વધારે મતદાન સત્તા પરિવર્તનની ગેરન્ટી નથી, જ્યારે બિહારમાં ઓછું મતદાન થયા બાદ સત્તા પરિવર્તન થયું

બિહાર વિધાનસભા ચૂંટણીના પરિણામો 14 નવેમ્બરના રોજ જાહેર થશે. જોકે આ વખતે બધાની નજર પરિણામો પર છે કારણ કે બિહારના લોકોએ ભારે મતદાન કર્યું છે. આટલા મોટા મતદાનનો અર્થ શું છે? ઘણા નિષ્ણાતો માને છે કે ઉચ્ચ મતદાન સત્તા પરિવર્તનનો સંકેત છે, પરંતુ ડેટા આ વાતને સમર્થન આપતા નથી. અમે બિહાર ચૂંટણીઓ પરથી આ સમજવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છીએ. 2025ની બિહાર વિધાનસભા ચૂંટણીમાં 66.91 ટકા મતદાન થયું હતું. આઝાદી પછી બિહારમાં આ સૌથી વધુ મતદાન છે.

2005માં થયું હતું 17 ટકા ઓછું મતદાન

રાજકીય નિષ્ણાતો માને છે કે આટલું ઊંચું મતદાન બિહારમાં સત્તા પરિવર્તનનો સંકેત આપે છે. જોકે એવું નથી. 2005ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં જ્યારે બિહારમાં NDA સરકાર સત્તામાં આવી ત્યારે મતદાન 17 ટકા ઓછું હતું (2000ની વિધાનસભા ચૂંટણીઓની તુલનામાં). 2000 માં બિહારમાં આરજેડી સરકાર રચાઈ હતી અને મતદાન 62.57 ટકા હતું. 2005 માં બે વાર વિધાનસભા ચૂંટણીઓ યોજાઈ હતી. જ્યારે ફેબ્રુઆરીમાં વિધાનસભા ચૂંટણીઓ યોજાઈ હતી ત્યારે મતદાન 46.5% હતું.

જ્યારે કોઈને બહુમતી મળી ના હતી અને રાષ્ટ્રપતિ શાસન પછી ફરીથી ચૂંટણીઓ યોજાઈ હતી, ત્યારે મતદાન 45.85% હતું. આનો અર્થ એ થયો કે 2000 ની વિધાનસભા ચૂંટણીઓ કરતા મતદાન 17% ઓછું હતું. 2005 માં મતદાન 17% ઓછું હતું, જેના કારણે બિહારમાં સત્તા પરિવર્તન થયું. ત્યારથી નીતિશ કુમાર (થોડા મહિનાઓ માટે જીતન રામ માંઝી સિવાય) સતત મુખ્યમંત્રી રહ્યા છે.

1962 ની વિધાનસભા ચૂંટણીઓમાં કેટલું મતદાન થયું હતું?

1962 ની વિધાનસભા ચૂંટણીઓમાં 44.47% મતદાનના પરિણામે કોંગ્રેસ સરકાર બની હતી. પાંચ વર્ષ પછી 1967માં મતદાન 51.51% હતું, જેના કારણે સત્તા પરિવર્તન થયું. 1972માં બિહારમાં વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં 52.79% મતદાન થયું જેના પરિણામે કોંગ્રેસ પક્ષની સરકાર બની. જોકે 1977 માં વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં મતદાન 50.51% હતું, જેના કારણે સરકાર બદલાઈ ગઈ. આ વખતે જનતા પાર્ટીએ બિહારમાં સરકાર બનાવી.

આ પણ વાંચો: શું એક્ઝિટ પોલમાં એજન્સીઓ જાણી જોઈને ભાજપ અને NDA ને આગળ દેખાડે છે?

ત્યારબાદ 1980ની વિધાનસભાની ચૂંટણી આવે છે, જ્યારે કોંગ્રેસે બિહારમાં પ્રચંડ વિજય મેળવ્યો હતો. આ ચૂંટણીમાં 1977ની સરખામણીમાં 7 ટકાનો વધારો જોવા મળ્યો હતો. 1980ની વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં 57.28 ટકા મતદાન થયું હતું અને કોંગ્રેસે સરકાર બનાવી હતી. 1985ની ચૂંટણીમાં 56.27 ટકા મતદાન થયું હતું અને કોંગ્રેસની સરકાર સત્તામાં રહી હતી. 1990 ની વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં 62.04 ટકા મતદાન થયું હતું અને સરકાર બદલાઈ ગઈ હતી. આ વખતે મતદાન પાછલી ચૂંટણી કરતા 5 ટકા વધુ હતું. આનો અર્થ એ થયો કે મતદાન વધુ હોવા છતાં સરકાર બદલાઈ ગઈ.

2010 માં મતદાનમાં 7%નો વધારો થયો અને NDAએ ઇતિહાસ રચ્યો

2005 પછી 2010 ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં મતદાનમાં 7%નો વધારો જોવા મળ્યો, જેમાં 52.67% મતદાન થયું. મતદાનમાં આ 7% વધારાથી સત્તા બદલાઈ ના હતી, જેના પરિણામે NDAએ સરકાર બનાવી. આ વખતે NDAએ 243 વિધાનસભા બેઠકોમાંથી 206 બેઠકો જીતીને અને સરકાર બનાવીને ઇતિહાસ રચ્યો. આનો અર્થ એ થયો કે વધેલા મતદાનથી NDAનો વિજય વધુ મોટો થયો.

2015ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં જ્યારે JDU અને RJD સાથે હતા, ત્યારે મતદાન 56.66% હતું. 2020ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં મતદાનમાં માત્ર 0.39% વધારો થયો, જેમાં 57.05% મતદાન થયું.

2025ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં રેકોર્ડ તૂટ્યા

પરંતુ 2025 ની વિધાનસભા ચૂંટણીએ બધા રેકોર્ડ તોડી નાખ્યા, 2020 ની સરખામણીમાં મતદાનમાં 9.86%નો વધારો થયો. 2025માં મહિલાઓએ મતદાન કરીને રેકોર્ડ બનાવ્યો છે, જેમાં મોટી સંખ્યામાં મતદાન થયું છે. 2025ની બિહાર વિધાનસભા ચૂંટણી બે તબક્કામાં યોજાઈ હતી. પ્રથમ તબક્કામાં 121 બેઠકો પર મતદાન થયું હતું, જ્યારે બીજા તબક્કામાં 122 બેઠકો પર મતદાન થયું હતું.

પ્રથમ તબક્કામાં કુલ 65.08 ટકા મતદાન નોંધાયું હતું, જેમાં મહિલા મતદાતા 69.04 અને પુરુષ મતદાતા 61.56 મતદાન થયું હતું. બીજા તબક્કામાં મતદાન વધીને 68.76 ટકા થયું હતું, જેમાં મહિલા મતદાતા 74.03 અને પુરુષ મતદાતા 64.1 મતદાન થયું હતું. બંને તબક્કાના સંયુક્ત આંકડાઓ પર નજર કરીએ તો, મહિલા મતદાન 71.6 ટકા હતું, જ્યારે પુરુષ મતદાન 62.8 ટકા હતું. રાજ્યના 74,526,858 મતદારોમાંથી, 35,145,791 મહિલા અને 39,379,366 પુરુષ હતા.