Today history 28 May : આજે 28 મે 2023 (28 May) છે. આજની તારીખના ઇતિહાસની વાત કરીયે તો આજે એમ્નેસ્ટી ઇન્ટરનેશનલ ડે છે. એમ્નેસ્ટી ઇન્ટરનેશનલ ડે પર માનવ અધિકારોને પ્રોત્સાહન આપવા અને દુરુપયોગ અંગે જાગૃતિ લાવવાની કામગીરી કરાય છે. આજે ભારતના ક્રંતિકારી વિનાયક દામોદર સાવરકર જે વીર સાવરકર તરીકે ઓળખાય છે તેમની જન્મતિથિ છે. જાણો ઇતિહાસની તવારીખમાં (28 May history) બનેલી આજના દિવસની મહત્વપૂર્ણ ઘટનાઓ વિશે…
28 મેની મહત્વપૂર્ણ ઘટનાઓ
- 1414 – ખિઝર ખાને દિલ્હીની ગાદી પર કબજો કર્યો અને સૈયદ વંશનો પાયો નાખ્યો.
- 1674 – જર્મન સંસદે ફ્રાન્સ સામે યુદ્ધની ઘોષણા કરી.
- 1908 – જાસૂસી નવલકથા જેમ્સ બોન્ડના લેખક ઇયાન ફ્લેમિંગનો જન્મ થયો હતો.
- 1940 – બીજા વિશ્વયુદ્ધ દરમિયાન બેલ્જિયમે જર્મની સમક્ષ આત્મસમર્પણ કર્યું હતું.
- 1952 – ગ્રીસમાં મહિલાઓને મત આપવાનો અધિકાર મળ્યો.
- 1959 – અમેરિકાએ સફળતાપૂર્વક બે વાંદરાઓ અવકાશમાં મોકલ્યા હતા.
- 1961 – માનવ અધિકાર સંગઠન એમ્નેસ્ટી ઇન્ટરનેશનલની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી.
- 1963 – બંગાળની ખાડીમાં આવેલા ચક્રવાતી તોફાનના કારણે લગભગ 22 હજાર લોકોના મોત થયા હતા.
- 1967 – 65 વર્ષીય બ્રિટિશ નાવિક સર ફ્રાન્સિસ ચિચેસ્ટર એક બોટમાં એકલા વિશ્વની પરિક્રમા કરીને ઘરે પહોંચ્યા.
- 1971 – સોવિયેત રશિયાએ મંગળ પર ઉતરનાર પ્રથમ અવકાશયાન માર્સ-3 લોન્ચ કર્યું હતું.
- 1996 – રશિયા ચેચન્યાને મહત્તમ સ્વાયત્તતા આપવા સંમત થયું.
- 1998માં પાકિસ્તાને તેનું પ્રથમ પરમાણુ પરીક્ષણ કર્યું હતું.
- 2008 – રાષ્ટ્રપતિ પ્રતિભા પાટીલે અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટના પાંચ વર્તમાન ન્યાયાધીશોને કાયમી ન્યાયાધીશો તરીકે નિયુક્ત કર્યા. જેટ એરવેઝને ‘સેન્ટ્રલ એશિયા બેસ્ટ એર લાઈન્સ’નો એવોર્ડ આપવામાં આવ્યો છે. નેપાળમાં 240 વર્ષ જૂની રાજાશાહીનો અંત આવ્યો. અમેરિકાએ પાકિસ્તાન સમર્થક આતંકવાદી સંગઠન લશ્કર-એ-તૈયબાના ચાર નેતાઓ પર નાણાકીય પ્રતિબંધો લગાવ્યા છે.
- 2002 – નેપાળમાં ફરીથી કટોકટી લાદવામાં આવી.
- 2000 – ભારતના રાષ્ટ્રપતિ કે. આર. નારાયણન ચીન સાથે દ્વિપક્ષીય સંબંધોને વધુ ગાઢ બનાવવા માટે છ દિવસની સરકારી મુલાકાતે બેઇજિંગ પહોંચ્યા હતા.
- 1999 – બેન્જામિન નેતન્યાહુએ સંસદમાંથી રાજીનામું આપ્યું, તુર્કીમાં નવી ગઠબંધન સરકારની રચના.
