Gujarat Hardlook: દારૂ પીવાથી શરૂ, ડ્રગ્સના દુરૂપયોગ તરફ ઈશારો કરે છે, યુવાધન ડ્રગ્સની જકડમાં આવી રહ્યું?

Drug and drinking addiction youth of Gujarat : ગુજરાતમાં દારૂબંધી વિરોધી કડક કાયદો છે, પરંતુ મોડેથી, તેમાં ડ્રગની જપ્તી અને ખાસ કરીને યુવાનોમાં તેના દુરુપયોગમાં વધારો જોવા મળ્યો છે.

Written by Kiran Mehta
Updated : November 27, 2023 13:54 IST
Gujarat Hardlook: દારૂ પીવાથી શરૂ, ડ્રગ્સના દુરૂપયોગ તરફ ઈશારો કરે છે, યુવાધન ડ્રગ્સની જકડમાં આવી રહ્યું?
ગુજરાત યુવાનો - ડ્રગ્સ અને દારૂનું વ્યસન અને ચિંતા (એક્સપ્રેસ ફાઈલ ફોટો)

રિજિત બેનર્જી | Drug Addiction Youth of Gujarat : ડ્રગ્સ અને વ્યસનમાં બરબાદીના પંથે ચઢી ગયેલા યુવાનની કહાની. એક યુવાન, ‘જેણેણે સૌથી મુશ્કેલ સમયનો સામનો કર્યો, જ્યારે તેણે માતાને નાની ઉંમરે ગુમાવી દીધી. મારા પિતા શારીરિક રીતે અક્ષમ હતા અને તેનો ઉછેર દાદા દાદી દ્વારા કરવામાં આવ્યો છે, તેઓ પણ વહેલા મૃત્યુ પામ્યા હતા. આ ઘટનાઓએ તેને ખૂબ જ એકલતામાં મૂકી દીધો. તેણે કહ્યું કે, મેં પહેલીવાર પાર્ટીમાં દારૂ પીધો અને 18 વર્ષની ઉંમરે વ્યસની બની ગયો. ત્યારબાદ જ્યારે મારી ગર્લફ્રેન્ડ સાથે બ્રેકઅપ થયું, ત્યારે મેં કેનાબીસ અને હાશિશનો ઉપયોગ કરવાનું શરૂ કર્યું અને મને ખબર પડે કે આ બધુ ખરાબ છે, ત્યાં પહેલાં, હું MD (મેફેડ્રોન) અને LSD (લિસેર્જિક એસિડ ડાયેથિલામાઇડ) લેતો થઈ ગયો.

હું MD સુંઘતો અને પછી તેને પાન મસાલા સાથે ચાવતો અને સિરીંજમાં પણ લેતો, આટલુ જ નહી પછી મેં સર્પદંશ કરવાનો પણ પ્રયાસ કર્યો. મેં ડ્રગ્સ પર મારા બધા પૈસા ગુમાવ્યા. મારા મિત્રોએ મને મફતમાં બધુ પ્રયાસ કરવાનું કહ્યું અને હું અને હું વ્યસની બની ગયો. જ્યારે હું ડ્રગ્સ મેળવી શકતો ન હતો, ત્યારે હું ફોન અને ટેલિવિઝન સેટ તોડી નાખતો હતો. મેં 89 ફોન તોડી નાખ્યા છે…અને 12મા ધોરણના બોર્ની પરીક્ષા પણ ચૂકી ગયો.”

ગાંધીનગરના એક 20-વર્ષના યુવકની કહાની અનેક વ્યસન મુક્તિ અને પુનર્વસન કેન્દ્રોમાં કહેવામાં આવે છે. જ્યાં ધ ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસે મુલાકાતે લીધી. એક યુવા, જેની ડ્રગ પ્રત્યે સહનશીલતા 1 ગ્રામથી વધીને 5 ગ્રામ થઈ ગઈ છે, હવે તેમની સારવાર સરકાર દ્વારા સહાયિત પુનર્વસન કેન્દ્ર, નયા જીવન ખાતે કરવામાં આવી રહી છે. તેની મુખ્ય ચિંતા તેણે છોડી દીધેલી બારમા ધોરણમાં પાસ થવાની છે અને “વ્યસન માટે જે જે લોન લીધી હતી તેને કામ કરીને ચૂકવવાની છે”.

