શિયાળો (Winter) પોતાની સાથે ઠંડા પવનો, ટૂંકા દિવસો અને લાંબી રાતો લાવે છે. આ ઋતુ દરમિયાન, ઘણા લોકો અનિચ્છનીય સુસ્તી, ઉદાસી, ઉર્જાનો અભાવ અને મૂડ સ્વિંગનો અનુભવ કરે છે. આ સ્થિતિને વિન્ટર બ્લૂઝ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.
બદલાતી ઋતુઓ આપણા શરીર અને મન બંને પર અસર કરે છે, પરંતુ તમારા દિનચર્યામાં કેટલાક સરળ યોગ પોઝનો સમાવેશ કરવાથી નોંધપાત્ર રાહત મળી શકે છે. અહીં કેટલાક યોગ પોઝ જાણો જે શિયાળામાં સુસ્તી દૂર કરવામાં મદદ કરી શકે છે.
શિયાળામાં સુસ્તી દૂર કરતા યોગ
સૂર્ય નમસ્કાર
નમસ્કારને સૌથી અસરકારક યોગ કસરતોમાંની એક માનવામાં આવે છે. તે આખા શરીરમાં સ્નાયુઓને સક્રિય કરે છે, રક્ત પરિભ્રમણ સુધારે છે અને મનને શાંત કરે છે. તે ડિહાઇડ્રેશન અને સૂર્યપ્રકાશના અભાવને કારણે થતી વિટામિન ડીની ઉણપનો પણ સામનો કરે છે, જે શિયાળાની ઉણપના લક્ષણો ઘટાડવામાં મદદ કરે છે.
સૂર્ય નમસ્કાર કરવાની રીત
સૌપ્રથમ, સીધા ઊભા રહો અને તમારા હાથ જોડો. આંખો બંધ કરો અને ઊંડો શ્વાસ લો. ધીમે ધીમે સૂર્ય નમસ્કારના 12 મુદ્રાઓનો અભ્યાસ કરો. દરરોજ 10 મિનિટ સુધી તેનો અભ્યાસ કરવાથી શરીર ગરમ થાય છે અને તમારો મૂડ સુધરે છે.
ભુજંગાસન
ભુજંગાસનને કોબ્રા પોઝ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે કરોડરજ્જુને મજબૂત બનાવે છે, તણાવ ઘટાડે છે અને મનને આરામ આપે છે. શિયાળાની ઉદાસીનતા અને થાક દૂર કરવામાં તે ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે.
ભુજંગાસન કેવી રીતે કરવું?
સૌપ્રથમ તમારા પગને થોડા અલગ રાખીને પેટ પર સૂઈ જાઓ. બંને હથેળીઓને તમારી છાતી પાસે જમીન પર રાખો. ઊંડો શ્વાસ લેતા, ધીમે ધીમે તમારી કમર ઉંચી કરો અને તમારા માથાને આકાશ તરફ ફેરવો. આ પોઝ થોડી સેકન્ડ માટે રાખો અને પછી તમારી સામાન્ય સ્થિતિમાં પાછા ફરો. આ પોઝનો દરરોજ 5-7 વખત અભ્યાસ કરો.
પ્રાણાયામ
પ્રાણાયામ ખાસ કરીને ફાયદાકારક છે. તે માત્ર તણાવ ઘટાડે છે પણ શરીરમાં ઓક્સિજન વધારીને મનને તાજગી પણ આપે છે. દરરોજ 5-10 મિનિટ પ્રાણાયામ કરવાથી મન શાંત થાય છે અને મૂડ સ્વિંગ ઓછું થાય છે.
પ્રાણાયામ કેવી રીતે કરવો?
પ્રાણાયામનો અભ્યાસ કરવા માટે, કોઈપણ ધ્યાન મુદ્રામાં બેસો, તમારી કરોડરજ્જુ અને માથું સીધું રાખો, અને તમારી આંખો બંધ કરો. પછી, ઊંડા શ્વાસ લઈને આરામ કરો. પ્રાણાયામની ઘણી પદ્ધતિઓ છે, જેમ કે અનુલોમ વિલોમ અને કપાલભાતિ, જે બંને શિયાળાની ઉદાસીનતાને દૂર કરવામાં મદદ કરે છે. અનુલોમ વિલોમમાં એક નસકોરા દ્વારા શ્વાસ લેવાનો અને બીજા દ્વારા શ્વાસ બહાર કાઢવાનો સમાવેશ થાય છે, જ્યારે કપાલભાતિમાં પેટ પર દબાવતી વખતે જોરથી શ્વાસ બહાર કાઢવાનો સમાવેશ થાય છે.





