અદિતી રાજા : દિલ્હી સ્થિત એસોસિએશન ફોર ડેમોક્રેટિક રિફોર્મ્સ (એડીઆર) દ્વારા ધારાસભ્યોના ચૂંટણી ખર્ચના નિવેદનોનું વિશ્લેષણ દર્શાવે છે કે, ભાજપના 156 ઉમેદવારોએ ખર્ચ મર્યાદાના સરેરાશ 69.9% ખર્ચ કર્યા છે, જ્યારે 182માંથી 136 ધારાસભ્યોએ 40થી અડધાથી વધુ ખર્ચ કર્યા છે. ગયા ડિસેમ્બરમાં યોજાયેલી ગુજરાત વિધાનસભાની ચૂંટણીના પ્રચાર દરમિયાન ચૂંટણી પંચ દ્વારા તેમને લાખો ફાળવવામાં આવ્યા હતા.
કોંગ્રેસના ઉમેદવારોએ ખર્ચેલી રકમના સરેરાશ 62.3% ખર્ચ કર્યા છે, જ્યારે AAP ઉમેદવારોએ ખર્ચ મર્યાદાના સરેરાશ 39.1% ખર્ચ્યા છે. પોરબંદરના કુતિયાણા મતવિસ્તારના એકમાત્ર એસપી ધારાસભ્ય કાંધલ જાડેજાએ રૂ. 7 લાખથી ઓછો ખર્ચ કર્યો છે અને સૌથી ઓછો ખર્ચ કરનાર ધારાસભ્ય બન્યા છે.
નેવું ટકા ધારાસભ્યોએ પક્ષના સામાન્ય પ્રચાર સિવાય સ્ટાર પ્રચારકો સાથે જાહેર સભાઓ, સરઘસો વગેરે પર નાણાં ખર્ચ્યા હોવાનો દાવો કર્યો હતો.
ફક્ત 18 ધારાસભ્યોએ કહ્યું કે, તેઓએ “જાહેર સભાઓ, સરઘસો… સ્ટાર પ્રચારકો સાથે સામાન્ય પક્ષના પ્રચાર સિવાય” કોઈ પૈસા ખર્ચ્યા નથી. રસપ્રદ વાત એ છે કે, 182 માંથી માત્ર 20 ધારાસભ્યોએ વર્ચ્યુઅલ પ્રચાર માટે પૈસા ખર્ચ્યા છે.
ધારાસભ્યોમાં, ટોચના 10 ધારાસભ્યો ભાજપના છે, જેમાં નિઝર (ST) ની આદિવાસી અનામત બેઠકના જયરામ ચેમા ગામિતે સૌથી વધુ રૂ. 38,65,298 એટલે કે ફાળવણીના 97% ખર્ચ કર્યા છે. કલોલ-ગાંધીનગરના ભાજપના ધારાસભ્ય લક્ષ્મણ પુંજાજી ઠાકોર રૂ. 37,78,689 ખર્ચીને બીજા ક્રમે અને ગુજરાતના ધનિક ધારાસભ્ય, રાજકોટ દક્ષિણ બેઠકના રમેશ ટીલાલા રૂ. 35,29,267 ખર્ચીને બીજા ક્રમે આવ્યા હતા. તિલાલાએ 175 કરોડ રૂપિયાથી વધુની સંપત્તિ જાહેર કરી હતી.
એસપીના જાડેજાએ સૌથી ઓછી રકમ રૂ. 6,87,565 – ખર્ચ મર્યાદાના 17% ખર્ચી હતી. સૌથી ઓછા ખર્ચની યાદીમાં એકમાત્ર કોંગ્રેસી નેતા છે જે કોંગ્રેસના ધારાસભ્ય પક્ષના નેતા અને આંકલાવના ધારાસભ્ય અમિત ચાવડા છે, જેમણે રૂ. 9,28,895 – મર્યાદાના 23% ખર્ચ કર્યા છે.
AAPના ત્રણ ધારાસભ્યોમાં ઉમેશ મકવાણા (બોટાદ)એ રૂ. 9,64,289, સુધીર વાઘાણી (ગારીધર) રૂ. 12,16,891 અને ભૂપેન્દ્ર ભાયાણી (વિસાવદર)એ રૂ. 12,39,588 ખર્ચ્યા હતા. આમાંથી 2,23,900 રૂપિયા પાર્ટીએ ઉઠાવ્યા હતા.
