આજે 8 માર્ચના રોજ દેશ અને દુનિયામાં વિશ્વ મહિલા દિવસની ઉજવણી થઈ રહી છે ત્યારે અહીં આપણે ભારતીય સેનાની મહિલા વિરાંગનાઓ વિશે વાત કરીશું. ભારતીય વાયુ સેનાએ મંગળવારે ગ્રૂપ કેપ્ટન શાલિજા ધામીને પશ્વિમી ક્ષેત્રમાં એક ફ્રન્ટલાઇન ફાઇટર યુનિટની કમાન સંભાળવા માટે પસંદ કરવામાં આવ્યા હતા. ગ્રૂપ કેપ્ટન ધામી ભારતીય વાયુ સેનાની પહેલી મહિલા અધિકારી હશે જે પશ્વિમી ક્ષેત્રમાં પાકિસ્તાન સામેની મિસાઇનલ સ્ક્વાડ્રનની કમાન સંભાળશે. તેઓ વર્તમાનમાં એક ફ્રન્ટલાઇન કમાંડ મુખ્યાલયનું સંચાલન શાખામાં તૈનાત છે. 2003માં એક હેલિકોપ્ટર પાયલટના રૂપમાં પસંદગી પામ્યા હતા. ગ્રૂપ કેપ્ટન ધામીને 2800 કલાકથી વધારે ઉડાનનો અનુભવ છે. તેઓ ચેતક અને ચીતા હેલિકોપ્ટર પણ ઉડાવી ચૂક્યા છે.
એક લાયક ઉડ્ડયન પ્રશિક્ષક
તેણીએ હિંડન એર બેઝ પર ચેતક યુનિટના ફ્લાઇટ કમાન્ડર તરીકે સેવા આપી હતી – બંને ભારતીય વાયુસેનાની મહિલા અધિકારી માટે પ્રથમ. ભૂતકાળમાં એર ઓફિસર કમાન્ડિંગ-ઇન-ચીફ દ્વારા તેણીની બે વખત પ્રશંસા કરવામાં આવી છે. હેલિકોપ્ટર પાઇલટ તરીકે તેણીએ અનેક શોધ-અને-બચાવ મિશન ઉડાવ્યા અને પૂર રાહત કામગીરી પણ હાથ ધરી હતી.
લુધિયાણાના વતની
તેના માતા-પિતા સરકારી નોકરી કરતા હતા. તેણીએ ભારતીય વાયુસેનામાં જોડાવાનું ખૂબ જ વહેલું નક્કી કર્યું હતું. વધુ તો એનસીસીના કેડેટ બન્યા પછી. તેમના પતિ વિનીત જોશી પણ ભારતીય વાયુસેનામાં હેલિકોપ્ટર પાઈલટ છે. ભારતીય વાયુસેનાએ 2016માં મહિલા ફાઇટર પાઇલટ્સને સામેલ કરવાનું શરૂ કર્યું – પ્રથમ બેચમાં ત્રણ મહિલા ફાઇટર પાઇલોટ હતી. તેઓ હાલમાં MiG-21, Su-30MKI અને રાફેલ ઉડાવે છે.
આ પણ વાંચોઃ- સિયાચિનથી સૂડાન સુધી : મહિલા સેના અધિકારીઓએ સાબિત કરી બતાવ્યું કે કોઈપણ મિશન અશક્ય નથી
સૈન્યએ કર્નલ (પસંદગી ગ્રેડ) ના પદ માટે 108 જેટલી મહિલા અધિકારીઓને મંજૂરી આપ્યાના અઠવાડિયા પછી આ વિકાસ થયો છે, જે તેમને કમાન્ડની ભૂમિકા માટે લાયક બનાવે છે. મહિલા અધિકારીઓએ એન્જિનિયર્સ, સિગ્નલ્સ, આર્મી એર ડિફેન્સ, ઇન્ટેલિજન્સ કોર્પ્સ, આર્મી સર્વિસ કોર્પ્સ, આર્મી ઓર્ડનન્સ કોર્પ્સ અને ઇલેક્ટ્રોનિક્સ અને મિકેનિકલ એન્જિનિયર્સ સહિત હથિયારો અને સેવાઓમાં વિવિધ આર્મી યુનિટની કમાન્ડ લેવાનું શરૂ કર્યું છે. નૌકાદળે ફ્રન્ટલાઈન જહાજો પર મહિલા અધિકારીઓને સામેલ કરવાનું પણ શરૂ કર્યું છે, જે અગાઉ મહિલા અધિકારીઓ માટે નો-ગો ઝોન હતું.
આ પણ વાંચોઃ- આંતરરાષ્ટ્રીય મહિલા દિવસ 2023: ટોચની મહિલાઓની 10 મોસ્ટ પ્રેરણાદાયી શુભેચ્છાઓ
તેમાંથી ઘણાને સેનાના સંવેદનશીલ ઉત્તર અને પૂર્વ કમાન્ડમાં પોસ્ટ કરવામાં આવ્યા છે. સશસ્ત્ર દળોમાં 10,493 મહિલા અધિકારીઓ સેવા આપે છે, જે મોટાભાગની તબીબી સેવાઓમાં છે. ભારતીય સેના, ત્રણ સેવાઓમાં સૌથી મોટી હોવાને કારણે, સૌથી વધુ 1,705 મહિલા અધિકારીઓ છે, ત્યારબાદ ભારતીય વાયુસેનામાં 1,640 મહિલા અધિકારીઓ છે, અને ભારતીય નૌકાદળમાં 559 છે – આ ડેટા સરકાર દ્વારા સંસદમાં છેલ્લે પૂરો પાડવામાં આવ્યો હતો.