નયા જીવન, જે અમદાવાદના મિર્ઝાપુરમાં કેન્દ્રીય સામાજિક ન્યાય અને અધિકારીતા મંત્રાલય અને ગુજરાત કેળવણી ટ્રસ્ટ દ્વારા આંશિક રીતે પ્રાયોજિત છે, 2019 થી તેના OPD (આઉટપેશન્ટ વિભાગ) કેસોમાં વધારો નોંધાયો છે. એપ્રિલ 2022 થી માર્ચ 2023 સુધીમાં, કેન્દ્રમાં 333 OPD દર્દીઓ નોંધાયા હતા. તેની તુલના એપ્રિલ 2019 થી માર્ચ 2020 સુધી દરમિયાન કેન્દ્ર દ્વારા જોવામાં આવેલા 109 OPD દર્દીઓ સાથે કરો.

નયા જીવન દ્વારા શેર કરવામાં આવેલ ડેટા પણ 2019 થી કેસોની સંખ્યામાં તીવ્ર વધારો દર્શાવે છે – એપ્રિલ 2019-માર્ચ 2020 દરમિયાન 360 થી એપ્રિલ 2022-માર્ચ 2023 દરમિયાન 564 – જેમાંથી ઘણા કેસ દારૂના વ્યસનથી શરૂ થાય છે.

ઑક્ટોબરના અંતમાં, પુણેમાં ડિરેક્ટોરેટ ઑફ રેવન્યુ ઇન્ટેલિજન્સ (DRI) અને અમદાવાદ ક્રાઇમ બ્રાન્ચ દ્વારા મહારાષ્ટ્રના ઔરંગાબાદ જિલ્લામાં અનેક ફેક્ટરીઓ પર સંયુક્ત ઓપરેશન અને દરોડાના પરિણામે MD, કેટામાઇન અને કોકેઇન જેવા સિન્થેટિક ડ્રગ્સ જેમ કે રૂ. 400 કરોડની કિંમતની રિકવરી કરવામાં આવી હતી. થોડા સમય પછી, પોલીસે પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં જાહેરાત કરી હતી કે, ગુજરાતમાં આવતા મોટાભાગના ડ્રગ્સ ઔરંગાબાદની ફેક્ટરીઓમાંથી આવે છે.

ગુજરાતમાં, પુનર્વસવાટ કેન્દ્રો અને પોલીસ અધિકારીઓ સ્વીકારે છે કે, રાજ્યમાં ડ્રગ્સ, ખાસ કરીને સિન્થેટિક ડ્રગ્સનો ઉપયોગ વધી રહ્યો છે, અને સત્તાવાળાઓ દ્વારા સમયાંતરે દરોડા પાડવામાં આવે છે, તે આ વધતી સમસ્યાનું માત્ર એક લક્ષણ છે.

તાજેતરમાં, પોલીસે ખેડૂતો દ્વારા ભાંગની ગુપ્ત ખેતીના કિસ્સાઓનો પણ પર્દાફાશ કર્યો છે. એક કિસ્સામાં, અમદાવાદના પોશ વિસ્તારનો રહેવાસી તેના એપાર્ટમેન્ટમાં હાઇડ્રોપોનિક્સનો ઉપયોગ કરીને ગાંજો ઉગાડતો પકડાયો હતો.

સુરક્ષા એજન્સીઓ, જે અત્યાર સુધી દાવો કરતી હતી કે, ગુજરાત માત્ર એક ટ્રાન્ઝિટ પોઈન્ટ હતું કારણ કે, તે ગોલ્ડન ક્રેસન્ટ (ઈરાન, અફઘાનિસ્તાન, પાકિસ્તાન) અને ગોલ્ડન ટ્રાયેન્ગલ (મ્યાનમાર, લાઓસ, થાઈલેન્ડ) ડ્રગ રૂટના વ્યૂહાત્મક રીતે મહત્ત્વના જંક્ચર પર આવેલું છે. પરંતુ આ આંકડા હવે અનેક સવાલ ઉભા કરી રહ્યા છે, અને ચિંતાઓ.

સપ્ટેમ્બર 2021માં, ડીઆરઆઈએ મુન્દ્રા પોર્ટ પરથી ટેલ્કમ પાવડરના કન્સાઈનમેન્ટમાં છુપાયેલ લગભગ 3,000 કિલો હેરોઈન જપ્ત કર્યું હતું, જેની કિંમત 21,000 કરોડ રૂપિયાથી વધુ છે. NIA એ 11 લોકોની ધરપકડ કરી હતી અને દાવો કર્યો હતો કે, આ કન્સાઈનમેન્ટ દિલ્હી, હરિયાણા, ઉત્તર પ્રદેશ અને પંજાબના ગ્રાહકો માટે હતું.

Drug and drinking addiction youth of Gujarat
નયા જીવન ખાતે પુનર્વસન કેસોની સંખ્યા – (ફોટો – એક્સપ્રેસ)

ધ ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસ દ્વારા કરાયેલા ડેટાનું વિશ્લેષણ દર્શાવે છે કે, આ વર્ષે સપ્ટેમ્બર અને ઓક્ટોબર વચ્ચે, અમદાવાદ ડિટેક્શન ઑફ ક્રાઈમ બ્રાન્ચ (DCB) એ ગૃહ રાજ્ય મંત્રી હર્ષ સંઘવીની આગેવાની હેઠળના એન્ટી-નાર્કોટિક્સ ક્રેકડાઉનના ભાગરૂપે પાંચ કેસમાં 1,600 કિલો મેફેડ્રોન જપ્ત કર્યું છે. પોલીસના જણાવ્યા અનુસાર આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં મેફેડ્રોનની કિંમત પ્રતિ ગ્રામ 2,500 રૂપિયા હોવાનો અંદાજ છે.

ડેપ્યુટી કમિશનર ઓફ પોલીસ (DCP) ચૈતન્ય માંડલિકે જણાવ્યું હતું કે, સિન્થેટીક દવાઓ કુદરતી દવાઓ (જેમ કે કેનાબીસ) કરતાં ઘણી મોંઘી હોવા છતાં, તેને મધ્યમ-આવક જૂથમાં લેનારાઓ જોવા મળ્યા છે. “જે લોકો મેફેડ્રોનનો ઉપયોગ કરે છે, તેઓ તેમના વ્યસન માટે ભંડોળ પૂરું પાડવા માટે પોતે પણ વેચનાર બનવાની વૃત્તિ ધરાવે છે. તેઓ સપ્લાયર પાસેથી સરપ્લસ જથ્થો ખરીદે છે, થોડો પોતાની પાસે રાખે છે અને બાકીનો પૈસા મેળવવા માટે વેચે છે.”

માંડલિકના જણાવ્યા અનુસાર, મોટાભાગનું ડ્રગ્સ મુખ્યત્વે મહારાષ્ટ્ર, રાજસ્થાન અને છત્તીસગઢમાંથી ગુજરાતમાં આવે છે. અમદાવાદમાં, પૂર્વ ભાગમાં દાણીલીમડા, દરિયાપુર, વટવા અને શાહપુર અને તાજેતરમાં પશ્ચિમ ભાગમાં સરખેજ જેવા વિસ્તારો ડ્રગ્સ પકડવા માટે હોટસ્પોટ છે.

ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ મેનેજમેન્ટ, અમદાવાદના રિસર્ચ એસોસિએટ એજાઝ શેખ – જેમણે શહેરમાં 500 લોકો પર સેમ્પલ સર્વે હાથ ધર્યો હતો – જેમાં જાણવા મળ્યું કે, 18-27 વય જૂથમાં 7.44 ટકા એમડી યુઝર્સનો સમાવેશ થાય છે. નમૂનાને વારંવાર યુઝર્સો અને નોંધાયેલા વ્યસનીઓ વચ્ચે વિભાજિત કરવામાં આવ્યો હતો, જેણે ઓછામાં ઓછા એક વખત આલ્કોહોલ અથવા ડ્રગ્સનો પ્રયાસ કર્યો હતો.

શેખ બે અભ્યાસ/સંશોધન પેપરોનું નેતૃત્વ કરી રહ્યા છે, જે બંને હાલમાં સહકર્મી-સમીક્ષા હેઠળ છે. આમાંથી એક અમદાવાદના યુવાનોની પ્રેરણા અને ડ્રગના ઉપયોગની પેટર્નથી સંબંધિત છે અને બીજી નીતિઓ દ્વારા સારવાર સુવિધાઓની ખામીઓને કેવી રીતે દૂર કરવામાં આવે છે તેનાથી સંબંધિત છે.