- 1998 – પાકિસ્તાને બલૂચિસ્તાનની ચાગાઈ પહાડીઓ પર પાંચ પરમાણુ પરીક્ષણો કર્યા, યુએનએ પરમાણુ પરીક્ષણનો વિરોધ કર્યો. અમેરિકાએ પાકિસ્તાન પર આર્થિક પ્રતિબંધો લગાવ્યા છે.
- 1996 – રશિયા ચેચન્યાને મહત્તમ સ્વાયત્તતા આપવા સંમત થયું.
આ પણ વાંચોઃ 27 મેનો ઇતિહાસ : જવાહરલાલ નહેરુ, ભારતના પ્રથમ વડાપ્રધાનની પુણ્યતિથિ
એમ્નેસ્ટી ઇન્ટરનેશનલ ડે
એમ્નેસ્ટી ઇન્ટરનેશનલ ડે (Amnesty International Day) છેલ્લા 58 વર્ષથી દર વર્ષે 28 મેના રોજ આંતરરાષ્ટ્રીય દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. 1960ના દાયકાથી, ‘માનવ અધિકાર’ સ્થાનિક અને આંતરરાષ્ટ્રીય રાજકારણમાં સળગતો વિષય રહ્યો છે. આપણી પસંદગીની વ્યક્તિ સાથે લગ્ન કરવાના અધિકાર માટે લડવું હોય કે વિશ્વભરમાં બાળ મજૂરી જેવી દુષ્ટતાનો અંત લાવવા માટે, એમ્નેસ્ટી ઇન્ટરનેશનલ એ વિશ્વને વધુ સારું સ્થાન બનાવવાનો પ્રયાસ કરતી સંસ્થાઓ પૈકીની એક છે. એમ્નેસ્ટી ઇન્ટરનેશનલ ડે માનવ અધિકારોને પ્રોત્સાહન આપવા અને દુરુપયોગ અંગે જાગૃતિ લાવવાનું કામ કરે છે.
પ્રખ્યાત વ્યક્તિઓની જન્મજયંતિ
- પ્રતિમા ભૌમિક (1969) – ભાજપના મહિલા નેતા.
- પિનાકી ચંદ્ર ઘોષ (1952) – ભારતના પ્રથમ લોકપાલ છે.
- પ્રયાગ શુક્લ (1940) – હિન્દી કવિ, કલા-સમીક્ષક, અનુવાદક અને વાર્તાકાર.
- એન. ટી. રામારાવ (1923) – પ્રખ્યાત અભિનેતા અને તેલુગુ દેશમ પાર્ટીના સ્થાપક.
- ડી.વી. પલુસ્કર (1921) – પ્રખ્યાત શાસ્ત્રીય ગાયક હતા.
- મહંત અવૈદ્યનાથ (1921) – એક ભારતીય રાજકારણી અને ગોરખનાથ મઠના ભૂતપૂર્વ પીઠાધીશ્વર હતા.
- ગોપાલ રામાનુજમ (1915) – ભારતીય રાજકારણી, જાણીતા સામાજિક કાર્યકર અને ભારતીય રાષ્ટ્રીય ટ્રેડ યુનિયન કોંગ્રેસના સહ-સ્થાપક.
- વીર સાવરકર (1883) – ભાષાશાસ્ત્રી, રેશનાલિસ્ટ, કવિ, અસમાન ક્રાંતિકારી, ફિલસૂફ અને ગતિશીલ વક્તા.
આ પણ વાંચોઃ 25 મે : વિશ્વ થાઇરોઇડ દિવસ – શરીરમાં હોર્મોન્સ અસંતુલિત થતા બીમારી લાગુ પડે છે
પ્રખ્યાત વ્યક્તિઓની પૃણ્યતિથિ
- ગોપાલ પ્રસાદ વ્યાસ (2005) – ભારતના પ્રખ્યાત કવિઓ, લેખકો અને લેખકોમાંના એક.
- મહેબૂબ ખાન (1964) – ભારતીય સિનેમા ઇતિહાસના અગ્રણી નિર્માતા-નિર્દેશક હતા.
- વિજય સિંહ પથિક (1954) – પ્રખ્યાત સ્વતંત્રતા સેનાની.
આ પણ વાંચોઃ આજનો ઇતિહાસ 24 મે : કોમનવેલ્થ ડે, બ્રિટિશ મહારાણી વિક્ટોરિયાનો જન્મદિવસ