Super Venus: અવકાશયાત્રીઓએ ઇનેપોશા નામના એક બાહ્ય ગ્રહ, GJ 1214 b ની ઓળખ કરી છે. આ ગ્રહે અગાઉના ગ્રહોના વર્ગીકરણને પડકાર ફેંક્યો છે. પૃથ્વીથી લગભગ 47 પ્રકાશ-વર્ષ દૂર સ્થિત આ ધુમ્મસવાળો ગ્રહ લાલ વામન તારાની પરિક્રમા કરે છે. શરૂઆતમાં તેને મિની-નેપ્ચ્યુન માનવામાં આવતો હતો, પરંતુ જેમ્સ વેબ સ્પેસ ટેલિસ્કોપ (JWST) ના ડેટા દર્શાવે છે કે તેમાં શુક્ર સાથે વધુ સમાનતાઓ છે.
સુપર-વિનસ શું છે?
ઇનેપોશાના ગાઢ, અભેદ્ય વાતાવરણ અને અસામાન્ય રચનાએ વૈજ્ઞાનિકોને એક નવું વર્ગીકરણ બનાવવા માટે પ્રેરિત કર્યા છે, જેને ‘સુપર-વિનસ’ કહેવામાં આવે છે. જોકે તે શુક્ર ગ્રહની મોટાભાગની લાક્ષણિકતાઓ ધરાવે છે, જેમ કે જાડું વાતાવરણ, તે તેના ઘણા મોટા કદ અને અન્ય વિશેષ લક્ષણો દ્વારા અલગ પડે છે. આ શોધ ઇનેપોશાને તેના પ્રકારનો પ્રથમ જાણીતો ગ્રહ બનાવે છે, જે આપણા સૌરમંડળની બહાર અસ્તિત્વમાં રહેલા ગ્રહોની વિવિધતાની ઝલક આપે છે.
અવકાશયાત્રીઓ માટે પડકાર
ધ ઇન્ડિપેન્ડન્ટના અહેવાલ મુજબ JWST ના ડેટાથી અનાપિસોશાના અસાધારણ સ્વભાવનો ખુલાસો થયો છે. તેનું ગાઢ અને ધુમ્મસવાળું વાતાવરણ તેનું સીધું અવલોકન કરવું મુશ્કેલ બનાવે છે, જેના કારણે અવકાશયાત્રીઓ માટે તેના રહસ્યો ઉજાગર કરવાનું પડકારજનક બને છે. જોકે, તેની શોધ વધુ સંશોધન માટે માર્ગ મોકળો કરે છે જે બાહ્ય ગ્રહો અને બ્રહ્માંડમાં તેમની ભૂમિકા વિશેની આપણી સમજને વધુ ઊંડી બનાવી શકે છે.
એનાપોશાના આત્યંતિક લક્ષણો આપણા સૌરમંડળના સૌથી ગરમ ગ્રહ શુક્ર સાથે તુલનાત્મક રીતે તુલનાત્મક છે, પરંતુ તે પહેલાં ક્યારેય ન જોયેલા સ્કેલ પર છે. આ ‘સુપર-વિનસ’ શ્રેણી ગ્રહ પ્રણાલીઓની જટિલ વિવિધતા પર પ્રકાશ પાડે છે અને આ દૂરના વિશ્વોની શોધખોળમાં JWST જેવી અદ્યતન ટેકનોલોજીના મહત્વને વધુ મજબૂત બનાવે છે.