ઘર છીએ, અને અમે તે બધાની ઉજવણી કરીએ છીએ. ભારતમાં, વિવિધતા એ જીવનની કુદરતી રીત છે.”
ભારતીય અર્થતંત્ર અને સમાજના માપદંડ અને વિશાળતા અને ઉપલબ્ધ તકો પર પ્રકાશ પાડ્યો
“જ્યારે હું વડા પ્રધાન તરીકે પ્રથમ વખત યુ.એસ.ની મુલાકાતે ગયો ત્યારે ભારત વિશ્વની દસમી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા હતી. આજે ભારત પાંચમી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા છે. અને, ભારત ટૂંક સમયમાં ત્રીજી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બની જશે. આપણે માત્ર મોટા જ નથી થઈ રહ્યા પણ ઝડપથી વધી રહ્યા છીએ. જ્યારે ભારતનો વિકાસ થાય છે ત્યારે આખું વિશ્વ વધે છે.
આતંકવાદને ચિંતાજનક ગણાવતા, મોદીએ કહ્યું કે આતંકવાદ સાથે વ્યવહાર કરવામાં “કોઈ જો અથવા પરંતુ” હોઈ શકે નહીં અને પાકિસ્તાન પર છૂપો હુમલો કરીને આતંકવાદના રાજ્ય પ્રાયોજકો સામે કાર્યવાહીની માંગ કરી.
તેમણે કહ્યું કે 9/11 પછીના બે દાયકાથી વધુ અને 26/11 પછીના એક દાયકાથી પણ વધુ સમય પછી પણ કટ્ટરપંથી અને આતંકવાદ હજુ પણ આખી દુનિયા માટે એક ભયજનક ખતરો છે. તેમણે કહ્યું કે “આ વિચારધારાઓ નવી ઓળખ અને સ્વરૂપો લેતી રહે છે, પરંતુ તેમનો હેતુ એક જ છે. આતંકવાદ એ માનવતાનો દુશ્મન છે અને તેની સાથે વ્યવહાર કરવામાં કોઈ જો કે પરવારી હોઈ શકે નહીં. આપણે આતંકને પ્રાયોજિત અને નિકાસ કરતી તમામ શક્તિઓ પર કાબુ મેળવવો જોઈએ”
હાથ પરના કાર્ય પર, તેમણે કહ્યું કે ભૂતકાળના દરેક ભારતીય વડા પ્રધાન અને અમેરિકન રાષ્ટ્રપતિએ સંબંધોને આગળ લઈ ગયા છે. “પરંતુ અમારી પેઢીને તેને વધુ ઊંચાઈ પર લઈ જવાનું સન્માન છે. હું રાષ્ટ્રપતિ બિડેન સાથે સંમત છું કે આ સદીની નિર્ણાયક ભાગીદારી છે, ”તેમણે કહ્યું.
“અમે જુદા જુદા સંજોગો અને ઇતિહાસમાંથી આવ્યા છીએ, પરંતુ અમે એક સામાન્ય દ્રષ્ટિથી એક છીએ. અને, સામાન્ય નિયતિ દ્વારા. જ્યારે આપણી ભાગીદારી આગળ વધે છે, આર્થિક સ્થિતિસ્થાપકતા વધે છે, નવીનતા વધે છે, વિજ્ઞાનનો વિકાસ થાય છે, જ્ઞાનમાં પ્રગતિ થાય છે, માનવતાને લાભ થાય છે, આપણા સમુદ્રો અને આકાશ વધુ સુરક્ષિત હોય છે, લોકશાહી વધુ ચમકતી હોય છે, અને વિશ્વ વધુ સારું સ્થાન બનશે. તે અમારી ભાગીદારીનું મિશન છે. આ સદી માટે અમારું આહવાન છે.
તેમણે કહ્યું કે “અમારી ભાગીદારીના ઉચ્ચ ધોરણો દ્વારા પણ, આ મુલાકાત એક મહાન સકારાત્મક પરિવર્તન છે. સાથે મળીને, અમે દર્શાવીશું કે લોકશાહી મહત્વની છે અને લોકશાહી ડિલિવર કરે છે. હું ભારત-યુએસ ભાગીદારી માટે તમારા સતત સમર્થન પર વિશ્વાસ કરું છું,” જેમ જેમ તેણે પોતાનું સંબોધન પૂરું કર્યું, તે એવા સભ્યોથી ઘેરાઈ ગયો જેઓ ભાષણના ટેક્સ્ટની નકલ પર તેના ઓટોગ્રાફ ઇચ્છતા હતા.
Disclaimer : આ આર્ટિકલ ઇન્ડિયન એક્સપ્રેસ પરથી અનુવાદીત છે, મૂળ આર્ટિકલ વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો
