કાચિંડા પોતાનો રંગ કેવી રીતે બદલે છે? શું છે તેની પાછળનું વિજ્ઞાન, જાણો

તમે ઘણીવાર લોકોને કહેતા સાંભળ્યા હશે કે - "તે કાચિંડાની જેમ રંગ બદલે છે." આ કહેવત માણસોને મજાક કરવા માટે કહી શકાય, પરંતુ કાચિંડો ખરેખર તેના શરીરનો રંગ બદલવાની અનોખી ક્ષમતા ધરાવે છે. આ સુવિધા તેને શિકારીઓથી બચવામાં મદદ કરે છે, પરંતુ શિકાર કરવામાં અને પર્યાવરણ અનુસાર પોતાને અનુકૂલન કરવામાં પણ મદદ કરે છે. (Photo Source: Pexels)

કાચિંડાની ત્વચા પારદર્શક હોય છે
કાચિંડાની ત્વચા ઉપરથી પારદર્શક હોય છે. તેની નીચે વિવિધ રંગોના રંગદ્રવ્ય કોષો (ક્રોમેટોફોર કોષો) હાજર હોય છે. તેમાં લાલ, પીળા અને કાળા રંગના દાણાદાર રંગદ્રવ્યો હોય છે. આ દાણા ક્યારેક ભેગા થાય છે અને ક્યારેક ફેલાય છે. (Photo Source: Pexels)

જ્યારે કોષો સંકોચાય છે ત્યારે રંગદ્રવ્યો નજીક આવે છે અને ઘાટા રંગો (જેમ કે કાળા) દર્શાવે છે. જ્યારે કોષો વિસ્તરે છે ત્યારે પ્રકાશ અથવા વિવિધ રંગો દેખાય છે. (Photo Source: Pexels)

નેનોક્રિસ્ટલ્સ અને ફોટોનિક સ્ફટિકોનો ખેલ
કાચંડોની ત્વચામાં ઇરિડોફોર્સ કોષો પણ હોય છે જેમાં નેનોક્રિસ્ટલ્સ હોય છે. આ સ્ફટિકો પ્રકાશની તરંગલંબાઇને પ્રતિબિંબિત કરીને રંગ બદલવામાં મદદ કરે છે. ઉદાહરણ તરીકે જ્યારે આ કોષો પ્રકાશને વાદળી અથવા લીલી દિશામાં વાળે છે ત્યારે કાચંડાની ત્વચા લીલા-વાદળી રંગમાં ચમકે છે. (Photo Source: Pexels)

કાચિંડાના રંગમાં ફેરફાર થવાના કારણો શું છે?
કાચિંડાનો રંગ ફક્ત શણગાર માટે બદલાતો નથી પરંતુ તેની પાછળ ખાસ કારણો છે:
લાગણીઓ: જ્યારે તે ડરી જાય છે અથવા ગુસ્સે થાય છે ત્યારે તેનું નર્વસ સિસ્ટમ કોષોને સંદેશ મોકલે છે, જેના કારણે તેનો રંગ કાળો અથવા ભૂરો બને છે. જ્યારે તે ઉત્સાહિત થાય છે ત્યારે પીળા અથવા તેજસ્વી ફોલ્લીઓ દેખાય છે. (Photo Source: Pexels)

પ્રકાશ: તેજસ્વી સૂર્યપ્રકાશમાં, કાચિંડાનો રંગ ઘાટો થઈ જાય છે જેથી શરીર વધુ ગરમી શોષી શકે, જ્યારે છાંયો અથવા અંધારામાં તેનો રંગ આછો અથવા લીલો થઈ શકે છે. (Photo Source: Pexels)

તાપમાન: ઠંડા વાતાવરણમાં કાચિંડા હળવો રંગ અપનાવે છે, જ્યારે ગરમ વાતાવરણમાં તે ઘેરો રંગ અપનાવે છે. (Photo Source: Pexels)

કાચિંડાનો રંગ બદલવાના ફાયદા
શિકારીઓથી રક્ષણ: કાચિંડા પર્યાવરણ સાથે તેનો રંગ ભેળવીને છુપાવી શકે છે. (Photo Source: Pexels)

શિકાર પકડવો: રંગ બદલીને તે જંતુઓને છેતરે છે અને સરળતાથી તેમનો શિકાર કરે છે. (Photo Source: Pexels)

સંચાર પદ્ધતિ: કાચિંડો ક્યારેક તેના સાથીને સંકેત આપવા માટે રંગ બદલે છે. (Photo Source: Pexels)