જ્યારે ઉડતા ફાઇટર જેટથી પાઇલટનો જીવ જોખમમાં હોય છે ત્યારે ‘એસ્કેપ સિસ્ટમ’ તેની છેલ્લી આશા હોય છે, જે તેને થોડીક સેકન્ડોમાં સુરક્ષિત રીતે બહાર નીકળવાની મંજૂરી આપે છે. તાજેતરમાં ભારતનું સ્વદેશી ફાઇટર જેટ દુબઈમાં ક્રેશ થયું હતું, જેમાં પાઇલટનું મૃત્યુ થયું હતું.
પાઇલટનું મૃત્યુ વિમાનમાંથી બહાર નીકળવામાં અસમર્થતાને કારણે થયું હોવાનું કહેવાય છે. હવે સંરક્ષણ સંશોધન અને વિકાસ સંગઠન (DRDO) એ સમાન ગતિશીલ પરીક્ષણ સફળતાપૂર્વક પૂર્ણ કર્યું છે, જે ભારતને વિશ્વના એવા પસંદગીના દેશોમાં સ્થાન આપે છે જે સ્વતંત્ર રીતે આવી જટિલ તકનીકનું પરીક્ષણ કરી શકે છે.
સંરક્ષણ સંશોધન અને વિકાસ સંગઠન (DRDO) એ એક સ્વદેશી ફાઇટર જેટ એસ્કેપ સિસ્ટમ વિકસાવી છે, જે ડેવલપિંગ ફેજના ફાઇટર વિમાનોમાં સ્થાપિત કરવામાં આવશે, જેમાં તેજસ માર્ક-2 અને AMCAનો સમાવેશ થાય છે. DRDO એ મંગળવારે ફાઇટર એરક્રાફ્ટ એસ્કેપ સિસ્ટમનું હાઇ-સ્પીડ રોકેટ સ્લેડ પરીક્ષણ સફળતાપૂર્વક કર્યું છે.
પાઇલટ રિકવર કરવામાં સફળ રહ્યો
સમગ્ર પરીક્ષણ ચંદીગઢમાં રેલ ટ્રેક રોકેટ સ્લેડ (RTRS) સુવિધામાં કરવામાં આવ્યું હતું. ડ્યુઅલ સ્લેડ સિસ્ટમ પર લગાવેલા ફાઇટર એરક્રાફ્ટના ફોરબોડીને બહુવિધ શક્તિશાળી રોકેટ મોટર્સનો ઉપયોગ કરીને 800 કિલોમીટર પ્રતિ કલાકની ચોક્કસ નિયંત્રિત ગતિએ ઝડપી બનાવવામાં આવ્યું હતું.
આ પણ વાંચો: ભારતની આ ઈમારતોની ઉપરથી વિમાનોના ઉડવા પર છે પ્રતિબંધ, જાણો દેશના 5 ‘No Flying Zones’ વિશે
આ હાઇ-સ્પીડ રન દરમિયાન, કેનોપી સેપરેશન એટલે કે પાઇલટના કવરને દૂર કરવું અને ઇજેક્શન સિક્વન્સિંગ એટલે કે પાઇલટ સીટનું ઇજેક્શન સફળતાપૂર્વક કામ કર્યું. સમગ્ર સિસ્ટમ વિમાનમાંથી પાઇલટ (ડમી) ને સુરક્ષિત રીતે બહાર કાઢવામાં 100% સફળ રહી.
ડીઆરડીઓએ એરોનોટિકલ ડેવલપમેન્ટ એજન્સી (એડીએ) અને હિન્દુસ્તાન એરોનોટિક્સ લિમિટેડ (એચએએલ) સાથે સહયોગ કરીને આ સિદ્ધિ હાંસલ કરી. આ સફળતા સાથે ભારતીય પાઇલટ્સની સલામતી હવે સ્વદેશી રીતે વિકસિત અને ઉચ્ચ પરીક્ષણ કરાયેલ સિસ્ટમના હાથમાં છે.