શેખે અમદાવાદમાં 20 વોર્ડનો સર્વે કર્યો, 500 લોકો સાથે વાત કરી, તેમને આર્થિક પૃષ્ઠભૂમિ અને સંસ્કૃતિના આધારે વર્ગીકૃત કર્યા. વધુમાં, તેમની પૂર્વધારણાના આધારે કે ડ્રગનો ઉપયોગ પુરુષોમાં મુખ્ય હશે, તેમણે તેમના અભ્યાસ માટે માત્ર પુરુષોને પસંદ કર્યા.

“સર્વે કરવામાં આવેલા 500 લોકોમાંથી, 18-27 વય જૂથના લોકો લગભગ 7.44 ટકા એમડી વપરાશકર્તાઓ હતા. શેખે જણાવ્યું હતું કે, નિયમિત વપરાશકારોની સંખ્યા ઓછી હોવા છતાં, તેઓને સામાન્ય રીતે ખોટી માહિતી આપવામાં આવી હતી કે, આ દવાઓ લેવાથી જાતીય કાર્યક્ષમતામાં વધારો થાય છે અને ઘણા લોકો તેનો પ્રયાસ કરવા આતુર હતા.

ઇન્ટરનેશનલ નાર્કોટિક્સ કંટ્રોલ બોર્ડ (INCB) ના 2022 ના અહેવાલ મુજબ, સિન્થેટીક દવાઓમાં, ભારતે 2021 માં 364 કિલો કોકેઈનની જપ્તી નોંધાવી હતી, જે અગાઉના ત્રણ વર્ષમાં સરેરાશ માત્ર 40 કિલો કોકેઈનની જપ્તી હતી. INCB સ્વતંત્ર સંસ્થા છે, અને આંતરરાષ્ટ્રીય ડ્રગ નિયંત્રણ કાયદા હેઠળ સંધિ-નિર્દેશિત ચાર સંસ્થાઓમાંથી એક છે.

ગાંજો ‘ઘરેલું’

તાજેતરમાં, પોલીસે ગુજરાતના ખેડૂતોમાં ગુપ્ત રીતે ગાંજા (કેનાબીસ સટીવા પ્લાન્ટ) ઉગાડવાના કિસ્સાઓ શોધી કાઢ્યા છે. ગાંજાની વાણિજ્યિક ખેતીને મંજૂરી આપતું એકમાત્ર ભારતીય રાજ્ય ઉત્તરાખંડ છે.

21 નવેમ્બરના રોજ, સ્પેશિયલ ઓપરેશન ગ્રુપ (SOG), આતંકવાદ વિરોધી ટુકડીની એક શાખા, જેણે ગીર સોમનાથ જિલ્લાના ઉનાના ખેડૂત બીજલભાઈ ભીમાભાઈ બામણિયા (46)ની તેમના ખેતરમાં કપાસના છોડ સાથે ગાંજા ઉગાડવાના આરોપમાં ધરપકડ કરવામાં આવી હતી. ખેડૂતે પોલીસને જણાવ્યું કે, તેણે જૂનાગઢના શિવરાત્રી મેળામાં એક સાધુ પાસેથી બીજ મેળવ્યા હતા અને પોતાના વપરાશ માટે 114 ગાંજાના છોડ ઉગાડ્યા હતા, જ્યારે બાકીના અન્યને આપ્યા હતા.

આ પદ્ધતિ હવે સામાન્ય રહી નથી અને તેનો સામનો કરવા માટે, ગુજરાત પોલીસ આવી ખેતીને ડામવા માટે ટેકનોલોજી તરફ વળી છે. આદિવાસી જિલ્લા દાહોદમાં પોલીસ ગાંજાના છોડને શોધવા માટે ડ્રોન અને આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ (AI)નો ઉપયોગ કરી રહી છે.

દાહોદના પોલીસ અધિક્ષક રાજદીપસિંહ ઝાલાએ જણાવ્યું હતું કે, “ગાંજા જેવા છોડના પાંદડાઓ ખાસ આકાર ધરાવે છે, તેથી (સામાન્ય રીતે) તેને ઓળખી શકાય છે. હવે, પડકાર વિભેદક નિદાનનો હતો. ઉદાહરણ તરીકે, ભીંડી અને કંદના પાંદડા ગાંજાના સમાન હોય છે. આગળ, પડકાર એ છે કે કેટલાક ખેડૂતો આ (કેનાબીસ) છોડને તેમના ખેતરોની મધ્યમાં વાવે છે, તેથી તમે તેને જોઈ શકશો નહીં, કારણ કે તેઓ અન્ય (સમાન દેખાતા) પાંદડાઓથી ઢંકાઈ જાય છે.

