આંતરડા, જેને જઠરાંત્રિય માર્ગ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે એક લાંબી નળી છે જે મોંથી શરૂ થાય છે અને ગુદામાં સમાપ્ત થાય છે. પાચન તંત્રના આવશ્યક ઘટક તરીકે, તેમાં ખોરાકના પાચન અને શોષણમાં સામેલ વિવિધ અવયવોનો સમાવેશ થાય છે. indianexpress.com સાથે વાત કરતા, ડૉ. રાહુલ દુબ્બાકા, કન્સલ્ટન્ટ – ગેસ્ટ્રોએન્ટેરોલોજી, કેર હોસ્પિટલ્સ, બંજારા હિલ્સ, હૈદરાબાદએ જણાવ્યું હતું કે આંતરડા ખોરાકને નાના અણુઓમાં વિભાજીત કરવા, કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ, પ્રોટીન, ચરબી, વિટામિન્સ અને ખનિજો જેવા પોષક તત્વોને શોષવા માટે જવાબદાર છે અને વેસ્ટ પ્રોડકશનને દૂર કરે છે.
તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, “તે રોગપ્રતિકારક તંત્રમાં પણ નિર્ણાયક ભૂમિકા ભજવે છે, કારણ કે તેમાં વિશિષ્ટ રોગપ્રતિકારક કોષો હોય છે અને તેમાં લાભદાયી બેક્ટેરિયાનો વિવિધ સમુદાય હોય છે જે આંતરડાના આરોગ્ય અને એકંદર સુખાકારીને જાળવવામાં મદદ કરે છે,” જેમ કે, સ્વસ્થ ખાવાથી અને અમુક ખોરાકને ટાળીને આંતરડાની તંદુરસ્તી જાળવવી અત્યંત મહત્વપૂર્ણ છે.
આંતરડાના સારા સ્વાસ્થ્ય માટે ખોરાક ટાળવો જોઈએ
ન્યુટ્રિશનિસ્ટ લવનીત બત્રાએ તમારા આંતરડાના સ્વાસ્થ્ય માટે ખરાબ એવા છ ફૂડ્સ Instagram પર શેર કર્યા હતા,
ખાંડ. ખાંડ સ્વસ્થ આંતરડાના બેક્ટેરિયાને દૂર કરે છે , જે શરીરમાં બળતરા પેદા કરી શકે છે.
ડૉ ડુબ્બાકાએ જણાવ્યું હતું કે, ”વધુ પ્રમાણમાં શુદ્ધ ખાંડ અને ઉચ્ચ ખાંડવાળા ખોરાકનું સેવન આંતરડામાં હાનિકારક બેક્ટેરિયાના વિકાસને પ્રોત્સાહન આપી શકે છે. આનાથી અમુક બેક્ટેરિયાની અતિશય વૃદ્ધિ થઈ શકે છે અને ફાયદાકારક બેક્ટેરિયામાં ઘટાડો થઈ શકે છે, જે આંતરડાના માઇક્રોબાયોટાના સંતુલનને વિક્ષેપિત કરે છે”
ડૉ ડુબ્બાકાએ ઉમેર્યું હતું કે, “કેટલાક કૃત્રિમ ગળપણ, જેમ કે એસ્પાર્ટમ અને સુક્રલોઝ, આંતરડાના સ્વાસ્થ્ય પર નકારાત્મક અસરો સાથે સંકળાયેલા છે. તેઓ આંતરડાના બેક્ટેરિયાની રચનામાં ફેરફાર કરી શકે છે, જે સંભવિતપણે આંતરડાના માઇક્રોબાયોટામાં અસંતુલન તરફ દોરી જાય છે અને આંતરડાના એકંદર આરોગ્યને અસર કરે છે.”
સંતૃપ્ત ચરબી. સંતૃપ્ત ચરબી, તળેલા ખોરાકની મુખ્ય લાક્ષણિકતા ,આંતરડા પર પણ સખત હોય છે, જે તમારા શરીર માટે આ ખોરાકને પચવામાં વધુ મુશ્કેલ બનાવે છે.
“ડૉરડુબક્કાએ સમજાવ્યું હતું કે, “સંતૃપ્ત ચરબી અને ટ્રાંસ ચરબી જેવા બિનઆરોગ્યપ્રદ ચરબીવાળા ખોરાક, આંતરડાના સ્વાસ્થ્ય પર નકારાત્મક અસરો સાથે સંકળાયેલા છે. આ ચરબી આંતરડામાં બળતરામાં ફાળો આપી શકે છે અને આંતરડાના માઇક્રોબાયોટાની રચનામાં ફેરફાર કરી શકે છે, સંભવિત રૂપે પાચન સમસ્યાઓ અને આંતરડા સંબંધિત વિકૃતિઓનું જોખમ વધારે છે.”
અલ્ટ્રા-પ્રોસેસ્ડ ફૂડ્સ (UPFs). UPF માં મીઠું, ચરબી, ખાંડની વધુ માત્રા અને વિવિધ ખાદ્ય ઉમેરણોની હાજરી દ્વારા વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે. અલ્ટ્રા-પ્રોસેસ્ડ ખોરાકનો વધુ વપરાશ આંતરડાના માઇક્રોબાયોટાને બદલી શકે છે અને બળતરા તરફ દોરી શકે છે.
પ્રોસેસ્ડ અને અલ્ટ્રા-પ્રોસેસ્ડ ખોરાકમાં ઘણીવાર ઉમેરણો, પ્રિઝર્વેટિવ્સ અને કૃત્રિમ ઘટકો હોય છે. તેમાં સામાન્ય રીતે ફાઇબરનું પ્રમાણ ઓછું હોય છે અને બિનઆરોગ્યપ્રદ ચરબી, શુદ્ધ શર્કરા અને મીઠું વધારે હોય છે. આ ખોરાક બળતરાને પ્રોત્સાહન આપીને, આંતરડાના માઇક્રોબાયોટામાં ફેરફાર કરીને અને લીકી ગટ સિન્ડ્રોમ અને ગેસ્ટ્રોઇન્ટેસ્ટાઇનલ ડિસઓર્ડર જેવી પરિસ્થિતિઓમાં ફાળો આપીને આંતરડાના સ્વાસ્થ્યને વિક્ષેપિત કરી શકે છે,”
વનસ્પતિ તેલ : વનસ્પતિ તેલમાં ઓમેગા -6 અને ઓમેગા -3 ફેટી એસિડ્સનો ઉચ્ચ ગુણોત્તર હોય છે જે પેટનું ફૂલવું અને બળતરા અને આંતરડાના અસ્તરને નુકસાન પહોંચાડે છે..
આ પણ વાંચો: Skincare Tips : તમારી સ્કિન માટે આ કેટલાક ઘરેલું ઉપચાર જે ફાયદાકારક છે કે નહિ, જાણો એક્સપર્ટ શું કહે છે?
દારૂ: અતિશય આલ્કોહોલ આંતરડાના અસ્તરને નુકસાન પહોંચાડે છે અને એન્ડોટોક્સિનનું ઉત્પાદન વધારી શકે છે. તે ડિસબાયોસિસ અથવા બેક્ટેરિયલ અતિશય વૃદ્ધિ તરફ દોરી શકે છે, જે નબળી પાચન, એસિડ રિફ્લક્સ અને નાના આંતરડાના બેક્ટેરિયલ અતિશય વૃદ્ધિ (SIBO) જેવી સમસ્યાઓનું કારણ બની શકે છે.
“આલ્કોહોલનું વધુ પડતું સેવન કરવાથી આંતરડાના સ્વાસ્થ્ય પર હાનિકારક અસરો થઈ શકે છે. તે આંતરડાના અસ્તરને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે, પોષક તત્ત્વોના શોષણને બગાડે છે, આંતરડાના માઇક્રોબાયોટાને વિક્ષેપિત કરી શકે છે અને આલ્કોહોલિક યકૃત રોગ અને જઠરાંત્રિય બળતરા જેવી પરિસ્થિતિઓમાં ફાળો આપી શકે છે”.
આ સિવાય, ડૉ. ડુબ્બાકાના જણાવ્યા મુજબ, અમુક દવાઓ, જેમ કે એન્ટિબાયોટિક્સ, આંતરડાના માઇક્રોબાયોટાના સંતુલનને અસર કરીને આંતરડાના સ્વાસ્થ્યને ખલેલ પહોંચાડી શકે છે.તે સમજાવે છે “એન્ટીબાયોટિક્સ, ઘણા કિસ્સાઓમાં જરૂરી હોવા છતાં, હાનિકારક સાથે ફાયદાકારક બેક્ટેરિયાને પણ મારી શકે છે, જે આંતરડાના માઇક્રોબાયોટામાં અસંતુલન અને સંભવિત પાચન વિક્ષેપ તરફ દોરી જાય છે.”
આંતરડાના સારા સ્વાસ્થ્ય માટે ફાઇબર્સ લો
ફાઈબરની માત્રા ઓછી હોય તેવો આહાર લાભદાયી આંતરડાના બેક્ટેરિયાની વિવિધતા અને વિપુલતાને ઘટાડીને આંતરડાના સ્વાસ્થ્યને ખલેલ પહોંચાડી શકે છે.” ડૉ ડુબ્બાકાએ તારણ કાઢ્યું હતું કે, ફાઈબર પ્રીબાયોટિક તરીકે કામ કરે છે , આંતરડામાં ફાયદાકારક બેક્ટેરિયા માટે પોષણ પૂરું પાડે છે. પૂરતા ફાઇબર વિના, આ બેક્ટેરિયા ઘટી શકે છે, જે આંતરડાના માઇક્રોબાયોટામાં અસંતુલન તરફ દોરી જાય છે.”
ડિક્લેઈમર : આ આર્ટિકલ ઇન્ડિયન એક્સપ્રેસ પરથી અનુવાદીત છે, વધુ માહિતી માટે અહીં ક્લિક કરો
