અવિનાશ નાયર : કેલેન્ડર વર્ષ 2021 અને 2022 દરમિયાન ગુજરાત સરકાર દ્વારા અદાણી પાવર પાસેથી ખરીદવામાં આવેલી વીજળીની સરેરાશ કિંમતમાં 102 ટકાનો વધારો થયો છે, એમ રાજ્યની વિધાનસભાને શનિવારે જણાવવામાં આવ્યું હતું.
આ બે વર્ષના સમયગાળા દરમિયાન, અદાણી પાવર પાસેથી ખરીદેલી વીજળીના એક યુનિટની કિંમત જાન્યુઆરી 2021માં રૂ. 2.83 થી વધીને ડિસેમ્બર 2022માં રૂ. 8.83 પ્રતિ યુનિટ થઈ ગઈ છે, એમ હેમંત આહિરે પૂછેલા પ્રશ્નના લેખિત જવાબમાં રાજ્ય સરકારે જણાવ્યું હતું. પ્રશ્નકાળ દરમિયાન જામજોધપુરના આમ આદમી પાર્ટી (AAP) ધારાસભ્ય.
2021 અને 2022 ની વચ્ચે, અદાણી પાવર પાસેથી ખરીદેલી વીજળીની સરેરાશ કિંમત 102 ટકા વધીને રૂ. 3.58 પ્રતિ યુનિટથી 2022માં રૂ. 7.24 પ્રતિ યુનિટ થવાની ધારણા છે.
અદાણી પાવર પાસેથી ખરીદેલી પાવરની કિંમતમાં વધારો થયો હોવા છતાં, સરકારે કેલેન્ડર વર્ષ 2021ની સરખામણીમાં 2022માં કંપની પાસેથી 7.5 ટકા વધુ પાવર ખરીદ્યો હતો. બે વર્ષના સમયગાળા દરમિયાન ગુજરાત સરકારે વીજળીના જથ્થામાં વધારો કર્યો. કંપની 2022માં 6,007 મિલિયન યુનિટનો પ્રોજેક્ટ કરે છે, જે એક વર્ષ અગાઉ 5,587 મિલિયન યુનિટ્સ હતી.
2021 અને 2022 ની વચ્ચે, સરકાર અદાણી પાવરને કુલ રૂ. 8,160 કરોડ ચૂકવશે જેમાં ફિક્સ ચાર્જિસ અને પાવરના યુનિટ દીઠ ખર્ચનો સમાવેશ થાય છે.
ગુજરાત સરકારે સ્વીકાર્યું હતું કે, 2007માં અદાણી પાવર દ્વારા મૂકવામાં આવેલી બિડ કંપનીને 25 વર્ષ માટે યુનિટ દીઠ રૂ. 2.89 અને રૂ. 2.35ની વચ્ચે પાવર વેચવાની મંજૂરી આપે છે.
રાજ્ય સરકારે જણાવ્યું હતું કે, અદાણી પાવર પ્રોજેક્ટ ઇન્ડોનેશિયાથી આયાત કરાયેલા કોલસા પર નિર્ભર છે અને 2011 પછી કોલસાના ભાવમાં અભૂતપૂર્વ વધારાને કારણે વીજ ઉત્પાદક સંપૂર્ણ ક્ષમતા પર વીજળી ઉત્પન્ન કરવામાં અસમર્થ છે.
આ વિકાસની નોંધ લઈને, રાજ્ય સરકારે એક ઉચ્ચ સત્તા ધરાવતી સમિતિની રચના કરી અને 1 ડિસેમ્બર, 2018 ના રોજ, રાજ્ય સરકારે સમિતિની ભલામણોમાં આંશિક ફેરફાર કરીને અને વીજળીના દરમાં વધારો કરવાની મંજૂરી આપતો ઠરાવ બહાર પાડ્યો. તદનુસાર, 5મી ડિસેમ્બર, 2018ના રોજ અદાણી પાવર સાથે પૂરક કરાર કરવામાં આવ્યો હતો. વધુમાં, ભારત સરકારના હસ્તક્ષેપ પછી, યુનિટ દીઠ રૂ. 4.5 ના ફિક્સ એનર્જી ટેરિફ વત્તા ક્ષમતા ફી પર પાવર ખરીદવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો. જવાબ ઉમેર્યો.
અદાણી પાવર, કેકે બજાજ જેવા ખાનગી ઉત્પાદકો પાસેથી ખરીદેલી વીજળીની વધતી કિંમતને ગુજરાત સરકાર કેવી રીતે વસૂલ કરશે તે અંગે પૂછવામાં આવતા એક નિષ્ણાતે કહ્યું, “સરકાર ઈંધણ અને પાવર પરચેઝ પ્રાઇસ એડજસ્ટમેન્ટ (FPPPA) ચાર્જ વધારશે. જોકે ગુજરાત સરકાર દાવો કરે છે કે, તેણે છેલ્લા ઘણા વર્ષોથી વીજ દરમાં વધારો કર્યો નથી, સત્તાવાળાઓ ચુપચાપ FPPPA ચાર્જમાં વધારો કરી રહ્યા છે, જે રહેણાંક મકાનના ગ્રાહકના દ્વિમાસિક વીજ બિલનો ભાગ છે.
આ પણ વાંચો – કોંગ્રેસે ઉઠાવ્યા સવાલ, સરકારને અંધારામાં રાખી સરકારી અધિકારીએ કેવી રીતે પરિવાર-મિત્રોને સરકારી વિમાનમાં ફેરવ્યા?
2021 અને 2022 ની વચ્ચે, રાજ્ય સરકારે FPPPA ફીમાં ઓછામાં ઓછો આઠ વખત વધારો કર્યો છે. છેલ્લો વધારો જાન્યુઆરી 2023માં રાજ્ય વિધાનસભાની ચૂંટણી પૂર્ણ થયા બાદ કરવામાં આવ્યો હતો. હાલમાં, રાજ્ય સરકાર વપરાશમાં લેવાયેલી ઊર્જા પર પ્રતિ યુનિટ રૂ. 2.85ના FPPPA ચાર્જ કરે છે. એપ્રિલ 2021માં ફ્યુઅલ સરચાર્જ 1.8 રૂપિયા પ્રતિ યુનિટ હતો.
