Uniform Civil Code : ભાજપે સોમવારે વચન આપ્યું હતું કે જો તે કર્ણાટકમાં સત્તામાં પરત ફરશે તો યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ (યુસીસી) લાગુ કરશે અને તેના ચૂંટણી ઢંઢેરામાં તેનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો. પાર્ટીએ ગયા વર્ષે ગુજરાત અને હિમાચલ પ્રદેશની ચૂંટણીઓ માટેના તેના ઢંઢેરામાં યુસીસીના વચનનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો હતો. કર્ણાટકના ઢંઢેરામાં પાર્ટીએ કહ્યું હતું કે તે આ હેતુ માટે રચાયેલી ઉચ્ચ-સ્તરીય સમિતિની ભલામણોના આધારે યુસીસીની રજૂ કરશે.
સમાન નાગરિક સંહિતાનો હેતુ સમગ્ર દેશ માટે એક કાયદો બનાવવાનો છે જે તમામ ધાર્મિક સમુદાયોને તેમની વ્યક્તિગત બાબતો જેમ કે લગ્ન, છૂટાછેડા, વારસો અને દત્તક લેવા પર લાગુ પડે છે. બંધારણ યુસીસીને રાજ્યની નીતિના માર્ગદર્શક સિદ્ધાંતોની યાદીમાં મુકે છે, જે તેને ઇચ્છનીય ઉદ્દેશ બનાવે છે પરંતુ તે વાજબી નથી.
દાયકાઓથી ખાસ કરીને ભાજપે યુસીસી માટે દબાણ કર્યું છે અને તે 2014 અને 2019ની લોકસભાની ચૂંટણી માટે પાર્ટીના ઢંઢેરાનો એક ભાગ હતો. બંને વખત પાર્ટીએ તેને જેન્ડર જસ્ટિસ સાથે જોડાયેલો મુદ્દો ગણાવ્યો હતો.
પાર્ટીએ બન્ને વખત કહ્યું કે ભારતના બંધારણની કલમ 44 માં સમાન નાગરિક સંહિતાને રાજ્યની નીતિના માર્ગદર્શક સિદ્ધાંતોમાંથી એક તરીકે સૂચિબદ્ધ કરવામાં આવી છે. ભાજપનું માનવું છે કે જ્યાં સુધી ભારત સમાન નાગરિક સંહિતા નહીં અપનાવે, જે તમામ મહિલાઓના અધિકારોનું રક્ષણ કરે છે, ત્યાં સુધી જેન્ડર સમાનતા હોઈ શકે નહીં. ભાજપ સમાન નાગરિક સંહિતાનો મુસદ્દો તૈયાર કરવાના તેના વલણને પુનરાવર્તિત કરે છે, જે શ્રેષ્ઠ પરંપરાઓને આકર્ષિત કરે છે અને આધુનિક સમય સાથે સુમેળ સ્થાપિત કરે છે.
આ પણ વાંચો – કર્ણાટક વિધાનસભા ચૂંટણી: શું રાજ્યમાં ફરીથી કોંગ્રેસ માટે ઇતિહાસ પલટાશે?
ભાજપે ગયા વર્ષથી યુસીસી માટેના પ્રયત્નો આગળ વધાર્યા છે. મે 2022માં, પુષ્કર સિંહ ધામીની ઉત્તરાખંડ સરકારે સત્તામાં પાછા ફર્યાના મહિનાઓ પછી યુસીસીના અમલીકરણ પર એક સમિતિની રચના કરવાની પ્રક્રિયા ઝડપી બનાવી હતી.
જોકે યુસીસીના વચનને 9 ફેબ્રુઆરીએ જાહેર કરવામાં આવેલા વિઝન ડોક્યુમેન્ટમાં સ્થાન મળ્યું ન હતું પરંતુ ભાજપે પ્રચારના છેલ્લા દિવસે તેને ઝડપી લીધું હતું. રાજ્યમાં ચૂંટણી યોજાવાની હતી તેના માત્ર બે દિવસ પહેલા 12 ફેબ્રુઆરીએ ધામીએ જાહેરાત કરી હતી કે તેમની સરકાર યુસીસીનો મુસદ્દો તૈયાર કરવા માટે નિષ્ણાતોની એક સમિતિની રચના કરશે.
ધામીએ જણાવ્યું હતું કે ઉત્તરાખંડના સાંસ્કૃતિક અને ધાર્મિક વારસાનું રક્ષણ, તેના પર્યાવરણનું રક્ષણ અને તેની સરહદોનું રક્ષણ માત્ર રાજ્ય માટે જ નહીં પરંતુ સમગ્ર દેશ માટે મહત્વપૂર્ણ છે. શપથવિધિ સમારોહ બાદ તરત જ ભાજપ સરકાર યુસીસીનો મુસદ્દો તૈયાર કરવા માટે કાનૂની વ્યવસ્થા, નિવૃત્ત કર્મચારીઓ, સમાજના અગ્રણી લોકો અને અન્ય હોદ્દેદારોની બનેલી એક સમિતિની રચના કરશે.
ધામીએ માર્ચમાં નવી રચાયેલી સરકારની પ્રથમ કેબિનેટ બેઠક બાદ સમિતિની રચના કરવાની તેમની યોજનાઓની જાહેરાત કરી હતી. મે મહિનામાં રાજ્યના ગૃહ વિભાગે એક આદેશ જારી કર્યો હતો જેમાં લખ્યું હતું કે રાજ્યપાલે ઉત્તરાખંડમાં રહેતા લોકોની વ્યક્તિગત બાબતોને સંચાલિત કરતા તમામ સંબંધિત કાયદાઓની તપાસ કરવા અને હાલના કાયદાઓમાં સુધારા અંગે અહેવાલ તૈયાર કરવા માટે એક નિષ્ણાત સમિતિની રચના કરવાની મંજૂરી આપી છે.