Drug and drinking addiction youth of Gujarat
ફેબ્રુઆરી 2022 – મે 2023 (એક્સપ્રેસ

“ડ્રોન દ્વારા એરિયલ સર્વેલન્સ દ્વારા, અમે AI અને ML (મશીન લર્નિંગ) ની મદદથી વિસ્તારમાં (ગાંજાની) હાજરીનો અંદાજ મેળવી શકીએ છીએ. (ડ્રોનનો ઉપયોગ કરવો) માત્ર એક પહેલ હતી, અમે તેને એક અલગ હેતુ માટે મેળવી હતી પરંતુ પછી અમે તેનો ઉપયોગ કર્યો (માદક પદાર્થો શોધવા માટે)… અને એક પછી એક સફળતાઓ મળી. ઝાલાએ જણાવ્યું હતું કે, અમે છેલ્લા બે મહિનાથી પ્રેક્ટિસ (ડ્રોનનો ઉપયોગ કરીને) કરી રહ્યા છીએ, અને છ કેસો શોધી કાઢ્યા છે અને રૂ. 1.21 કરોડથી વધુની કિંમતના ગેરકાયદે છોડ જપ્ત કર્યા છે.દાહોદ પોલીસ દ્વારા 17 ઓક્ટોબરના રોજ આવો જ એક કેસ નોંધવામાં આવ્યો હતો, જ્યારે તેમણે દેવગઢબારિયાના વિરોલ ગામમાં ખેડૂત પર્વત કાળુભાઈ બારિયા પાસેથી 474.85 કિલો વજનના અને 47,48,500 રૂપિયાની કિંમતના 702 ગાંજાના છોડ જપ્ત કર્યા હતા. તેણે ગાંજાના છોડને કપાસ અને કંદના છોડ સાથે મિશ્રિત વાવ્યા હતા.

પોલીસ મહાનિરીક્ષક (પંચમહાલ રેન્જ) રાજેન્દ્ર અસારીએ જણાવ્યું હતું કે, ઝાલાએ ડ્રોનનો ઉપયોગ કરવાની પહેલ કરી હતી. “તેઓ અગાઉ પણ સાયબર ક્રાઈમમાં કામ કરી ચૂક્યા છે… દાહોદમાં અસમાન ભૂપ્રદેશ છે, જેના કારણે ડ્રોનનો ઉપયોગ કરવાથી આવા કિસ્સાઓ શોધવાનું સરળ બને છે.”

અમદાવાદના શાહીબાગમાં, જથ્થાબંધ શાકભાજી વિક્રેતા તરીકે કામ કરતા 34 વર્ષીય વ્યક્તિએ વર્ણવ્યું કે, કેવી રીતે તેણે દારૂડિયા તરીકે શરૂઆત કરી અને ગાંજો ઉગાડતા ખેડૂતોને ઓળખ્યા. “હું ઘણા ખેડૂતોને જાણું છું જેઓ લગભગ રૂ. 2,500-3,000 પ્રતિ કિલોના ભાવે ગાંજા વેચતા હતા. “તેઓ અમારા સિવાય બીજા કોઈને વેચતા ન હતા કારણ કે તેઓ ડરી ગયા હતા.”

તેમણે કહ્યું કે, “મેં જાતે હશીશ (ચરસ) ઉગાડ્યું છે… ઘણા ખેડૂતો તબીબી હેતુઓ માટે આ છોડ ઉગાડવાની પરવાનગી લે છે, પરંતુ જો તમને 100 છોડનો કોન્ટ્રાક્ટ આપવામાં આવે, તો તમે 101 ઉગાડી શકતા નથી. જો કે, કેટલાક ખેડૂતો તેમની ખોટ પૂરી કરવા અને વધારાના પૈસા કમાવવા માટે પણ વેચે છે.”

ગુજરાતમાં આવા પ્રથમ કેસમાં, અમદાવાદમાં ત્રણ યુવાનોના ગ્રુપે ગાંજો ઉગાડવા માટે હાઇ-ટેક હાઇડ્રોપોનિક્સ ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ કર્યો હતો. 3 સપ્ટેમ્બરના રોજ ધરપકડ કરાયેલ, રવિ મુસરકા (25), વિરેન મહાદી (30) અને રિતિકા પ્રસાદ (21)એ ગુજરાતમાં ગાંજો ઉગાડવા અને તેનું વ્યાવસાયિક ધોરણે વેચાણ કરવા માટે યોગ્ય પરિસ્થિતિઓ વિકસાવવા માટે શાંતિપુરામાં એક ફ્લેટ ભાડે રાખ્યો હતો.

પુનર્વસન માટે લાંબો રસ્તો

બિયરનો એક ટીન મળ્યો, મીત મોધને 2004 માં અને 17 વર્ષની ઉંમરે દારૂનું વ્યસન શરૂ કર્યું. મોધ, હવે 37 વર્ષનો છે, 2021 થી દારૂથી મુક્ત છે અને અમદાવાદના ઘુમામાં એક ખાનગી ભંડોળથી ચાલતી એનજીઓ સયાસ મુક્તિ કેન્દ્ર ચલાવે છે, તેના ડાયરેક્ટર તરીકે.

તેમણે કહ્યું, “2019 માં અમને જે દર્દીઓ મળ્યા, તેમને 80-20 રેશિયોમાં વહેંચવામાં આવ્યા હતા – 80 ટકા દારૂના વ્યસની હતા અને બાકીના પોલી-ડ્રગ યુઝર હતા. કોવિડ-19 મહામારી પછી, આ વલણ હવે 60-40 છે”

તે ઉમેરે છે કે, “યુવાનો નશીલી દવાઓ શોધી રહ્યા છે, જે ગંધહીન હોય, તેથી તેમને તેમના માતા-પિતાથી છુપાવવામાં કોઈ સમસ્યા નથી થતી. “સાથે થોડી માત્રા પણ ચમત્કાર કરે છે કારણ કે, તેમને અડધી બોટલ પીવા માટે જગ્યા શોધવાની જરૂર નથી પડતી, અને સરળતાથી પી લે છે”

આ પણ વાંચો2022 : આ વર્ષે ગુજરાતમાં રૂ. 5131 કરોડથી વધુનુ ડ્રગ્સ જપ્ત, નવા વર્ષની પૂર્વ સંધ્યાએ કડક તકેદારી

મોઢે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે, પુનર્વસન માટે પૂછપરછ વધી રહી છે, પરંતુ પરિવારો માટે કલંક બની રહ્યું છે. તેમણે જણાવ્યું કે, એનજીઓને 25-55 વર્ષની વયના લોકો પાસેથી પૂછપરછ મળે છે. “સામાન્ય રીતે, લોકો પાસેથી પૂછપરછમાં સુવિધા અંગે, સમય મર્યાદા, નાણાકીય માળખું, ખર્ચ અને અંતિમ પરિણામ શું આવશે તે વિશે પૂછવામાં આવે છે. મે ક્યારેય કોઈ એવા વ્યક્તિની પૂછપરછ કરી નથી, જે દારી પીતો હોય કે ધુમ્રપાન કરતા હોય. આ હંમેશા એવા લોકો હોય છે જેમને એક વર્ષ કે દોઢ વર્ષનો વ્યસનનો ઈતિહાસ હોય છે.

મોઢે અવલોકન કર્યું કે, કેવી રીતે મહામારીએ વ્યસનની પ્રવૃત્તિને બદલી નાખી. તેમણે કહ્યું કે, “શરૂઆતમાં, કોવિડ -19 પછી, દારૂ પીનારાઓની સંખ્યામાં ભારે વધારો થયો હતો. ગુણવત્તાયુક્ત વાઇન પીનારાઓ પણ ઘરે બેઠા વધારે પીવા લાગ્યા. ત્યાં તણાવ હતો અને કોઈ કામ ન હતું. તેમજ, ઘણા લોકો મોંઘા દારૂથી સસ્તા દારૂ તરફ વળ્યા કારણ કે, તે સમયગાળા દરમિયાન અંગ્રેજી દારૂની ઉપલબ્ધતા ઓછી થઈ ગઈ હતી.”

નયા જીવનના ઇન્ચાર્જ અલ્પા વ્યાસે જણાવ્યું હતું કે: “અમે 14-15 વયજૂથના બાળકોને જોઈએ છે, જે ઝૂંપડપટ્ટીમાં રહે છે અને જેમના માતા-પિતા કામ માટે બહાર જાય છે… તેઓ તેને ઝડપી રોકડ કમાવવાના માર્ગ તરીકે જુએ છે. તેઓ વધારે ખરીદી કરે છે, તેમની જરૂરિયાત કરતાં વધુ, પછી તેમના આગામી વ્યસન માટે નાણાં એકત્ર કરવા માટે તેમના મિત્રોને વેચે છે, વગેરે વગેરે.”

26 વર્ષીય યુવકનો કિસ્સો તેનું વિશિષ્ટ ઉદાહરણ છે. તેણે અમદાવાદની બહારના વિસ્તારમાં હાર્નેસ મેન્યુફેક્ચરિંગ યુનિટમાં દર મહિને રૂ. 10,000 કમાવ્યા હતા અને એમડી અથવા એમ-કેટ – મેફેડ્રોન, દવાના દૈનિક ધૂમ્રપાન માટે રૂ. 2,000 બચાવ્યા હતા. જ્યારે તેની પાસે પૈસા ખતમ થઈ ગયા ત્યારે તેણે તેના માતાપિતા પાસેથી પૈસા ઉછીના લીધા હતા.

પડોશની કાસ્ટિંગ યુનિટના મેનેજરે તેને તેની લત લગાવી દીધી અને તે તેનો વેપારી (પેડલર) પણ બની ગયો. જ્યારે યુવકને પેનિક હુમલા અને મતિભ્રમ (આભાસ) થવાનું શરૂ થયું, ત્યારે તેણે મદદ લેવાનું નક્કી કર્યું અને હવે તેની સાયસ વ્યસન મુક્તિ કેન્દ્રમાં સારવાર ચાલી રહી છે.

આ પણ વાંચો‘ગુજરાતમાં ગુનાનો આવો પહેલો કિસ્સો’ : ભાડાના ફ્લેટમાં હાઈડ્રોપોનિક પદ્ધતીથી ઉગાડ્યો ગાંજો, 3 ની ધરપકડ

“હું મેનેજર સાથે જોડાયો જે ધૂમ્રપાન કરતો હતો. અમે સારા મિત્રો બની ગયા અને એક દિવસ, તે મને મળ્યો અને તે એક પડીકુ આપી ગયો, જેના પર MD લખેલું હતુ. જ્યારે મેં તેને જોયુ ત્યારે હું ડરી ગયો અને તેને લઈ જવા માટે બોલાવ્યો. પછી તેણે મને મફતમાં અજમાવવા માટે એમડી આપ્યું… જ્યારે હું તેનો વ્યસની થઈ ગયો, ત્યારે તે મારો પેડલર બની ગયો.” યુવકે કહ્યું, “એક દિવસ, મારા મિત્રની ફેક્ટરીમાં કામદારનું મૃત્યુ થયું. એમડી પદ સંભાળતી વખતે હું વિચારતો રહ્યો કે, આ એક હત્યા છે અને તેઓ મને ફસાવવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. પાછળથી જાણવા મળ્યું કે, ફેક્ટરીના કામદારનું વધુ પડતું દારૂ પીવાથી મૃત્યુ થયું હતું.” આ એપિસોડ પછી, યુવકે મનોચિકિત્સકની સલાહ લીધી અને પુનર્વસન કેન્દ્રમાં જોડાયો.

વ્યાસે કહ્યું કે, “અગાઉ, પોષણક્ષમતાને લીધે, બ્રાઉન સુગર અને હાશિશ (ચરસ) માં વધારો થયો હતો પરંતુ, હવે આપણે જોઈએ છીએ કે એમડી ડ્રગ્સે તેનું સ્થાન લીધું છે. પરંતુ, MD ડ્રગ્સ મોંઘુ છે, અને તેના માટે યુવાનો પછી ચોરીનો આશરો લે છે (તેમનું વ્યસન જાળવી રાખવા).”

Read More
આજના લેટેસ્ટ ગુજરાતી સમાચાર અને ટ્રેન્ડિંગ ન્યૂઝ વાંચો ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસ ગુજરાતી પર. અહીં તમને મળશે ગુજરાત, સ્પોર્ટ્સ, ધર્મ, વેપાર, લાઇફ સ્ટાઇલ, મનોરંજન, કરિયર તેમજ ભારત અને વિશ્વભરના દૈનિક સમાચાર અપડેટ્સ ગુજરાતી ભાષામાં.
Loading...
ચેનલ JOIN કરો Follow us Shorts ટોપ ન્યૂઝ