કરકસરની યાદીમાં ભાજપના ચાર ધારાસભ્યો નડિયાદના પંકજ દેસાઈ (રૂ. 24,81,784), લિંબાયતના ધારાસભ્ય સંગીતા પાટીલ (રૂ. 24,22,492), કર્ઝનના ધારાસભ્ય અક્ષય પટેલ (રૂ. 23.97 લાખ) અને ગોધરાના ધારાસભ્ય સીકે રાઉલજી (રૂ. 237 લાખ) છે.
ઘાટલોડિયામાંથી જીતેલા મુખ્યમંત્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલે રૂ. 18.74 લાખનો ખર્ચ કર્યો હતો જ્યારે થરાદમાંથી વિધાનસભાના અધ્યક્ષ શંકર ચૌધરીએ રૂ. 34.36 લાખના ખર્ચની જાહેરાત કરી હતી.
કોંગ્રેસના વડગામ (SC)ના ધારાસભ્ય જિજ્ઞેશ મેવાણીએ રૂ. 25.5 લાખનો ખર્ચ કર્યો હતો, જ્યારે ભાજપના પ્રથમ વખતના ધારાસભ્ય હાર્દિક પટેલે રૂ. 27.12 લાખનો ખર્ચ કર્યો હતો, જેમાં ત્રીજા (રૂ. 7.14 લાખ) પક્ષ દ્વારા ખર્ચ કરવામાં આવ્યો હતો.
182માંથી માત્ર 23 ધારાસભ્યોએ ચૂંટણી ખર્ચ 40 લાખ રૂપિયા પ્રતિ ઉમેદવારની ખર્ચ મર્યાદાના 50 ટકા કરતા ઓછો જાહેર કર્યો હતો.
પક્ષવાર ચૂંટણી ખર્ચ દર્શાવે છે કે, ભાજપના 156 ધારાસભ્યોનો સરેરાશ ખર્ચ રૂ. 27.94 લાખ (ખર્ચ મર્યાદાના 69.9%) છે.
કોંગ્રેસના 17 ધારાસભ્યો માટે સરેરાશ ખર્ચ રૂ. 24.92 લાખ (62.3%), AAPના 5 ધારાસભ્યો માટે રૂ. 15.63 લાખ (39.1%) અને ત્રણ અપક્ષ ધારાસભ્યો માટે રૂ. 21.59 લાખ (54%) છે.
ધારાસભ્યો દ્વારા કરવામાં આવેલા ખર્ચના વિશ્લેષણ મુજબ, વર્ચ્યુઅલ ઝુંબેશ પર માત્ર 0.18% ખર્ચ કરવામાં આવ્યો હતો. ફોજદારી કેસોને લગતી જાહેરાતોના પ્રકાશન પર થયેલો ખર્ચ ઉમેદવારોના કુલ ખર્ચના 0.49% હતો.
97 જેટલા ધારાસભ્યોએ જાહેર કર્યું છે કે, તેઓએ ઈલેક્ટ્રોનિક અથવા પ્રિન્ટ મીડિયા દ્વારા પ્રચાર માટે પૈસા ખર્ચ્યા છે, જ્યારે 85 ધારાસભ્યોએ ઈલેક્ટ્રોનિક અથવા પ્રિન્ટ મીડિયા દ્વારા પ્રચાર માટે કોઈ પૈસા ખર્ચ્યા નથી.
પ્રચાર કાર્યકર્તાઓ પરના ખર્ચની વાત કરીએ તો, 172 ધારાસભ્યોએ ખર્ચ જમા કરાવ્યો છે, જ્યારે 10 ધારાસભ્યોએ પ્રચાર કાર્યકર્તાઓ પર એક પણ પૈસો ન ખર્ચવાની જાહેરાત કરી છે. ઓછામાં ઓછા 145 ધારાસભ્યોએ (કુલ સંખ્યાના 80%) પ્રચાર સામગ્રી પર નાણાં ખર્ચ્યા. માત્ર ત્રણ ધારાસભ્યોએ પ્રચાર વાહનોનો ખર્ચ કર્યો નથી.
ડિસક્લેઈમર : આ આર્ટિકલ ઇન્ડિયન એક્સપ્રેસ પરથી અનુવાદીત છે, ઓરિજનલ કન્ટેન્ટ વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો