કેટલાક લોકો ફળો દૂધ સાથે લે છે, જ્યારે અન્ય લોકો તેમના ભોજન સાથે લેતા હોઈ છે, ખાસ કરીને નાસ્તાના ભાગરૂપે તેમને પસંદ કરે છે. પરંતુ, ફળોનો મહત્તમ લાભ મેળવવા માટે એક યોગ્ય રીત અને સમય હોવાનું જણાય છે. આયુર્વેદમાં, ફળોનું સેવન કરતી વખતે કેટલીક માર્ગદર્શિકાઓનું પાલન કરવું આવશ્યક છે, ડૉ. ડિમ્પલ જાંગડા, એક આયુર્વેદ અને આંતરડાના આરોગ્ય કોચ, જેમણે એક માહિતીપ્રદ ઇન્સ્ટાગ્રામ વિડિયો શેર કર્યો છે જેમાં ફળો ખાવાની સાચી રીત અને તેના માટેના ટોચના ત્રણ નિયમો વિશે માહિતી આપી છે.
ફળોને એકલા ખાઓ :
ફળોને અન્ય ખાદ્ય પદાર્થો જેમ કે કઠોળ, શાકભાજી, અનાજ, દૂધ, દહીં અને માંસ સાથે મિક્ષ કરશો નહિ કારણ કે તે અપાચિત મેટાબોલિક અથવા ઝેરી બની જાય છે જે તમારા આંતરડાને અસર કરી શકે છે અને સ્કિન ઇન્ફેકશનનું કારણ બની શકે છે. ડૉ. જાંગડાએ જણાવ્યું હતું કે “ફળો ઝડપથી પચી જાય છે અને તમારી સિસ્ટમમાં માત્ર ત્રણ કલાકની જરૂર પડે છે (તમારા પેટમાં 1 કલાક, નાના આંતરડામાં 1 કલાક અને મોટા આંતરડામાં 1 કલાક).”
જસલીન કૌરે, એક ન્યુટ્રિશનિસ્ટ, indianexpress.com ને કહ્યું કે કોઈએ પહેલાથી કાપેલા ફળોનું સેવન ન કરવું જોઈએ, અને ફક્ત તાજા કાપેલા ફળો જ ખાવા જોઈએ, કારણ કે તેને અગાઉથી કાપવાથી તે પોષક તત્વો ગુમાવે છે.
સૂર્યાસ્ત પછી ફળોનું સેવન ન કરો:
સૂર્યાસ્ત પછી ફળો ન ખાવા જોઈએ કારણ કે ફળોમાં રહેલા પાચન ઉત્સેચકો તમારી ઊંઘની પેટર્નને અસર કરી શકે છે. સૂતા પહેલા ફળો ખાવાથી પણ સુગર સ્પાઇક થઈ શકે છે, જેના કારણે વ્યક્તિ ઓવરએક્ટિવ થઈ જાય છે અને ઊંઘી શકતી નથી. તેમણે વિડિઓમાં સલાહ આપી હતી કે,”સવારે 8 વાગ્યે, અથવા સવારે 11 વાગ્યે નાસ્તો કર્યા પછી, અથવા સાંજે 4 વાગ્યે ફળો ખાઓ, પરંતુ તે પછી નહીં.”
વિવિધ ફળો સાથે ફળોને મિશ્રિત કરશો નહીં:
ફળોને વિવિધ ફળો સાથે મિક્ષ કરવા જોઈએ નહીં કારણ કે તે ઝડપથી આથો આવે છે અને અપચોનું કારણ બની શકે છે. આયુર્વેદમાં, ફળોને તેઓ જે કાર્યો કરે છે તેના આધારે ત્રણ વ્યાપક શ્રેણીઓમાં વિભાજિત કરવામાં આવે છે. જોકે, જસલીને ઉમેર્યું હતું કે બે કે ત્રણ ફળ એકસાથે ખાવામાં કોઈ નુકસાન નથી. “પરંતુ, કેરી સાથે દૂધ ભેળવવાનું ટાળવું જોઈએ.”
આ પણ વાંચો : જો તમે પણ ક્યારેય ચોક, માટી, કાગળ અથવા બરફ જેવી બિન-ખાદ્ય વસ્તુઓની તલપ અનુભવો છો?
મીઠા ફળો:
કેરી, પાકેલા કેળા, પપૈયા, કસ્તુરી તરબૂચ, પીચ, એવોકાડો, અનાનસ, આલુ અને કોળું જેવા ફળોને મીઠા ફળો તરીકે વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે.
ડૉ ડિમ્પલે જણાવ્યું હતું કે , “આ ફળો પ્રકૃતિમાં થોડા ભારે, નરમ, તેલયુક્ત અને તમારા શરીરને બનાવવામાં અને પોષણ આપવામાં મદદ કરે છે. આયુર્વેદમાં, મીઠો સ્વાદ હાડકાં, સ્નાયુઓ, દાંત, નખ અને વાળ જેવા પેશીઓ બનાવવામાં મદદ કરે છે, તેથી જ બાળકો મીઠો સ્વાદ ઈચ્છે છે.”
ખાટા ફળો:
લીંબુ, ચેરી ટામેટા, નારંગી, દ્રાક્ષ, પ્લમસ, ખાટા બેરી, ખાટી ચેરી, ખાટી દ્રાક્ષ, કીવી, લીલી કેરી અને રેવંચી જેવા ફળો ખાટા ખોરાકની શ્રેણીમાં આવે છે.
તેણીએ કહ્યું હતું કે, “આ ફળો હળવા, તેલયુક્ત અને ગરમ પ્રકૃતિના હોય છે. ખાટો સ્વાદ હોય છે અને લાળના પ્રવાહમાં વધારો કરે છે. તેઓ પેશીઓને શુદ્ધ કરવામાં મદદ કરવા ઉપરાંત પિત્તના સ્વસ્થ પ્રવાહને પ્રોત્સાહન આપે છે.”
આ પણ વાંચો : મહાત્મા ગાંધીને ક્યારેય ડાયાબિટીસ અને કોલેસ્ટ્રોલની બીમારી નહોતી, જાણો તેમનો ડાયટ પ્લાન
એસ્ટ્રિન્જન્ટ ફળો:
સફરજન, નાસપતી, ન પાકેલા કેળા (લીલા), ક્રેનબેરી, દાડમ, બેરી, ચેરી, સ્ટ્રોબેરી અને તરબૂચ એ એસ્ટ્રિન્જન્ટ ફળો છે.
ડૉ ડિમ્પલે ઉમેર્યું હતું કે, “આ ખોરાક હવા અને પૃથ્વી પર પ્રબળ છે અને તે શુષ્ક, ઠંડા અને ભારે સ્વભાવ ધરાવે છે. કડક સ્વાદ પેશીઓને ટોનિંગ અને કડક કરવામાં, પરસેવો ઓછો કરવામાં અને વધારાની ગરમી રાહત કરવામાં મદદ કરે છે.”
