જ્યારે મનમોહન સિંહે કહ્યું હતું- નરેન્દ્ર મોદીને પીએમ તરીકે જોવું દેશ માટે વિનાશક હશે, જાણો બંને એકબીજા વિશે શું વિચારતા હતા

Manmohan Singh Death: ભારતના બે વખત વડાપ્રધાન રહી ચૂકેલા મનમોહન સિંહનું ગઈ કાલે 92 વર્ષની વયે અવસાન થયું હતું. ગુરુવારે સાંજે તબિયત બગડતાં મનમોહન સિંહને દિલ્હીની AIIMSમાં દાખલ કરવામાં આવ્યા હતા જ્યાં તેમણે અંતિમ શ્વાસ લીધા હતા. આ બધાની વચ્ચે ચાલો જાણીએ કે મનમોહન સિંહ પછી તરત જ વડા પ્રધાન પદ સંભાળનાર નરેન્દ્ર મોદીએ પૂર્વ પીએમ વિશે શું વિચાર હતા.

2014 થી લઈ મે 2024 સુધી વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી અને તેમના પુરોગામી મનમોહન સિંહ રાજકીય વિચારધારા અને નીતિના વિવિધ મુદ્દાઓ પર એકબીજાના ઉગ્ર આલોચક રહ્યા છે. જોકે આશ્ચર્યજનક રીતે ફેબ્રુઆરીમાં રાજ્યસભામાં તેમના છેલ્લા દિવસે પીએમ મોદીએ મનમોહન સિંહનો આભાર માન્યો હતો.

મનમોહન સિંહ પર મોદીનો પ્રહાર

આ પહેલા 2014માં ભાજપના વડાપ્રધાન પદના ઉમેદવાર બન્યા બાદ પોતાના ચૂંટણી પ્રચારની શરૂઆત કરતી વખતે નરેન્દ્ર મોદીએ મનમોહન સિંહ પર નિશાન સાધવાનું શરૂ કરી દીધું હતું. ઓક્ટોબર 2012માં એક રેલીમાં, જ્યારે તેઓ ગુજરાતના સીએમ હતા ત્યારે નરેન્દ્ર મોદીએ તેમને ‘મૌન’ મોહન સિંહ કહ્યા હતા. લગભગ એક વર્ષ પછી માર્ચ 2013માં નવી દિલ્હીમાં બીજેપીની રાષ્ટ્રીય પરિષદની બેઠકમાં બોલતી વખતે નરેન્દ્ર મોદીએ મનમોહન સિંહને ‘નાઈટ વોચમેન’ કહ્યા હતા.

આવા વડાપ્રધાન દેશનું નેતૃત્વ કેવી રીતે કરી શકે – પીએમ મોદી

આ પછી બીજેપી કાર્યકર્તાઓને સંબોધિત કરતા મોદીએ કહ્યું હતું કે મનમોહન સિંહને કોંગ્રેસમાં નેતા તરીકે સ્વીકારવામાં આવ્યા નથી. તેમણે કહ્યું હતું કે, “જો તમે કોંગ્રેસના 100 કાર્યકરોને પૂછો કે તેમનો નેતા કોણ છે, તો કોઈ મનમોહન સિંહનું નામ લેશે નહીં પછી ભલે તે વડાપ્રધાન હોય. આવા વડાપ્રધાન દેશનું નેતૃત્વ કેવી રીતે કરી શકે?

આ પણ વાંચો: મનમોહન સિંહના અંતિમ સંસ્કાર ક્યારે અને ક્યાં થશે? જાણો શું છે પૂર્વ PM નો પ્રોટોકોલ

ફેબ્રુઆરી 2017 માં જ્યારે મનમોહન સિંહે વડા પ્રધાન પદ પરથી રાજીનામું આપ્યું હતું ત્યારે પીએમ મોદીએ, રાજ્યસભામાં બોલતા, “મનમોહન સિંહના સ્વચ્છ રેકોર્ડ પર આશ્ચર્ય વ્યક્ત કર્યું હતું, તેમ છતાં તેમની સરકાર ભ્રષ્ટાચારના ઘણા આરોપોનો સામનો કરી રહી હતી. તેમણે કહ્યું, “મનમોહન સિંહ પર ભ્રષ્ટાચારનો એક પણ આરોપ નથી અને તે પણ સૌથી ભ્રષ્ટ સરકાર દરમિયાન. બાથરૂમમાં રેઈનકોટ પહેરીને નહાવાની કળા ડૉ. મનમોહન સિંહ પાસેથી શીખી શકાય છે.”

જ્યારે મોદીએ મનમોહન પર ઓછું બોલવા પર નિશાન સાધ્યું હતું

ત્યાં જ 10 ડિસેમ્બર 2017 ના રોજ ગુજરાતની ચૂંટણીઓ વચ્ચે પીએમ મોદીએ કોંગ્રેસના ભૂતપૂર્વ સાંસદ મણિશંકર ઐયરના ઘરે આયોજિત મીટિંગ વિશે વાત કરી જેમાં મનમોહન સિંહ અને ભૂતપૂર્વ આર્મી ચીફ હાજર હતા. જેએસ પર મોદીએ કહ્યું હતું કે કોંગ્રેસ રાજ્યની ચૂંટણીમાં હસ્તક્ષેપ કરવા માટે પાકિસ્તાન સાથે ગઠબંધન કરી રહી છે.

જેના જવાબમાં મનમોહન સિંહે કહ્યું હતું કે, “હું ખૂબ જ દુઃખી અને વ્યથિત છું કે હારી ગયેલા મામલામાં રાજકીય લાભ લેવા માટે વડાપ્રધાન દ્વારા જૂઠ અને અફવાઓ ફેલાવવામાં આવી રહી છે. ગુજરાતમાં હારના ડરથી વડા પ્રધાન દરેક વરઘોડાનો દુરુપયોગ અને આશરો લેવાની તલપાપડ સ્પષ્ટ દેખાય છે.

મનમોહન સિંહે પીએમ મોદી પર નિશાન સાધ્યું

લોકસભા ચૂંટણી 2014 પહેલા એક પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં મનમોહન સિંહે કહ્યું હતું કે, “નરેન્દ્ર મોદીની યોગ્યતાઓની ચર્ચા કર્યા વિના, હું પ્રામાણિકપણે માનું છું કે તેમને વડાપ્રધાન તરીકે જોવું દેશ માટે વિનાશક હશે.”

આ પણ વાંચો: મનમોહન સિંહે સહન કરી હતી વિભાજનની પીડા, ભાડાના મકાનમાં વિતાવ્યા દિવસો

જ્યારે આ ટિપ્પણી વિશે પૂછવામાં આવ્યું ત્યારે મનમોહન સિંહે કહ્યું, “મેં કહ્યું હતું કે મોદી વડા પ્રધાન તરીકે એક આપદા હશે. હવે હું કબૂલ કરું છું કે મેં એક કઠોર શબ્દનો ઉપયોગ કર્યો જે મારે ન વાપરવો જોઈએ. હું આનું પુનરાવર્તન કરવા માંગતો નથી પરંતુ તે સમય દૂર નથી જ્યારે સામાન્ય જનતાને મોદીજી દ્વારા લાગુ કરવામાં આવેલી જાહેર નીતિની અસરકારકતા કે નિષ્ફળતા અંગે નિર્ણય લેવાની તક મળશે.

મનમોહન સિંહ નરેન્દ્ર મોદીની આર્થિક નીતિઓની ટીકા કરતા હતા

મનમોહન સિંહ પણ નરેન્દ્ર મોદીની આર્થિક નીતિઓની ટીકા કરતા રહ્યા છે. નવેમ્બર 2016 માં સંસદમાં નોટબંધી પર ચર્ચા દરમિયાન બોલતા તેમણે કહ્યું હતું કે જે રીતે આ યોજના લાગુ કરવામાં આવી હતી તે એક મોટી મેનેજમેન્ટ નિષ્ફળતા હતી અને તેને સામાન્ય લોકોની સંગઠિત અને વૈધાનિક લૂંટના કેસ તરીકે વર્ણવ્યું હતું. એક વર્ષ પછી નવેમ્બર 2017 માં તેમણે અમદાવાદમાં એક સભાને કહ્યું કે નોટબંધી અને GST અર્થતંત્ર માટે બેવડો ફટકો છે.

એપ્રિલ 2018માં ધ ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસને આપેલા ઈન્ટરવ્યુમાં સિંહે કઠુઆમાં આઠ વર્ષની બાળકી પર બળાત્કાર અને હત્યા અને ઉન્નાવમાં બીજેપીના ધારાસભ્ય દ્વારા કિશોરવયની બાળકી પર કથિત બળાત્કાર અંગે મોદીના મૌનની ટીકા કરી હતી અને કહ્યું હતું કે તેઓ મોદીને તેમની સલાહનું પાલન કરવું જોઈએ અને વધુ વખત બોલવું જોઈએ.

મનમોહને પીએમ મોદીના ભાષાણ પર સવાલ ઉઠાવ્યા હતા

રાજસ્થાનમાં એક ભાષણમાં મોદીએ રાષ્ટ્રીય વિકાસ પરિષદની બેઠકમાં દિગ્વિજય સિંહના ડિસેમ્બર 2006ના ભાષણને ટાંકીને દલીલ કરી હતી કે કોંગ્રેસ સરકાર ઇચ્છે છે કે દેશની મિલકતો પર પ્રથમ અધિકાર મુસ્લિમોનો હોય અને પાર્ટીના ઢંઢેરામાં સૂચવવામાં આવ્યું હતું કે તેમની આગેવાની હેઠળની સરકાર અમારી માતાઓ અને બહેનોના મંગળસૂત્રો વેચી દેશે અને પૈસા વહેંચશે.

પ્રચાર ઝુંબેશ સમાપ્ત થયા પછી, મનમોહન સિંહે મોદી પર ચૂંટણી પ્રચાર દરમિયાન વિભાજનકારી અને દ્વેષપૂર્ણ ભાષણો આપવાનો આરોપ મૂક્યો હતો, જેમણે જાહેર પ્રવચનની ગરિમા અને તેમના કાર્યાલયની ગરિમાને ઓછી કરી. તેમણે કહ્યું, “ભૂતકાળમાં કોઈ પણ વડાપ્રધાને સમાજના ચોક્કસ વર્ગ અથવા વિપક્ષને નિશાન બનાવવા માટે આવા ઘૃણાસ્પદ, અસંસદીય અને અસભ્ય શબ્દોનો ઉપયોગ કર્યો નથી.”