કિરણ પરાશર : કન્નડમાં એક જૂની કહેવત છે: “હલ્લી લિ નાદેયો રાજકેયા દિલી લુ નદ્યાલ્લા”. તેનું અંદાજીત ભાષાંતર થાય છે કે, “ગામડાઓમાં જેવું રાજકારણ રમાય છે, તેવું દિલ્હી (સંસદ)માં પણ થતું નથી”, તેનો અર્થ છે કે, દિલ્હીમાં બેઠા જમીની વાસ્તવિકતાની ખાતરી કરવી મુશ્કેલ છે.
જો કે તે 2008 માં જ અસ્તિત્વમાં આવ્યું હતું, ત્એટલે જ કર્ણાટકમાં ચૂંટણી દરમિયાન વરુણાનો મતવિસ્તાર સૌથી વધુ ચર્ચામાં રહ્યો છે. અને કારણ સ્પષ્ટ છે. આ પૂર્વ મુખ્યમંત્રી સિદ્ધારમૈયાનો ગૃહ મતવિસ્તાર છે.
2018 માં કોંગ્રેસ માટે સતત ત્રણ વિજય – બે સિદ્ધારમૈયા માટે અને એક તેમના નાના પુત્ર યતિન્દ્ર માટે – એક કેકવોક હતી, કેટલાક સ્થાનિકો કહે છે કે, કોંગ્રેસના દિગ્ગજ નેતા જે આ વખતે મેદાનમાં છે, તેમના માટે આસાન નહીં હોય કારણ કે, ભાજપે રાજ્યના મંત્રીને મેદાનમાં ઉતાર્યા હતા વી સોમન્ના, જે મોટા લિંગાયત સમુદાયના છે. મતદારક્ષેત્રમાં 2.3 લાખથી વધુ મતદારો છે, જેમાં લિંગાયતો બહુમતી ધરાવે છે.
જ્યારે મતદારો સાથેની વાતચીતમાં પ્રદેશમાં સતત સમસ્યાઓ હોવા છતાં સિદ્ધારમૈયા પ્રત્યે સહાનુભૂતિ દર્શાવવામાં આવી હતી, ત્યારે મોટાભાગના મતદારોએ જણાવ્યું હતું કે, સિદ્ધારમૈયા માટે આ વખતે સરળ રહેશે નહીં કારણ કે, ઘણા ભાજપના નેતાઓ મતવિસ્તારમાં સક્રિયપણે પ્રચાર કરી રહ્યા હતા. તેમને નીચે લાવવાની અપેક્ષા હતી. સોમન્નાને મેદાનમાં ઉતારવાની ભાજપની વ્યૂહરચના, જ્ઞાતિ સમીકરણ અને વફાદારી આ દિવસોમાં વિધાનસભા બેઠકની આસપાસના ગામડાઓની બેઠકોમાં ચર્ચાનો વિષય છે.
વરુણમાં સુત્તુર મઠ આવેલો છે, જ્યાં લિંગાયત સાધુઓ રહે છે. જ્યારે ખેતીની જમીનને નહેરો દ્વારા પાણી પુરવઠો, ખરાબ રસ્તાઓ, બેરોજગારી અને મોંઘવારી જેવા મુદ્દાઓની અહીં ચર્ચા કરવામાં આવી રહી છે, ત્યારે સંભવિત સીએમ તરીકે સિદ્ધારમૈયાનું મહત્વ અને સંભવતઃ છેલ્લી વખત લડત સ્પષ્ટ છે. મતવિસ્તારમાં ઘણી જગ્યાએ, “મુન્ડિના મુખ્ય પ્રધાન સિદ્ધારમૈયા અવારિગે, જય (આગામી મુખ્ય પ્રધાન સિદ્ધારમૈયાનો વિજય)” સંભળાય છે.
અગાઉની ચૂંટણીઓમાં મતદારક્ષેત્રમાં મતદાન સતત 75% થી વધુ રહ્યું છે, જેના કારણે સ્પર્ધકોને અમુક ભાગોને વ્યૂહાત્મક રીતે છોડી દેવાને બદલે સમગ્ર પ્રદેશમાં પ્રચાર કરવાની ફરજ પડી હતી. પરંતુ સિદ્ધારમૈયાએ પહેલેથી જ જાહેરાત કરી દીધી છે કે, તેઓ લાંબા સમય સુધી મતવિસ્તારમાં પ્રચાર કરશે નહીં કારણ કે, રાજ્યભરમાં તેમની જરૂર પડશે અને તેના બદલે તેમને લાઈન પર જવા માટે યથિન્દ્ર પર છોડી દેશે. બે ગામોમાં કોંગ્રેસના જાહેર કાર્યક્રમોમાં સારી એવી હાજરી હતી.
આ મતવિસ્તારમાં 40% લિંગાયત મતદારો અને 20% અનુસૂચિત જાતિ (SC) અને કુરુબા છે, જેમને અન્ય પછાત વર્ગો (OBCs) તરીકે વર્ગીકૃત કરવામાં આવ્યા છે. લિંગાયતો ભાજપના પરંપરાગત મતદારો છે તે જોતાં, પરિણામ SC મતો કેવી રીતે બદલાય છે તેના પર નિર્ભર રહેશે. અલાગીંચીપુરાના મુખ્યત્વે અનુસૂચિત જાતિના ગામમાં, યથિન્દ્રએ સ્થાનિક નેતાઓએ આગ્રહ કર્યા પછી ચાર કલાકમાં વ્યક્તિગત રીતે ઘણા ઘરોની મુલાકાત લીધી અને કહ્યું, “સાહેબ, ત્યાં 500 મત છે અને જો તમે તેમને મળશો મળશો અને વાત ન કરો, તો અમે તેને યાદ રાખી શકીએ છીએ.”
સોમન્નાની નજીકના એક સૂત્રએ જણાવ્યું હતું કે, ભાજપના પીઢ દલિત નેતા વી શ્રીનિવાસ પ્રસાદ સિવાય, પૂર્વ કેન્દ્રીય પ્રધાનના પૌત્ર, જેઓ આ વિસ્તારના છે અને સ્થાનિક લિંગાયતોમાં ગ્રાસરુટ નેટવર્ક ધરાવે છે, સોમન્નાને તેમના પ્રચારમાં મદદ કરી રહ્યા છે. યથિદ્રાએ વરુણામાં ગામડાંનો પ્રવાસ કર્યો ત્યારે, સોમન્ના થાગાદુર ગામમાં હતા, જ્યાં SC અને લિંગાયત બંને મતદારો છે. તેમનું ભવ્ય સ્વાગત કરવામાં આવ્યું હતું અને ત્રણ કિલોમીટરના રોડ શોમાં ભાગ લીધો હતો. જો કે, મતવિસ્તારમાં નવા આવેલા સોમન્ના માને છે કે, લોકો તેમની સાથે છે, ખાસ કરીને બીએસ યેદિયુરપ્પા જેવા ભાજપના નેતાઓના સમર્થનથી, જેઓ 4 મેના રોજ તેમના માટે પ્રચાર કરવાના છે.
તેમની પ્રચારની શૈલી યતીન્દ્ર કરતા ઘણી અલગ નહોતી. સ્થાનિક નેતાઓની સાથે, તેમણે ઘરોની મુલાકાત લીધી અને ગામમાં ચાર કલાકથી વધુ સમય પસાર કર્યો. સોમન્નાએ સ્પષ્ટ કર્યું કે, તેઓ ભાજપ હાઈકમાન્ડ દ્વારા આપવામાં આવેલ કાર્યને પૂર્ણ કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. 2018માં ગોવિંદરાજનગરથી ટિકિટ મેળવવામાં નિષ્ફળ ગયેલા મંત્રીએ કહ્યું, “અમિત શાહે મને વરુણામાંથી ચૂંટણી લડવા કહ્યું અને મેં તેનો સ્વીકાર કર્યો. વરુણ ઉપરાંત તે ચામરાજનગરથી પણ ચૂંટણી મેદાનમાં છે.
ભાજપના એક કાર્યકર્તાએ જણાવ્યું હતું કે, પક્ષે એક મજબૂત લિંગાયત નેતાને મેદાનમાં ઉતારીને સારું પગલું ભર્યું છે, પરંતુ ઉમેર્યું હતું કે, તે કાપુ સિદ્ધલિંગસ્વામીને પણ ધ્યાનમાં લઈ શકે છે, જેઓ એક દાયકાથી વધુ સમયથી મતવિસ્તારમાં કામ કરી રહ્યા છે. તેમણે કહ્યું કે, “તેમને 54,744 વોટ મળ્યા, જે વરુણમાંથી બીજેપીના કોઈ નેતા મેળવવામાં સફળ થયા નથી. તેમનો ટેકો સોમન્ના માટે ઘણો અર્થપૂર્ણ રહેશે.”
કોંગ્રેસ માટે જે કામ કરી શકે છે, તેમાં તેના બૂથ લેવલના કાર્યકરોનું નેટવર્ક છે. વિરોધીઓએ કહ્યું કે, યતિન્દ્રએ આ કેડર બેઝનો ઉપયોગ મતવિસ્તારમાં પોતાની પકડ જાળવી રાખવા માટે કર્યો હતો અને તેના પિતાની સંભાળ રાખવા માટે તેના પર નિર્ભર રહેશે. ભાજપના એક કાર્યકર્તાએ કહ્યું, “તેમાં કોઈ શંકા નથી કે, તેમનું નેટવર્ક સારું છે અને તે મતવિસ્તારમાં સક્રિય છે. પરંતુ સમસ્યા એ છે કે, તેમણે પોતાના વિરોધીઓને ચૂપ કરવા માટે ઘણી વાર કઠોર યુક્તિઓનો આશરો લીધો છે. તે આ ચૂંટણીમાં તેમને નુકસાન પહોંચાડવા માટે પાછો ફરી શકે છે.
આ પણ વાંચો – કર્ણાટક ચૂંટણી: જાતિ પર ફોકસ કરતી પાર્ટીઓએ આ 10 બાબતો ન ભૂલવી જોઈએ, માત્ર રાજકીય સમીકરણોથી નહીં જીતી શકાય
સિદ્ધારમૈયાએ શરૂઆતમાં તેમના મોટા પુત્ર રાકેશને 2018માં વરુણમાંથી મેદાનમાં ઉતારવાની યોજના બનાવી હતી, પરંતુ રાકેશનું 2016માં અવસાન થયું. આનાથી પૂર્વ સીએમને યતિન્દ્રને લાવવાની ફરજ પડી હતી, જે એક ડોક્ટર હતા, જેમણે રાજકારણમાં આવવા માટે પોતાનો કોટ અને સ્ટેથોસ્કોપ લટકાવી દીધુ હતુ. યતિન્દ્ર મોટા માર્જિનથી જીત્યા હતા પરંતુ આ વખતે તેમણે તેમના પિતા માટે બેઠકનું બલિદાન આપવું પડ્યું હતું, કારણ કે કોંગ્રેસ હાઈકમાન્ડે ભારે ભારપૂર્વક તેમને ઘરે પરત ફરવાનો આગ્રહ કર્યો હતો અને તેમને કોલારથી ટિકિટ આપવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. તેમના પિતાને તેમના પ્રદર્શનના આધારે ચૂંટણી લડવી પડતી હોવાના કારણે પરિસ્થિતિ વિચિત્ર બની હતી તે અંગે પૂછવામાં આવતા, યતિન્દ્ર હસ્યા અને કહ્યું કે, તેમના પિતાએ સીએમ તરીકે અને અગાઉની શરતોમાં વરુણાના ધારાસભ્ય તરીકે કરેલા કામની ગણતરી કરવી જોઈએ.
ડિસક્લેઈમર : આ આર્ટિકલ ઇન્ડિયન એક્સપ્રેસ પરથી અનુવાદીત છે, ઓરિજનલ કન્ટેન્ટ વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો
